استرس ، دلایل و پیامدهای آن در جامعه

استرس در جوامع امروزی همواره از مشکلاتی است که همه انسان ها در طول زندگی خود با آن سرو کار دارند . بنابراین استرس در همه حال با افراد می باشد ولی زمانی که حاد و مزمن باشد ،خطرات زیادی را با خود به همراه دارد.مهم ترین امر در این زمینه آموزش و چگونگی مقابله با آن به منظور جلوگیری از تنش های وارده به جسم و روح است.برای این که بتوانید استرس خود را مهار و با آن مقابله کنید، ابتدا باید مواردی را که منجر به ایجاد استرس می شوند را شناسایی کنید.

همانگونه که مطرح شد ، استرس و لزوم مطالعه و البته بررسی آسیب های پیش روی یک جامعه ی مضطرب امری ضروری بنظر می رسد. چرا که اضطراب و استرس از جمله فاکتورهایی است که به شدت با سلامتی روان و جسم افراد جامعه مرتبط بوده و می تواند عامل بیماری های متعددی در انسان باشد. چرا که استرس را مادر امراض می دانند. متاسفانه عوامل بیرونی و درونی متعددی در جامعه می تواند به هر چه بیشتر شدن این استرس ها دامن بزند.

یکی از این عوامل ،عدم وجود ثبات اقتصادی است. صعودی بودن نرخ ارز، طلا و سکه سبب شده که بسیاری از ایرانیان صبح ها که چشم هایشان را باز می کنند به دنبال قیمت ها باشند. گرانی های اخیر ، خیز دوباره ی قیمت خانه ، ماشین و ده ها فاکتور موثر و مرتبط می تواند موج نگرانی را در افراد ایجاد نماید. نگرانی کنترل نشده و مزمن که چنانچه مورد توجه قرار نگیرد ، عواقب جبران ناپذیری را در سلامت افراد بدنبال خواهد داشت.

این امر در اقشار ضعیف تر به مراتب بیشتر و قابل توجه تر است. مهاجرت از روستاها به شهرها بخاطر کمبود درآمد، وضعیت مالی و امکانات شهری و فقر از عوامل ایجاد آن در افراد بسیاری است که ساکن شهرهای بزرگ شده اند. بله این موضوع کاملا ساده و قابل حلاجی کردن است. وقتی دخل تان با خرج تان نخواند ، دچار استرس خواهید شد. بنابراین بیراه نگفتیم که کنترل عوامل آن زا در یک جامعه بطور مستقیم و غیرمستقیم  به میزان رفاه یک جامعه بر می گردد، یعنی چنانچه افراد از نظر معیشتی و رفاه در وضعیت نسبی مطلوبی قرار داشته باشند ، این استرس ها تا حد زیادی کاهش یافته و قابل کنترل می گردد. البته این مطلب به این معنا نخواهد بود که افرادی که از نظر مالی ثروتمند و از دغدغه های مالی بدورند، هرگز اضطراب و استرس را تجربه نمی کنند. بلکه بخش زیادی از اضطراب آنها نشات گرفته از دغدغه ی حفظ دارایی ها و اموالشان است.

گویا استرس و اضطراب ، امری مسری و فراگیر است. یک فرد مضطرب می تواند یک خانواده و در بعد بزرگ تر یک مجموعه ی کاری را دچار اضطراب نماید و این امر به شدت رابطه ی مستقیمی با کیفیت و بهبود عملکرد افراد در انجام کارهای روزمره دارد. متاسفانه این روزها با زمینه های استرس زای فراوانی که در جامعه با آن ها روبرو هستیم، حتی سالمندان و کودکان را نیز درگیر با این استرس ها می بینیم. کودکانی که مدام خواسته یا ناخواسته در معرض خبرهای مرتبط با گرانی ها و تورم هستند تا سالمندانی که با وضع کنونی حقوق های بازنشستگی سفره های معیشت خود را کوچک و کوچک تر احساس می کنند. به گفته ی بسیاری از کارشناسان ، استرس ؛علت اصلی و مستقیم دو عامل بیماری زای سرطان و بیماری های قلبی است و لزوم توجه جدی به این مقوله بطور مستقیم به سلامت یک جامعه گره خورده است.

بخش دیگری از استرس های غیرقابل کنترل روزانه هم ناشی از ترافیک، آلودگی هوا، آلودگی های صوتی و هزار و یک پدیده ی اجتماعی است که ساکنین شهرهای بزرگ بیشتر با آن دست و پنجه نرم می کنند. اما در این شرایط که بسیاری از استرس های حاکم بر ما اجتناب ناپذیر است ، چه باید بکنیم. مدیریت آن  شاید تنها اقدامی است که افراد می توانند در جهت حفظ سلامتی شان انجام دهند. ما باید در سیستم های آموزشی مان حتی از سنین پایین به افراد آموزش دهیم تا بتوانند از خود و اطرافیانشان در برابر انواع استرس ها محافظت نمایند. قطع به یقین ، رشد و شکوفایی یک جامعه نیازمند یک بستر آرام و بی تنش است و هر چه استرس های حاکم بر یک جامعه بیشتر باشد ، مسلما موفقیت جوانان آن ، دور از دسترس خواهد بود.

دکترسامان اولیایی –  روانشناس