آسیب پذیری کودکان در برابر مشکلات مالی خانواده
خانواده، اولین جایگاه و مامن آرامش در جامعه است که در آن موجی از احساس و عاطفه به کودکان انتقال می یابد. کودکان به عنوان اعضای آسیب پذیر این نهاد اجتماعی باید از مراقبت و محافظت ویژه ای چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ روانی برخوردار باشند.اما متاسفانه این روزها کودکان مدام در معرض گفتگوهای والدین درباره ی اقساط عقب مانده، گرانی، حقوق زیاد و یا کم پدر و سایر مشکلات معیشتی قرار دارند و این موضوع تنها یک قربانی بزرگ دارد و آن هم کودکان هستند. کودکانی که هر روز شاهد بالا و پایین رفتن قیمت دلار و گران شدن گوشت، مرغ، شیر و… در لابلای صحبت‌های پدر و مادر خود هستند، آیا می توانند ،همچون گذشته آرامش روانی واطمینان خاطر از کانون گرم خانواده داشته باشند. بله، این مبحث ؛موضوعی کاملا قابل لمس در بسیاری از خانواده های ماست که عده ای از روانشناسان معتقدند که حرف زدن در باره مشکلات مالی با کودکان ضروری است و باعث می شود، آن ها درک واقعی و درست تری از مسائل مالی پیدا کنند. اما درست در نقطه مقابل، بسیاری از متخصصان حوزه ی کودک عقیده دارند، بچه ها نباید در جریان مشکلات مالی خانواده قرار بگیرند و حتی نباید در حضور بچه ها از مشکلات اقتصادی موجود در جامعه نیز صحبتی به میان آورد، چرا که باعث ایجاد اضطراب و افسردگی در کودکان شده و می تواند اثرات مخربی بر شخصیت و روح و روانشان داشته باشد. حال بنظر شما کدام باور درست است؟
بله ،قدر مسلم، واضح و مبرهن است که بازگو کردن مسائل مالی در حضور فرزندان کار بسیار اشتباهی است. کودکان چون درک درستی از مسائل و مشکلات مالی ندارند و تنها یک برداشت از بیان این مسائل در ذهنشان در حال شکل گیری است، آن هم اینکه اتفاق بدی در حال رخ دادن است. زیرا هر قدر هم هوش و درک آنان زیاد باشد، گاهی مواجه شدن با برخی مسائل مالی به نفع و صلاحشان نیست. شاید فکر می کنید، کودک باید در جریان دشواری های مالی شما و خانواده‌ی خود قرار بگیرد، اینکه تورم و یا فشارهای اقتصادی سبب گشته که شما کمتر پس انداز کنید و یا به زحمت از عهده ی مایحتاج اولیه‌ی خانواده‌ی خود برآیید، در این صورت بهتر می تواند، شرایط اقتصادی خانواده را درک و خواسته ها و نیازهای مالی خود را با میزان درآمد شما هماهنگ کند.
یادتان باشد، تربیت و هوش مالی از جمله مسائلی است که این روزها راه و روش خاص خود را دارد و آشنا شدن بچه ها با مفاهیمی چون پول، اقتصاد، پس انداز و استفاده صحیح از منابع مالی بسیار حائز اهمیت بوده و صدها متد روانشناسی در این حوزه نظریه های خود را ارائه نموده اند. اما این موضوع به این معنی نیست که ما کودکانمان را در جریان مشکلات اقتصادی قرار داده و به طور ناخودآگاه، نوعی استرس و نگرانی را از سنین پایین در وجودشان القاء نماییم. آموزش مسائل مالی یعنی او را با اهمیت پول در زندگی آشنا کنید، نه اینکه او را از بی پولی، فقر، بیکاری و آینده بترسانید. کاش ،والدین امروزی با وجود تهیه ی هدایای رنگارنگ و بسیاری از ریخت و پاش‌هایی از این قبیل می دانستند که جمله ی پول ندارم می‌تواند چه اثرات مخربی بر روح و روان کودکانشان داشته باشد. در یک کلام می توان گفت، قربانی نگرانی های مالی والدین، کودکان هستند.علاوه براین والدینی که پول را ابزاری برای کنترل فرزندانشان قرار می دهند، مشکلات جدی تر و عمیق تری برای او ایجاد می کنند.
در شرایط اقتصادی امروز، نگرانی شما برای پول قابل درک است. اما به یاد داشته باشید، ایجاد یک زندگی با کیفیت و سالم تنها به توان مالی شما برای برآوردن نیازهای کودک تان وابسته نیست. اگر کارخوبی ندارید و به طبع آن درآمد مکفی یرای تامین هزینه‌های زندگی ندارید و از رویاهایتان به خاطر مشکلات مالی دور شده اید، نگران تحصیل و آینده فرزندتان هستید و بسیاری از مشکلات دیگر…، همه ی این ها واقعا به فرزندتان ربطی ندارد. بنابراین او را هرگز درگیر موضوعاتی نکنید که توان فهمیدن آن ها را ندارد.
مصطفی یحیایی – کارشناس مدیریت
