اولویت مهارت محوری در استخدام نیروی کار
یکی از مسائل مهمی که از اصلی ترین دغدغه های حال حاضر جامعه ایران است، ضعف آموزش های بازار محورو مهارت محور است و همین امر سبب شده تا حتی تحصیلات دانشگاهی به عنوان شاخصه ای برای جلوگیری از بیکاری کارساز نباشد.
چرا که بی تردید نقش مهارت محوری در کنار آموزش های تئوری دانشگاه ها به نوعی هدایت کننده به سمت چرخه ی تولید است و برای شتابدهی به فرآیند تولید امری جدی محسوب می گردد. و البته آمارها حاکی از آن است که بیش از ۷۰ درصد کسانی که آموزشهای مهارتی را فرا می گیرند در راهیابی به بازار کار موفق بودهاند، از اینرو کارشناسان معتقدند رواج مدرک گرایی در کشور موجب شده تا نه تنها بیکاری گسترش یابد، بلکه کشور از وجود نیروهای کار ماهر نیز بی بهره بماند.
لذا هر دولت و ملتی برای تلاش در مسیر پر از فراز و نشیب توسعه نیازمند مدیریت هایی خواهد بود که با داشتن عرق ملی، توان های ذاتی و اکتسابی، چرخ توسعه را در بستر فرهنگ خاص جامعه ی خود به چرخش درآورد و در این بین نقش آموزش های فنی و حرفه ای به عنوان حلقه ی واصله آموزش با دنیای کار برای بهبود وضعیت اشتغال جوانان و کاهش میزان بیکاری بسیار ضروری و غیر قابل انکار است. چراکه عدم ارتباط بین مباحث آموزشی و نیازهای اقتصادی و بازار کار باعث بروز نابسامانی موجود در حوزه ی اشتغال است.
مهارت، فناوری و تربیت نیروی انسانی ماهر یکی از عوامل اصلی رشد و توسعه ی اقتصادی پایدار در هر کشور به شمار می رود و آموزش های فنی و حرفه ای یکی از کم هزینه ترین و سهل الوصول ترین راه ها برای دستیابی به تخصص مناسب برای رسیدن به اشتغال پایدار است و افراد را برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار آماده کرده و کارایی و توانایی او را در افزایش می دهد. در واقع خصیصه ی این آموزش ها، نوعی پرورش کارآفرین است که افراد پس از کسب مهارت و تخصص دانش فنی قادر خواهند بود، فرصت های شغلی مناسبی را بدست آورند و یا فرصت های شغلی مناسبی را ایجاد نمایند. چرا که آموزش نظری همگام با کار عملی موجب تربیت نیروی انسانی خلاق و فعال می گردد و این نیروها با نفوذ در جامعه سبب به کارگیری بخش عظیمی از نیرو های غیر خلاق جامعه خواهند شد.
سال های متمادی ست که آمارها نشان می دهد که بخش عظیمی از جویندگان کار فاقد مهارت لازم هستند. در واقع شغل هست، اما افرادی که بتوانند این شغل ها را پر کنند وجود ندارند، به این دلیل که مهارت ندارند. تغییرات در دنیای کسب و کار و صنعت سطح نیازمندی ها و مهارت ها را تغییر داده، اما متاسفانه علی رغم تلاش های صورت گرفته، سیستم آموزشی در بخش فنی و حرفه ای همچنان سنتی باقی مانده و پاسخگوی کامل نیازهای در حال تغییر فراگیران و بازار کسب و کار نیست. سنگ زیر بنای موفقیت، وابسته به درک ارزش مهارت ها، از سوی افراد، شرکت ها و دستگاه های دولتی ست و اگر افراد و سازمان باور کنند که موفقیت در آینده وابسته به ارتقا سطح مهارت هایشان است، راه رسیدن به موفقیت بسی هموارتر خواهد شد.
البته آموزش های فنی و حرفه ای در کشورهای توسعه یافته تنها عهده دار تربیت نیروی کار مورد نیاز بخش های مختلف اقتصادی نبوده، بلکه از طریق بسترسازی خود اشتغالی، به حل مشکل بیکاری کمک شایانی می نمایند. بیکاری موجب بسیاری از معضلات اجتماعی می شود و اگر جوانان با آموختن مهارت توانمند شوند، بسیاری از مشکلاتی که هم اکنون با آن روبرو هستیم مرتفع خواهد شد. هم راستا کردن نظام آموزشی مهارتی با نقشه جامع علمی کشور، تسریع و تقویت ارتباط بین آموزش های مهارتی و از همه مهمتر رصد کردن نیازهای بازار کار می تواند در هر چه تاثیر گذار بودن این آموزش ها در کشور باشد.
مهندس مهسا صاحی