انرژی ؛ اهرم اساسی در استمرار توسعه اقتصادی

در حالی آخرین روزهای زمستان در حال سپری شدن است، که چالش های فراوانی در حوزه ی گاز و انرژی را پشت سر نهادیم. از تعطیلی مدارس و دستگاه های دولتی گرفته تا افت فشار گاز در بعضی از شهرها و روستاها که مشکلات فراوانی را برای مردم ایجاد نمود. اینکه مشکلاتی از این دست از کجا نشات گرفته است و تا چه مقدار بی تدبیری مسئولان و شرایط جهانی در آن دخیل بوده یک سمت ماجراست و اینکه راه حل ما برای بهبود شرایط و عدم تکرار آن در سال های آتی به چه شکل خواهد بود هم بخش مهمی در توصیف شرایط گذشته را تشکیل می دهد.

گرم شدن هوا در این روزها ، نوید آمدن بهار را می دهد و به پایان رسیدن روزهای سرد زمستانی. البته سوز زمستان امسال کمی متفاوت با سال های گذشته بود. فارغ از چرایی ها ، متاسفانه بسیاری از استان ها افت فشار بی سابقه ای را تجربه گر بودند و حتی منجر به تعطیلی مدارس و ادارات شد.

البته این موضوع تنها به زمستان و سرمایش آن ختم نمی شود و در روزهای گرم تابستان با مصرف بالای وسایل سرمایشی مصرف برق نیز به همین روال خواهد بود. البته این موضوع تنها مختص به ایران نبوده و در تمام جهان، در حال همه گیر شدن است. از اینرو انرژی های نو و تجدید پذیر علی رغم  ناشناخته ماندن، به سرعت در حال نفوذ و گسترش است و غفلت از آن ، خسارت های غیر قابل جبرانی را در پی خواهد داشت. اثرات زیست محیطی نظیر تولید گازهای گلخانه ای، گرم شدن کره زمین و ذوب شدن یخ های قطبی، نابودی جنگل ها، وقوع طوفان های شدید ما را ملزم به احساس مسئولیت بیشتر در برابر نسل های آتی و آینده بشریت می کند.

بالا رفتن مصرف انرژی و همچنین کمبود انرژی های تجدید ناپذیر، مبحثی مهم و قابل توجه است که به عنوان یکی از شاخص های مهم در توسعه ی پایدار کشورهای جهان نقش بسزایی ایفا می کند. داشتن انرژی مناسب عمده ترین عامل اقتصادی جوامع صنعتی پس از نیروی انسانی است، زیرا انرژی به عنوان یک اهرم اساسی در استمرار توسعه اقتصادی، رفاه اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی و امنیت جوامع ، جایگاه مهم و قابل توجهی دارد. سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدید پذیرهمچنین باعث اشتغال آفرینی و تحرک اقتصادی می شود، بطوریکه در جهان سالانه بیش از 7 میلیون نفر در این بخش مشغول به کارند.

ایران از لحاظ برخورداری از منابع انرژی، یکی از غنی ترین کشورهای جهان محسوب شده و خاک این کشور یکی از بزرگ ترین منابع سوخت های فسیلی و تجدید ناپذیری همچون نفت و گاز است. اما محدود بودن منابع فسیلی و مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف آن ها لزوم توجه بیشتر به انرژی های تجدید پذیر را بر همگان روشن و مبرهن نموده است. مهمی که سال هاست از آن غافلیم  و متاسفانه هیچ حرکت قابل توجهی از سوی سازمان های ذی ربط در این حوزه مشاهده نمی شود.

در حالیکه ایران نیز با توجه به شرایط جغرافیایی خود در منطقه از پتانسیل بالایی در زمینه انرژی های تجدید پذیر برخوردار است که می توان با خلاقیت و کمک گرفتن از مدیریت و تکنولوژی جهانی، سهم قابل توجهی را در بازار انرژی های پاک بدست آورد. به عنوان نمونه در زمینه استفاده از انرژی خورشیدی به گفته کارشناسان از آنجایی که ایران در نواحی پر تابش جهان واقع شده است، یکی از بهره مندترین کشورها از این منبع انرژی پاک به شمار می آید، تا جایی که از شمالی ترین تا جنوبی ترین نقطه کشور از قابلیت بهره مند شدن از نیروگاه های خورشیدی برخوردارند. تحقیقات به عمل آمده نشان می دهد که کشورمان با برخورداری از دست کم سیصد روز آفتابی یکی از کشورهای با ظرفیت بالا در زمینه انرژی خورشیدی است و حتی بسیاری از متخصصین این امر معتقدند که در صورت تجهیز مساحت بیابانی کشور به سامانه های دریافت انرژی تابشی، می توان نه تنها انرژی مورد نیاز بخش گسترده ای از ایران را فراهم نمود، بلکه در زمینه صادرات انرژی برق نیز فعال عمل کرد.

با توجه به شرایط موجود در جهان و فراز نشیب های اقتصادی و سیاسی ، متنوع نمودن سبد انرژی کشور یک تصمیم استراتژیک و بسیار مهم است که در نهایت منجر به پیشرفت اقتصادی، سیاسی و البته منتفع شدن مردم خواهد شد. لزوم ورود بخش خصوصی در این حیطه با حمایت های دستگاه ها و نهادهای دولتی مربوطه در خصوص راهبردها و برنامه های زیربنایی و اصولی تدوین شده، هم امری ضروری است و البته می تواند زمینه ساز اشتغال گسترده ی نیروی کار مرتبط با این حوزه  شود.

مهسا صالحی – ارشد مدیریت مالی