«گذرنامه واکسن» در راه است؟

به گزارش ایسنا و به نقل از نیویورک‌تایمز، مدتی است عبارت جدیدی را از زبان مقامات کشورهای مختلف و کارکنان صنعت گردشگری می‌شنویم: «گذرنامه واکسن».

فرمان‌های اجرایی «جو بایدن» رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا برای کنترل همه‌گیری کرونا شامل درخواست از سازمان‌های دولتی برای درنظرگرفتن امکان متصل کردن گواهی واکسن کرونا به مدارک سایر واکسن‌ها در قالب یک مدرک دیجیتالی می‌شود.

دولت دانمارک روز چهارشنبه اعلام کرد طی سه یا چهار ماه آینده، گذرنامه‌های دیجیتالی صادر خواهد کرد که شهروندانش به واسطه آن می‌توانند ثابت کنند واکسینه شده‌اند.

فقط دولت‌های کشورهای مختلف نیستند که از ایده «گذرنامه واکسن» استقبال کرده‌اند. طی هفته‌های آینده شرکت‌های هواپیمایی «اتحاد ایرویز» و «امارات» استفاده از گذرنامه‌های دیجیتالی سفر را آغاز می‌کنند که توسط «انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی» ایجاد شده است. این گذرنامه‌ها با هدف کمک به مسافران برای مدیریت برنامه‌های سفری و همچنین ارائه مدارکی درباره واکسینه بودن و نتیجه آزمایش کرونا به شرکت‌های هواپیمایی و کشورهای مختلف ایجاد خواهد شد.

چالش کنونی، ساخت مدرک یا اپلیکیشنی است که در تمام نقاط جهان پذیرفته شود و علاوه بر حفظ حریم خصوصی، بدون درنظر گرفتن وضعیت مالی و امکانات موبایل‌های هوشمند، دسترسی به آن برای تمامی افراد امکان‌پذیر باشد.

اما «گذرنامه واکسن» چیست؟

«گذرنامه واکسن» مدرکی است که نشان می‌دهد آیا فرد دارنده گذرنامه دربرابر کرونا واکسینه شده است یا خیر. همچنین انواع دیگر این گذرنامه می‌توانند برای سهولت سفر اطلاعاتی درباره نتیجه منفی آزمایش کرونا ارائه دهند.

انواعی از «گذرنامه‌های واکسن» که در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی، گروه‌های صنعتی مختلف، شرکت‌های فناوری و غیردولتی در تلاش برای تهیه آن‌ها هستند چیزی شبیه به یک اپلیکیشن خواهند بود که بر روی گوشی‌های موبایل نصب می‌شوند یا بخشی از کیف پول دیجیتالی مسافر خواهند بود.

«نیک کارین» معاون اول انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی می‌گوید: «این اقدام تلاشی برای دیجیتالی کردن روند کنونی است. به این ترتیب هماهنگی و سهولت بیشتری شکل می‌گیرد و مسافرت بین کشوری برای مردم بی‌آن‌که مجبور باشند برگه‌های کاغذ مختلف برای کشورهای مختلف و مدارک مختلف برای ایستگاه‌های بازرسی مختلف ارائه کنند راحت‌تر خواهد بود.»

انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی یکی از چندین سازمانی است که سال‌هاست سعی دارد راه‌حل‌های دیجیتالی برای ارائه اعتبارنامه‌های سفری ارائه دهد. در طول گسترش ویروس کرونا، چنین گروه‌هایی به گنجاندن وضعیت واکسینه شدن افراد در گذرنامه تمرکز داشته‌اند. ایده کلی این است که اگر قرار باشد تمامی اطلاعات لازم در گوشی همراه گردآوری شود، به ظور قابل توجهی در زمان صرفه‌جویی خواهد شد.

همچنین شرکت «آی بی ام» در نظر دارد گذرنامه سفری دیجیتالی دیگری صادر کند که افراد با استفاده از آن می‌توانند برای حضور در اماکن عمومی همچون استادیوم‌های ورزشی، هواپیما، دانشگاه و محل کار واکسینه شدن‌شان را ثابت کنند.

لزوم در اختیار داشتن «گذرنامه واکسن» چیست؟

برای سفرهای بین‌المللی، دولت‌ها و مسوولان بهداشت از مسافران درخواست ارائه مدرک واکسینه شدن را خواهند داشت یا این‌که از مسافران می‌خواهند مدرکی از منفی بودن نتیجه آزمایش کرونا ارائه کنند. در حال حاضر نیز بسیاری از کشورها ورود مسافران را مشروط به ارائه مدرک منفی بودن آزمایش کرونا اعلام کرده‌اند. به گفته دبیر کل سازمان جهانی گردشگری ارائه چنین مدارکی برای احیای صنعت گردشگری می‌تواند ضروری باشد.

آیا پیش‌تر ارائه مدرک واکسینه شدن در برابری بیماری سابقه داشته است؟

ارائه مدرک واکسینه بودن برای شرکت در یک فعالیت بخصوص یا حضور در یک کشور مشخص مسئله جدیدی نیست. دهه‌های متوالی است که کسانی که قصد دارند به برخی از کشورها سفر کنند باید مدرک واکسینه شدن در برابر ابتلا به بیماری‌هایی همچون وبا، تب زرد و سرخجه را ارائه کنند.

اما تفاوت بزرگ بین مُهر تاییدکننده واکسینه شدن و مدرکی که این روزها کشورهای مختلف به دنبال صدور آن هستند، دیجیتالی بودن آن است که دیجیتالی بودن نگرانی‌هایی درباره مراقبت از حریم شخصی و دسترسی به آن را به دنبال دارد. بنیاد «لینکوس» با همکاری گروهی متشکل از بیش از ۳۰۰ نفر از پنج قاره سعی دارد استانداردهای جهانی لازم برای اپلیکیشن اعتبارنامه واکسن را ارتقا ببخشد.

اما آیا «گذرنامه واکسن» حتما باید به صورت دیجیتال باشد؟ دیجیتالی بودن گذرنامه‌های واکسن اجباری نیست اما مسلما روند مسافرت با کمک گذرنامه دیجیتالی راحت‌تر خواهد بود.

ایرادهای واردشده به «گذرنامه واکسن» چیست؟

در جهانی که یک میلیارد نفر به دلیل در اختیار نداشتن گذرنامه، گواهی تولد، گواهی‌نامه رانندگی و کارت ملی قادر به اثبات هویت‌شان نیستند، لزوم ارائه مدارک دیجیتالی برای ارائه وضعیت واکسینه شدن افراد می‌تواند نابرابری را افزایش دهد و بسیاری از افراد را تحت پوشش قرار ندهد.

چالش‌های صدور این گذرنامه‌های دیجیتالی چیست؟

کارشناسان فناوری و صنعت گردشگری معتقدند با این‌که می‌شود با کمک فناوری از یک اپلیکیشن برای ارائه اطلاعات جامع استفاده کرد یا سیستم‌هایی ایجاد کرد که امکان ذخیره اطلاعات مسافران و یا پیگیری آن‌ها وجود نداشته باشد اما این کار زمان طولانی احتیاج دارد.