گردشگری، بهترین گزینه کارآفرینی عشایری
با توجه به مشکلات عشایر کشور و به خصوص بیکاری، کارآفرینی عشایری گزینه‌ای است که نباید آن را نادیده بگیریم. زندگی عشایر در دل طبیعت و با آداب رسوم خاص و متفاوت برای بسیاری از گردشگران جذاب است. تدارک زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند از لحاظ اقتصادی و فرهنگی زندگی عشایر را بهبود بخشد.
به گزارش تفاهم آنلاین، با توجه به مشکلات متعدد عشایر کشور، کارآفرینی عشایری گزینه‌ای است که نباید آن را نادیده بگیریم. هم‌زمان با تحولات اقتصادی در سراسر دنیا دوام و بقای نظام عشایری نیز نیازمند تغییر و تحول مطابق زمانه است.
نباید فراموش کنیم کشور ما یکی از معدود کشورهایی است که هنوز از نظام عشایری و قبایل کوچ کننده برخوردار است. این امر می‌تواند مزیت رقابتی ما در عرصه گردشگری محسوب شود و زمینه توسعه گردشگری کشور را فراهم سازد.
کارآفرینی عشایری چه ضرورتی دارد؟
از اواسط دهه 50 و با ازدیاد دام در کشور، در بهره‌برداری از مراتع کشور رقابت شدیدی ایجاد شد. عشایر به دلیل شرایط کوچ بیش از دیگران دچار کمبود علوفه شدند. به همین دلیل و به مرور زمان تعداد دام عشایر روز به روز کاهش یافت.
در نتیجه میزان تولید محصولات دامی کاهش یافته و مشاغلی مانند چوپانی نیز در میان عشایر از بین رفت. چنین روندی در نهایت موجب افزایش آمار بیکاری در میان عشایر و تمایل آنها به مهاجرت دائمی شد.
در نتیجه اقداماتی نظیر اسکان عشایر در دستور کار قرار گرفت تا در کنار تأمین امکانات مورد نیاز عشایر، بهبود شرایط اقتصادی نیز محقق شود. اما این امر با حذف کوچ‌نشینی عشایر همراه بود که علاوه بر نابودی فرهنگ و سنن ارزشمند عشایر نارضایتی آنان را نیز در پی داشت.
بهترین شیوه اشتغالزایی عشایر
مشکلات طرح اسکان و نارضایتی عشایر کاملاً قابل پیش‌بینی بود. قاعدتاً بهترین روش اشتغالزایی برای عشایر روشی است که فرصت‌های شغلی زائیده فعالیت‌های عشایر باشد. با توجه به استقبال گردشگران از طبیعت‌گردی و گردشگری روستایی، کارآفرینی عشایری در حوزه گردشگری می‌تواند نتایج درخشانی به همراه داشته باشد.
بشر امروز از هیاهوی مدرنیته در شهرهای شلوغ و آلوده فراری است. او مشتاقانه به دنبال این است که حتی به اندازه یک سفر کوتاه چند روزه، تجربه‌ای متفاوت و آرامشی دلپذیر را تجربه کند. زندگی عشایر در دل طبیعت بکر و زیبا با آداب و رسوم خاص و متفاوت می‌تواند جذابیت فراوانی برای گردشگران داشته باشد.
از سوی دیگر حضور گردشگران می‌تواند منافع فرهنگی و اقتصادی زیادی برای عشایر داشته باشد. ایجاد اشتغال از طریق ارائه خدمات گردشگری، فروش محصولات طبیعی، فروش صنایع دستی و … تنها وجه اقتصادی گردشگری است.
از لحاظ فرهنگی نیز حضور گردشگران موجب تقویت اعتماد به نفس و رضایت مردم و نیز حفظ و گسترش آداب و رسوم عشایر می‌شود.
کارآفرینی عشایری، نیازمند سرمایه
نکته مهم این است که کارآفرینی عشایری در حوزه گردشگری نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. زیرا وجود حداقل امکانات رفاهی برای ارائه خدمات به گردشگران ضرورت دارد.
همانند آنچه امروزه در قالب جشنواره‌های مختلف در محل زندگی عشایر برگزار می‌شود سرمایه‌گذاری در زمینه احداث اقامتگاه‌های گردشگری می‌تواند زمینه‌ساز کارآفرینی عشایری شود.
تدارک زیرساخت‌های مناسب و برنامه‌ریزی دقیق در راستای حفظ هویت و حریم خصوصی عشایر و نیز منفعت اقتصادی آنان ضرورت دارد. به عنوان مثال در کشور مغولستان که تجارب زیادی در گردشگری عشایر دارند. اسکان گردشگر در اقامتگاه‌های مجزا صورت گرفته و از قبل برای بازدید از سیاه چادر عشایر و خرید صنایع دستی با مردم هماهنگ می‌شود.
به این صورت که گردشگران وجهی در قبال تور بازدید از سیاه چادر و دریافت سوغات محلی پرداخت می‌کنند و هنگام بازدید سوغاتی که از قبل تدارک دیده شده از جانب عشایر به آنها هدیه داده می‌شود. چنین برنامه‌ریزی دقیقی هم حریم خصوصی عشایر را حفظ می‌کند و هم درآمد خوبی نصیب او می‌شود.
سخن آخر اینکه تنوع اقلیمی و حضور اقوام گوناگون با فرهنگ و رسوم مختلف در میان عشایر کشور ما بستر مناسبی برای توسعه گردشگری و نیز کارآفرینی عشایری است که کاش قدر بدانیم و در آن سرمایه‌گذاری کنیم.
