تخریب جنگل ها در ایران یکی از مسائل نگران کننده و پیچیده در حوزه محیط زیست است. جنگل ها به عنوان یکی از منابع اصلی زیستی و حیاتی برای کره زمین شناخته میشوند و نقش بسیار مهمی در حفظ تنوع زیستی، تولید اکسیژن، تنظیم آب و هوا و حفظ خاک دارند. با این حال، به دلیل فعالیت های انسانی مانند جنگل زدایی غیرقانونی، تغییر کاربری جنگل ها به اراضی قابل کشت برای کشاورزان، قطع درختان برای ساخت و ساز و تجارت چوب ، جنگل های ایران نیز به شدت در معرض خطر قرار گرفته اند.
یکی از مشکلات اساسی در مورد جنگل ها در ایران، جنگل زدایی غیرقانونی است. چوب قیمت بالایی دارد و به عنوان یک منبع درآمد برای برخی افراد در نظر گرفته میشود. بسیاری از افراد به صورت غیرقانونی در جنگل ها قطع درختان را آغاز کرده و این عمل باعث تخریب محیط زیست و از بین رفتن منابع طبیعی میشود. عدم نظارت کافی و کنترل جدی از سوی مقامات نیز باعث میشود که جنگل زدایی غیرقانونی ادامه یابد و جنگل ها دچار خسارت های جدی شوند. تغییر کاربری جنگل ها به اراضی قابل کشت برای کشاورزان نیز یکی دیگر از عوامل تخریب جنگل های ایران است. به دلیل نیاز به زمین برای کشاورزی و پرورش دام، بسیاری از جنگل ها به زمین های کشاورزی تبدیل شده اند. این اقدام باعث از بین رفتن اکوسیستم های حیاتی جنگل ها و کاهش تنوع زیستی میشود. علاوه بر آن، کشاورزی غیرپایدار و استفاده بی رویه از سموم شیمیایی در کشاورزی می تواند آلودگی آب و خاک را افزایش داده و به تخریب جنگل ها منجر شود.
ساخت و ساز نیز یکی دیگر از عوامل تخریب جنگل ها محسوب میشود. با توسعه شهرنشینی و نیاز به زمین برای ساخت و ساز، بسیاری از جنگل ها به ویلاهای لوکس و مناطقی برای ساخت و ساز تبدیل شدهاند. عموماً این ساخت و سازها در مناطق ساحلی و کوهستانی انجام می شوند که معمولاً دارای جنگل های غنی هستند. این فعالیت ها باعث از بین رفتن جنگل ها، اختلال در اکوسیستم های محلی و تخریب زیستگاه های حیاتی برای جانوران و گیاهان میشود. علاوه بر آن، ساخت و سازهای نامناسب و بدون رعایت مقررات محیط زیستی می تواند منجر به سیلابها، فرسایش خاک و تغییرات آب و هوایی نامطلوب شود. تجارت غیرقانونی چوب نیز به یکی دیگر از عوامل تخریب جنگل ها در ایران تبدیل شده است. جنگل های ایران دارای چوب هایی با کیفیت بالا و منحصر به فرد هستند که قابلیت استفاده در صنایع مختلف را دارند. به دلیل تقاضای بالا برای چوب در بازارهای جهانی، تجارت غیرقانونی چوب افزایش یافته است. این تجارت غیرقانونی باعث قطع غیرمجاز درختان و تخریب جنگل ها می شود و منجر به کاهش تعداد درختان و تخریب محیط زیست میشود.
علاوه بر این عوامل، تغییرات آب و هوایی نیز تأثیر قابل توجهی بر جنگل های ایران دارد. افزایش دما، کاهش بارش ها و تغییر الگوی بارش ها باعث کاهش رطوبت خاک و تنش آبی در مناطق جنگلی میشود. این شرایط باعث کاهش رشد درختان و افزایش خطر آتش سوزی جنگل ها میشود. بنابراین، تغییرات آب و هوایی نقش مهمی در تخریب جنگل ها ایفا میکنند.
جنگل ها از منابع لایتناهی نعمات خداوندی و ذخایری باارزش اند که باید به نسل های آینده انتقال یابند. برای مقابله با تخریب جنگل ها در ایران، اقداماتی لازم است. افزایش نظارت و کنترل بر جنگل زدایی غیر قانونی، ترویج کشاورزی پایدار و استفاده متعادل از منابع طبیعی، اجرای مقررات محیط زیستی در ساخت و سازها، کاهش تجارت غیرقانونی چوب و پیشگیری از تغییرات آب و هوایی اقداماتی است که میتواند به حفظ و حمایت از جنگل ها در ایران کمک کند.