اگرچه بررسی شرایط صنایع دستی استان های ایران در هر وضعیت اقتصادی- اجتماعی ، حال و روز خوشی ندارد و تا وضعیت مطلوب فاصله ی قابل توجهی دارد، ولی این روزها شرایط چاقوی دست ساز زنجان بیش از قبل، قلب دوستداران این صنعت را رنجور نموده است. کافی است که با یک گشت و گذار ساده در سطح مغازه های شهر زنجان به دنبال چاقوی زنجان باشید، تا سیل کاهشی تولید کنندگان این میراث قدیمی و جولان انواع و اقسام چاقوهای چینی را پشت ویترین مغازه های شهر نظاره گر باشید.
بی تدبیری هایی که در حوزه های مختلف سبب شده تا نه تنها در طول این سال ها با کاهش تولید کنندگان بومی و اصیل منطقه روبرو شویم، بلکه با نوسانات قیمت مواد اولیه ای مثل فولاد، فروش این صنایع دستی ارزشمند به طرز چشمگیری کاهش یابد. گرانی مواد اولیه از یکسو، صنعتی شدن تولیدات و کاهش قدرت خرید مردم در طی تورم و مشکلات اقتصادی این صنعت اصیل را با مشکل جدی مواجه کرده است.
در حالی که صنعت چاقو در زنجان قدمتی از دوره ی هخامنشی دارد، برند ویکتورینوکس، یکی از معروف ترین برند های چاقو در جهان است که با یک سمبل قرمز رنگ خود را به صنعت چاقو سازی معرفی کرده است ، کمتر از 150 سال قدمت دارد. این برند سوئیسی سال ها است که جز برترین برند های چاقو شناخته می شود .آن ها در تبلیغات خود در سراسر جهان بیان می کنند، تمامی محصولات این کمپانی از کیفیت بالایی برخوردار می باشند به گونه ای که سر آشپزان ماهر را شیفته خود کرده اند . که علاوه بر کیفیت بالا، طول عمر بالایی دارد و همچنین از عملکرد عالی برخوردار می باشند .
ما هرگز با نگاهی جدی همراه با فواید اقتصادی و ارزآوری به محصولات صنایع دستی خود توجه نکرده ایم و تقریبا در تمامی حوزه ها شرایطی را که فرش دستباف ایران در جهان دارد را به نظاره نشسته ایم، شرایط تاسف باری که روز به روز رتبه ی صادرات فرش دستباف ما را به نزول می کشاند . چاقوی اصیل و خوش دست زنجان متاسفانه نه بسته بندی شکیل و در خوری دارد و نه با توجه به شرایط مدرن و سلیقه های امروزی شکل تازه ای به خود گرفته است. در حالیکه تولیدات چاقو در جهان برای یک سرویس آشپزخانه حداقل از 17 نوع چاقو برای صبحانه خوری، کره بری، میوه خوری، برش نان و … بهره می گیرند، چاقوی اصیل زنجان در کمترین شکل تنوع و دسته در حال تولید است و ما هر روز غم بزرگ کمرنگ شدن تولید کنندگان اصیل این چاقو را به جان می خریم.
کافی است که تعداد چاقوهای مصرفی خانگی و سایر مصارف رستورانی و … را در محل زندگی مان بشماریم، تا با یک حساب سرانگشتی با احتساب جمعیت کشور، میزان مصرف تعداد چاقویی را که تنها مصرف داخلی است بیابیم. بازار عظیمی که متاسفانه بسیاری از مسئولان و دست اندرکاران این حوزه براحتی از کنارش گذر می کنند. کنار این آمار خیره کننده بازارهای صادراتی را هم بگنجانید تا برق از سرمان بپرد. تا مادامی که به این باور نرسیم که ثروت اصلی مان نه در اعماق زمین و نفت سیاه است، بلکه در دست صنعتگران بی ادعایی است که با کمترین توقع و کوچکترین توجه همچون سربازان هشت سال دفاع مقدس آماده ی جانفشانی اند، چاقوی زنجان و اقتصادش در غلاف باقی خواهد ماند.
