اقتصاد روستایی و لزوم تنوع بخشی به آن یکی از ضروریات مهم شکوفایی اقتصادی ، توسعه و اشتغال است .وقتی صحبت از اشتغال می شود ، همه ی نگاه ها به سمت شهرها و بالاخص شهرهای بزرگ است. آمارهای بیکاری و اشتغال از شهرهای بزرگ مخابره می شود و در این میان آمار اشتغال و بیکاری کماکان در روستاها مغفول مانده است.
روستاها ؛ مهد تولید و توسعه اقتصادی هستند . کار و تلاش و بدنبال آن تولید ، جزئی جدا نشدنی از روستاهاست. اما آنچه در واقعیت در روستاهای کشور ملموس است، حجم وسیعی از بیکاری، اعتیاد ، مهاجرت و … است. جوانانی که آینده ای در روستاها برای خودشان متصور نمی شوند و بالاجبار کوله بار سفر به شهرهای بزرگ را حمل می کنند.
البته نمی توان از جذابیت شهرهای بزرگ هم غافل شد، آسمان خراش های بلند، امکانات رفاهی و تفریحی، تحصیل و آموزش و صدها مولفه ی دیگر ، هر انسانی را وسوسه می کند. اما کلیدی ترین عاملی که بسیاری از افراد را از روستاهای دور و نزدیک به زندگی در شهرها تشویق می کند، اشتغال است. آمارهای جهانی نشان می دهد که بیش از نیمی از جمعیت جهان در روستاها زندگی می کنند. در ایران نیز چیزی قریب به سی درصد از جمعیت ، در روستاها ساکن هستند، توجه به افزایش تولید، ارتقای سطح درآمد و بهبود وضعیت اجتماعی و معیشتی آن ها نیز بسیار مهم و اساسی بنظر می رسد. البته اگر چه رشد روز افزون شهرنشینی در دوره ای مفید بود و باعث ورود نیروی کار به شهرها و توسعه آن ها شد اما به مرور زمان این مهاجرت ها به صورت افسارگسیخته ، تبعات جبران ناپذیری را ایجاد کرد.
راه حل اشتغال در روستاها سرمایه گذاری است و در راستای رونق اشتغال و کاهش بیکاری و پیامدهای آن، توجه به اقتصاد روستا و تولید روستایی امری ضروری و حیاتی است. در همین راستا امروزه تنوع بخشی به اقتصاد روستایی یکی از رویکردهایی است که در جهت تحقق توسعه پایدار روستایی مطرح گردیده که در نهایت منجر به اشتغال و ریشه کن نمودن بیکاری در روستاهای کشور می گردد. جمعیت بالای روستائیان در کشور و جایگاهی که روستا و روستائیان در پویایی اقتصاد کشور از جمله کمک به رشد اقتصادی، کنترل نرخ تورم، افزایش نرخ اشتغال، رونق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارند می تواند گواهی بر اهمیت اشتغال روستائیان باشد. بخش کشاورزی بیست درصد اشتغال و حدود دوازده درصد از تولید ناخالص ملی را در ایران تشکیل می دهد. بر پایه ی این آمار مشخص می شود که پس از نفت، کشاورزی بزرگ ترین مزیت کشور می باشد.
اما در کشور بهره برداری های کشاورزی عمدتا در قطعات کوچک صورت می پذیرد و کشاورزان عموما اقشار آسیب پذیری هستند که با سرمایه ای اندک مشغول به کارند، در تولید، بازاریابی، تامین اعتبارو تهیه نهاده های تولید با مشکلات فراوانی روبرو اند. سایه سنگین دلالان و سلف خواران بر سر محصولات کشاورزی آنان را مجبور می کند تا دسترنج خود را به واسطه ها ، با نازل ترین قیمت فروخته که بعضا متضرر نیز خواهند شد. ایجاد اشتغال در مناطق روستایی از طریق رونق زراعت و کشاورزی ضمن جلوگیری از مهاجرت به شهرها، از شکل گیری مشاغل کاذب نیز جلوگیری کرده و موجب رشد جامعه خواهد شد . پتانسیل هایی از قبیل میراث فرهنگی، صنایع روستایی و حتی بوم گردی های روستایی در ایجاد کارآفرینی می توانند سهیم باشند.
باید روستائیان را تشویق کرد تا بتوانند با استفاده از ذهنیت کارآفرینی، ارزش های جدیدی را خلق کنند تا کارآفرینی صرفنظر از این که یک منبع درآمد و اشتغال برای ساکنین روستا به حساب می آید، در توسعه ی اقتصادی روستا و در نهایت توسعه ی روستایی نیز موثر باشد. از اینرو تقویت کارآفرینی روستایی، می تواند نقش برجسته ای در توسعه روستایی از طریق فراهم نمودن زیرساخت ها ایفا نمایند و شرایط زندگی در روستاها را با ایجاد امکانات تسهیل نمایند.
