افزایش جرائم سایبری در دوران کرونا
گسترش راه های ارتباطی و پیشرفت روزافزون فناوری ها، ازگسترش اینترنت گرفته تا افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی و پیام رسان های موبایلی منجر به تغییر سبک زندگی اجتماعی شده است که با تمام فرصت ها و مزیت های پیش رو، تهدیدات جدیدی را نیز با خود به همراه دارد.
فضای مجازی دنیایی بی انتهاست و کلاهبرداری از آن هر روز ابعاد متفاوت و جدیدی به خود می گیرد. با شیوع ویروس کرونا و اعمال برخی محدودیت ها ، از جمله کنترل رفت و آمد ها و به حداقل رساندن حضور مردم در فضاهای عمومی، مردم به فعالیت هر چه بیشتر در فضای مجازی روی آوردند و بخش زیادی از معاملات و خرید و فروش های خود را به این فضا اختصاص دادند. از اینرو بسیاری از افرادی که تا به امروز از این محیط دور بودند به تازگی به سمت آن آمده اند و گاهی برای اولین بار شروع به استفاده از آن کردند. افزایش حضور مردم در فضای مجازی، عدم آگاهی آنها از جزئیات فعالیت در این محیط ها و حضور افرادی سودجو سبب افزایش جرائم سایبری در بحران کرونا شده است. اینجا فقط نامش فضای مجازی است ، اما جرائم آن واقعی هستند و حتی قربانیان آن نیز واقعی بوده و گاهی تبعات این جرائم بیشتر از جرائم عادی است.
لذا لازم است آشنایی های لازم در این زمینه صورت بگیرد و محاسن و معایب این فضای گسترده به خوبی در اختیار کاربران قرار بگیرد. بخشی از علت افزایش جرائم در این حوزه به دلیل نو و تازه بودن این فضا و بخشی دیگر ناشی از ناآگاهی استفاده کنندگان و بخش هم مربوط به پیچیدگی های این فضا است. پایین بودن سطح آگاهی مردم و امکان جعل هویت در فضاهای سایبری، سهولت ارتکاب جرم را در این فضا صد چندان نموده است. از اینرو مواجهیم با مجرمانی که به جای زورگیری، سرقت و کیف قاپی، با اندکی هوش و اطلاعات از فضاهای رایانه ای و مجازی ، دست به سرقت و کلاهبرداری زده و براحتی و با کمترین هزینه و اضطراب، می توانند بیشترین خسارت را به بار آورده و در عین حال ناشناخته باقی بمانند. تعداد مجرمانی که هر روزه بطور نگران کننده ای در حال افزایش است و تعداد زیادی از هموطنانمان قربانی این مجرمان هستند. علی رغم تاکیدات و هشدارهای پلیس و سایر نهادهای مربوطه، متاسفانه ما روزانه شاهد وقوع جرائم در فضای سایبری به خصوص کلاهبرداری مالی هستیم که در آن مردم دچار خسارت مالی بعضا سنگینی هم می شوند.
فیشینگ، اسکیمر، کلاهبرداری نیجریه ای و ده ها روش دیگر و در کنار رشد قارچی سایت های شرط بندی در سال های اخیر از عمده ترین روش های کلاهبرداری های اینترنتی هستند که با وجود اندکی آگاهی و هشدار به شهروندان می توان از وقوع آن ها جلوگیری نمود. جرایم مالی تنها بخشی از جرم های مرتکب شده در این فضای بی در و پیکر است. کم اطلاعی کاربران، اعتمادهای نابه جا، عدم دقت در حفظ اطلاعات محرمانه و سهل انگاری ها در فضای مجازی، بعضا چنان آتشی به آبروی افراد می زنند، که خیلی سوزاننده تر از جرائم واقعی است که به جان انسان ها وارد می نماید. کرونا و مجازی شدن فضای آموزشی سبب شده که کمتر دانش آموز و دانشجویی در این فضا حضور نداشته باشد. موبایل و اینترنت از سنین پایین در دست دانش آموزان ما قرار دارد و از آنجایی که نوجوانان و جوانان همیشه در برابر خطرات آسیب پذیرترند، در این باب نیز نوجوانانی که در سیل عظیم و روز افزون فضای مجازی گرفتار شده اند، در کنار خانواده هایی که اطلاعات آن ها از دنیای مجازی و فضای سایبر بسیار پایین است، آسیب پذیری آن ها را صدچندان نموده است.
قرار گرفتن گوشی های تلفن همراه و تبلت ها و رایانه ها در دست فرزندانمان، بدون آموزش و آگاهی بخشیدن به آن ها زمین خسارت های بزرگ احتمالی را فراهم می سازند. با توجه به زحمات شبانه روزی پلیس فتا و کادر اجرایی جوان و حرفه ای آن که با پرسنلی بالغ بر هزاران نفر بصورت آنلاین همه ی سایت ها را رصد کرده و در شبکه های اجتماعی حضور دارند، اما نوک پیکان حفظ امنیت اشخاص در درجه ی اول به سمت خود آن هاست که با هوشیاری و کسب اطلاعات لازم در استفاده از راه هر گونه سوء استفاده و ضرر مالی را بسته و شاهد فضای امن تری در دنیای مجازی باشیم.
به قلم: خانم مهسا صالحی
