به گزارش پایگاه خبری تفاهم آنلاین ، دکتر پژمان آزادی، باغداری را یکی از ستون‌های اصلی امنیت غذایی، اشتغال‌زایی پایدار و صادرات غیرنفتی ایران دانست که این بخش کلیدی امروز با بحرانی جدی روبه‌روست، گفت: ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان میوه در جهان است و بیش از ۱.۵ میلیون نفر بهره‌بردار کشور در حوزه باغی هستند و سطح زیر کشت باغات کشور ۳.۱ میلیون هکتار است، همچنین ۳۷ درصد اشتغال بخش کشاورزی و ۵۰ درصد ارزش صادرات کل محصولات کشاورزی مربوط به باغبانی است.

وی با اشاره به فقدان یک نظام قانونی و نظارتی منسجم در حوزه احداث باغات، هشدار داد: این خلأ ساختاری سالانه بیش از دو میلیارد دلار خسارت اقتصادی به کشاورزی کشور وارد می‌کند و منجر به هدررفت شدید منابع آب و خاک نیز شده است.

آزادی اظهار کرد: در سراسر کشور، احداث باغات بدون رعایت هیچ معیار فنی، اقلیمی یا اقتصادی انجام می‌شود. نتیجه این بی‌رویه‌کاری، گسترش کشت نهال‌های غیراصیل و آلوده، تبدیل باغات به کانون‌های شیوع آفات و بیماری‌ها، تخریب خاک‌های حاصلخیز و مصرف غیربهینه آب کمیاب است. نهال مهم‌ترین نهاده ایجاد باغ‌های تجاری و اقتصادی محسوب می‌شود. با توجه به چندساله‌بودن درختان میوه، هرگونه اشتباه در انتخاب نهال، سرمایه‌گذاری چندین ساله را به کلی نابود می‌کند. تنها با استفاده از نهال‌های سالم و اصیل می‌توان سلامت باغ را برای ده‌ها سال تضمین و کیفیت تولید را حفظ کرد.

رئیس انجمن صنفی کارفرمایی کشت بافت گیاهی ایران، کیفیت نهال را دارای دو رکن اساسی اصالت ژنتیکی (یعنی مشخص‌بودن رقم و عدم هرگونه اختلاط ژنتیکی) و سلامت (یعنی عاری‌بودن از آفات و بیماری‌های خسارت‌زا) عنوان کرد و یادآور شد: تولید چنین نهال‌هایی مستلزم استراتژی بلندمدتی است که از انتخاب صحیح مواد اولیه و ایجاد باغات مادری تا اجرای دقیق فرآیندهای گواهی‌ نهال را در بر می‌گیرد. «نهال گواهی شده» به‌معنای تأیید رسمی برخورداری از ویژگی‌های ژنتیکی، بهداشتی و کیفی است و روشی سیستماتیک برای تضمین سلامت مواد تکثیری محسوب می‌شود.

آزادی با بیان اینکه جهان امروز با روش‌های تشخیصی پیشرفته، بر تولید ذخایر گیاهی عاری از پاتوژن‌های سیستمیک مانند ویروس‌ها و فیتوپلاسماها تمرکز دارد؛ چرا که برای بسیاری از این عوامل، راه‌حل درمانی وجود ندارد و تنها راه مقابله، پیشگیری از طریق نهال سالم است، خاطر نشان کرد: در ایران، به‌دلیل عدم الزام قانونی به استفاده از نهال سالم و گواهی شده، باغداران عمدتاً نهال‌های خود را از نهالستان‌های فاقد مجوز و بدون رعایت استانداردهای بهداشتی تهیه می‌کنند. برآوردها نشان می‌دهد استفاده از نهال‌های آلوده و غیر اصیل منجر به هدر رفت سالانه بیش از ۳ میلیارد مترمکعب آب در بخش باغبانی می‌شود، در حالی که کشور با بحران جدی آب مواجه است.

آزادی تأکید کرد: راه‌حل ساختاری این بحران، تصویب فوری مصوبه‌ای است که احداث باغات جدید را منحصراً با مجوز فنی ممکن کند، معیارهای دقیقی برای انتخاب ارقام و پایه‌های سالم و اصیل، خاک، آب و فناوری آبیاری تعیین کند و نظارت مستمر بر تمام مراحل تولید را الزامی کند. همزمان، حمایت از شبکه ملی تولید نهال‌های سالم و اصیل از طریق تقویت باغ‌های مادری و مراکز تأمین هسته‌های گواهی‌شده ضروری است.

وی مسئولیت تدوین و اجرای این برنامه را با معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی دانست و اضافه کرد: تحقق این طرح، گامی بلند در جهت حفظ منابع آب، افزایش بهره‌وری، تضمین معیشت باغداران و ارتقای جایگاه باغداری ایران در بازارهای جهانی خواهد بود

رئیس انجمن صنفی کشت بافت گیاهی خاطرنشان کرد: با توجه به تولید هسته‌های اولیه سالم و اصیل در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مراکز دارای باغات مادری در کشور، درنگ در این حوزه دیگر جایز نیست. از وزارت جهاد کشاورزی، معاونت باغبانی و دیگر دستگاه‌های مسئول می‌خواهیم این بحران را که نه‌تنها بهره‌وری باغداری، بلکه امنیت آبی، امنیت غذایی و رقابت‌پذیری محصولات ایرانی در بازارهای جهانی را نیز به خطر می‌اندازد، در اولویت‌های فوری کشور قرار دهند.