منطقه آزاد انزلی؛ بستری برای گسترش مبادلات بین المللی
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی گفت: منطقه آزاد انزلی در گسترش مبادلات بین‌المللی بر بستر ظرفیت‌های ترانزیت جهانی از نقش برجسته‌ای برخوردار است.
به گزارش تفاهم آنلاین، حسین ربیعی-عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی و عضو کمیته علمی برگزاری همایش بین‌المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و نقش ژئوپولیتیک مناطق آزاد در توسعه روابط منطقهای که بیست و هفتم آبان‌ماه سال جاری در منطقه آزاد انزلی برگزار می‌شود، گفت:
وی با اشاره به نقش محوری مناطق آزاد به عنوان دروازه‌های مهم تجارت بین‌المللی و همکاری‌های منطقهای ایران اظهار داشت: مناطق آزاد از اساس برای آسان‌سازی صادرات و واردات کالا تأسیس شده‌اند و فی‌نفسه، ماهیت همکاری‌گرایانه دارند.
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی با اشاره بر اینکه مناطق آزاد، موتور محرک همکاری‌های بین‌المللی در هر کشوری به حساب می‌آیند، تأکید کرد: مناطق آزاد ایران نیز از این قاعده مثتنی نبوده و نقش اصلی آن‌ها را می توان در چارچوب سیاست‌های همکاری‌های اقتصادی و تجاری فراملی ایران تعریف کرد.
ربیعی با ارائه تحلیلی از متغیرهای بیرونی بر عملکرد مناطق آزاد ایران در دستیابی به اهداف خود، این نقش آفرینی را در حال حاضر متأثر از عوامل مختلف داخلی و خارجی، عنوان نمود و گفت: در نتیجه مناطق آزاد ایران در قیاس با برخی مناطق آزاد کشورهای همسایه، هنوز راه زیادی تا رسیدن به قله موفقیت دارند، با این حال در وضعیت فعلی هم بخش زیادی از مراودات تجاری و مبادلات کالایی ایران از این مناطق صورت می‌گیرد و در واقع به عنوان دروازه‌های مهم تجارت بین‌المللی و همکاری‌های منطقهای ایران به ایفای نقش می‌پردازند.
دبیر انجمن ژئوپلتیک ایران با اشاره به اینکه دریای خزر بستر مناسبی برای تجارت دریایی ایران در شمال کشور ایجاد کرده و در این میان بنادر دریایی از جمله انزلی و بویژه منطقه آزاد انزلی به عنوان مهمترین بندر آزاد شمال کشور می‌تواند کانون همکاری و همگرایی مناطق آزاد پیرامون دریای خزر و به تبع آن منشاء همکاری‌های بین‌المللی ایران باشد، افزود: علاوه بر اتحادیه اوراسیا بلکه هر اتحادیه دیگری از جمله اکو و سایر ابتکارات منطقهای می‌توانند بازار بسیار خوبی برای صنایع نوپا و رو به رشد ایران ایجاد کنند و به دلیل نزدیکی و دسترسی جغرافیایی، مزیت‌های اقتصادی و تجاری بسیاری فراهم آورند.
وی، شاخص جمعیتی ۵۰۰ میلیون نفری اوراسیا را که اتحادیه اوراسیا بخش مهمی از آن را تشکیل می‌دهد، قابل توجه ارزیابی کرد و با تصریح براینکه ارتباط با اتحادیه اوراسیا زمینه ورود به سایر کشورهای حوزه اوراسیا که گستره جغرافیایی وسیع از آسیای مرکزی تا شرق اروپا را در برمی گیرد، فراهم می‌کند، اضافه کرد: براین اساس فرصت‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه پذیری فراوانی در ارتباط با کشورهای اوراسیا وجود دارد که با توجه به در حال توسعه بودن کشورهای مزبور، می‌توانند به عنوان بازار مناسبی برای کالاهای ایران و هم محل تأمین مواد خام احتمالی مورد نیاز به ایفای نقش پرداخته و در زمینه کشاورزی و صنایع غذایی می‌توانیم علاوه بر تأمین نیازهای کشورهای فوقف فرصت اقتصادی بی‌نظری برای خود ایجاد نماییم.
عضو کمیته علمی برگزاری همایش بین‌المللی اتحادیه اقتصادی اوراسیا با بیان اینکه بعد از فروپاشی اتحاد شوروی بحث انتقال انرژی و منابع فسیلی آسیای مرکزی و دریای خزر مطرح و کرویدورهای شمال – جنوب و شرق به غرب مطرح شد، افزود: درهمین راستا با نگاهی به نقشه جغرافیایی این بخش از جهان نشان می‌دهد که ایران به عنوان یک دالان بزرگ بین خلیج فارس و خزر می‌تواند بهترین مسیر خشکی در کریدور شرق–غرب و شمال-جنوب را برعهده گیرد و از این منظر دارای جایگاه بی نظیری است.
وی با اشاره به نقش تاریخی چند هزار ساله ایران در مسیر جاده ابریشم باستانی و تصریح براینکه اکنون نیز به خوبی می‌تواند در این کریدور نقش‌آفرینی نموده و نقش ارتباطی خود را ایفا کند، گفت: هر چند قدرت‌های جهانی و فرامنطقه‌ای از ابتدای شروع این مباحث به اشکال مختلف تلاش در دور زدن و محروم کردن ایران از این ظرفیت منطقهای داشته‌اند و البته تا حدودی هم موفق شده‌اند؛ اما مناطق آزاد با اختیارات و ظرفیت‌هایی که دولت مرکزی به آن‌ها می‌دهد می‌توانند این فرصت‌های بالقوه را به خوبی به ظرفیت بالفعل تبدیل کنند و چنانچه آزادی عمل بیشتری در زمینه تبادلات بین‌المللی داشته باشند، قادر خواهند بود از این ظرفیت به خوبی استفاده نمایند.
ربیعی، نقش منطقه آزاد انزلی را این زمینه برجسته عنوان کرد و با بیان اینکه این منطقه به بندر آستاراخان روسیه نزدیک بوده و از ارتباط مناسبی نیز با آن بندر مهم روسیه برخوردار است، اضافه کرد: در عین حال منطقه آزاد انزلی به منابع انرژی دریای خزر و بویژه کشور آذربایجان نیز نزدیک بوده و می‌تواند در این کریدور نقش محوری داشته باشد.
عضو کمیته علمی همایش بین‌المللی اوراسیا در منطقه آزاد انزلی در خصوص اثرات برگزاری این همایش و نقش آن در توسعه همکاری‌های منطقهای کشورمان چنین گفت که این همایش اگر چه به لحاظ زمانی با بحران جهانی کرونا همزمان شده و تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرد ولی با توجه به تلاش‌هایی که دست اندرکاران مختلف برگزاری همایش بویژه سازمان منطقه آزاد انزلی، اتاق بازرگانی ایران و دیگر برگزار کنندگان انجام داده‌اند و مشارکت فعال کشورهای حاشیه دریای خزر و فعالین تجاری و اقتصادی حاضر در این حوزه، می‌تواند نقطه آغاز برای همکاری‌های بیشتر و زمینه ساز رشد همگرایی منطقهای هر چه بیشتر باشد و انتظار می‌رود که برگزاری این همایش به توسعه تجارت منطقهای و افزایش مبادلات اقتصادی کشورهای پیرامون خزر و نیز کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا بیانجامد.
