قاچاق سازمان یافته و خواب مصلحتی مسئولین

به گزارش تفاهم آنلاین، هرگونه ورود غیر قانونی کالا به کشور قاچاق نامیده می‌شود اما آنچه این پدیده را در کشور ما به یک معضل اقتصادی تبدیل کرده قاچاق سازمان یافته است. زیرا در کشور ما بیش از 70 درصد کالای قاچاق موجود در کشور از مبادی رسمی وارد شده و حجم بالای آن در معادلات اقتصادی کشور تعیین کننده است.

چنین فرآیندی جز در چارچوب قاچاق سازمان یافته قابل توجیه نیست. حال سؤال اینجاست که ناتوانی مسئولین در کنترل قاچاق سازمان یافته ناشی از بار سنگین مسئولیت و به خواب رفتن ایشان است و یا به قول آن مثل معروف، مسئولین خواب نیستند ولی خود را به خواب زده‌اند و بیدار کردنشان ممکن نیست.

قاچاق سازمان یافته چیست؟

قاچاق کالا می‌تواند توسط مسافران و یا افراد محرومی چون کولبران صورت گیرد. ولی حجم کار و سود چنین افرادی با قاچاق سازمان یافته قابل قیاس نیست. قاچاق سازمان یافته نتیجه ساختاری جامع از سرمایه‌داران، دلالان، واردکنندگان و صاحب منصبان در سازمان‌های اجرایی مختلف است. زیرا گذر حجم بالای کالای قاچاق از مبادی رسمی اتفاق ساده‌ای نیست.

مشخص است سیستمی دقیق و صاحب قدرت پشتیبان این جریان است. تداوم زمانی، برنامه‌ریزی دقیق و نیاز به هماهنگی در سطوح مختلف مهمترین مدارک مؤید این موضوع است. در خوشبینانه‌ترین حالت می‌توان گفت در بسیاری از سازمان‌های اجرایی کشور ما افراد نفوذی حضور دارند که با سوءاستفاده از مقام اجرایی و روابط خود این سیستم را هدایت و پشتیبانی می‌کنند.

عامل اصلی قاچاق

در تمام دنیا قاچاق کالا اغلب به مواردی محدود می‌شود که واردات آنها غیرقانونی است. قاچاق اجناسی از قبیل مواد مخدر و اسلحه در تمام کشورها وجود دارد. به جز این موارد، وجود اختلاف قیمت اجناس در دو سوی مرز انگیزه‌ای برای قاچاق کالا ایجاد می‌کند.

نوسانات قیمت ارز و نیز قوانین و تعرفه واردات کالا در کشور مهمترین عوامل قاچاق کالا در کشور هستند. زمانی که این امکان وجود دارد که کالای خریداری شده در آن سوی مرز را به چندین برابر قیمت در داخل کشور به فروش رساند سود بالای این کار به سادگی افراد را وسوسه می‌کند.

نکته قابل تأمل این است که برخی قوانین و تعرفه‌های واردات در ظاهر برای حمایت از تولید داخلی وضع می‌شوند اما در عمل موجب رونق قاچاق می‌شوند. باید بپذیریم ممنوعیت واردات رسمی و یا وضع تعرفه‌های نامتعارف برای کالایی که مشابه آن در داخل تولید نمی‌شود و یا از کیفیت قابل قبولی برخوردار نیست تنها موجب رونق قاچاق کالا می‌شود.

بهترین راهکار مبارزه با قاچاق

نکته تأسف‌برانگیز اینجاست که علیرغم اینکه که بازار ایران خود به تنهایی مدرکی قاطع بر وجود قاچاق سازمان یافته است مسئولین نهادهای مختلف تنها به سلب مسئولیت از خود می‌اندیشند. به هر حال این حجم از کالای قاچاق با اطلاع مسئولین گمرک و یا بدون اطلاع آنها و با جعل مدرک از مبادی رسمی وارد کشور می‌شوند.

در حالی که مسئولین گمرک بارها ورود کالای قاچاق از گمرکات کشور را رد کرده‌اند. البته این مجموعه اخیراً با هوشمندسازی سیستم، تغییرات چشمگیری در ارتقای امنیت و بازرسی خود ایجاد نموده است. اما حقیقت این است که در کشور ما 157 گمرک وجود دارد که تنها 15 گمرک به دستگاه ایکس ری مجهز شده است.

ای کاش مسئولین برای اثبات حسن نیت خود هوشمندسازی و ارتقای امنیت سیستم خود در تمامی گمرکات را به یک مطالبه ملی تبدیل کرده و خود به مدعی این موضوع تبدیل می‌شدند. چنین جریانی می‌تواند دولت را وارد سازد تا بودجه برگزاری جلسات و وضع قوانین متعدد دولتی در راستای حمایت از تولید داخلی را برای شفاف‌سازی و هوشمندسازی سیستم گمرکات کشور صرف نمایند.