صفرهایی که حذف شدند!

با تصویب کلیات و جزئیات لایحه اصلاح پول ملی در مجلس شورای اسلامی، چهار صفر از پول ملی حذف شد. پس از تایید این طرح توسط شورای نگهبان بانک مرکزی سه ماه وقت دارد تا آیین‌نامه اجرایی اصلاح واحد پول ملی را به دولت ارائه کند و اقدامات اجرایی را آغاز کند.

از لحاظ اقتصادی، حذف 4 صفر از پول ملی نباید تاثیر جدی بر اقتصاد بگذارد. این طرح موافق و مخالفانی دارد. بعضی از کارشناسان معتقدند که جامعه امروز ایران آمادگی لازم برای این تغییر را دارد و عملا ریال دیگر در معاملات افراد جایی ندارد. موافقان این طرح عنوان می کنند که اجرای این طرح مزیت هایی مانند تقویت موقت و روانی پول ملی، کاهش هزینه ضرب، چاپ و امحای پول و تسهیل امور حسابداری را به همراه خواهد داشت. سخنگوی دولت، علی ربیعی معتقد است که حذف چهار صفر از پول ملی یک کار لازم برای ساده کردن روابط مالی است. کاهش ذخیره ارزهای خارجی را از کمک‌های این طرح می باشد. وی گفت؛ این طرح، همواره موافق و مخالف داشته و در دولت‌های قبل هم این ایده مطرح بوده است. همتی، رییس بانک مرکزی معتقد است این روزها کسی از واحد ریال استفاده نمی کند و می گوید چرا واحدی که هیچ‌کس اسمش را اعلام نمی‌کند را اصرار داریم واحد پولمان باشد. این طرح اصلا هزینه چند هزار میلیاردی ندارد. در این میان برخی دیگر معتقدند دست زدن به پول ملی عواقب بسیار بدی دارد و دولت باید در خصوص تقویت آن اقدام نماید. مسعود خوانساری، رییس اتاق بازرگانی تهران معتقد است که اگر قرار باشد تورم‌های بالای ۳۰ درصد در سال داشته باشیم، هر سه سال یک صفر به پول ملی اضافه می‌شود و باز باید هر چند سال یک‌بار، این صفرها حذف شود؛ پس باید همزمان اصلاح ساختار اقتصادی نیز صورت گیرد. به لحاظ درک عینی از مابه‌ازای آن چه می‌خریم یا می‌فروشیم واحدهای کوچک‌تر قابل قبول‌تر است. هنگامی که واحد تغییر می کند از لحاظ اقتصادی تغییری ایجاد نمی شود زیرا از لحاظ مالی تمام این واحدها به نسبت کوچک تر می شوند اما از لحاظ روانی برای واحدهای کوچک شده، در جامعه انتظارات تورمی ایجاد می شود. یکی دیگر از مواردی که وجود دارد هزینه هایی است که برای تغییر واحد پولی انجام می شود، این هزینه ها که شامل  تغییرات اسناد مالی و تعویض اسکناس  سکه موجود هستند قابل چشم پوشی نیستند و مقدار زیادی می شوند. از طرفی این هزینه‌ها برای دولت در شرایط کسری بودجه دولت و بدون پیش‌بینی منابع لازم برای آن نیاز به بررسی بیشتری دارد.آشفتگی کوتاه مدت در بانک ها و تلف شدن وقت مردم در صف های طولانی برای تغییر پول ها یکی دیگر از معایب این تغییر است. اکثر کشورهایی که دارای کاهش ارزش پول  و در کنار آن تورم شده اند در مقاطعی اقدامی مشابه ما را انجام داده اند و با این کار کسری بودجه دولتی را جبران کرده اند و پول های دست مردم به طور طبیعی جمع شده است و از افزایش نقدینگی جاری جلوگیری کرده اند.

در پایان مهم ترین نکته این است که، در کنار حذف چهار صفر از پول کشور، باید آرامش را به سیاست پولی و مالی کشور بازگرداند. در غیر این صورت به تأخیر افتادن این اصلاح پولی، بهتر بوده ‌و بیشتر به نفع کشور خواهد بود.