آیا استارتاپها اقتصاد رسانه را نابود میکنند؟
در تمام دنیا رسانهها مانند هر کسب و کاری بر اساس نیاز بازار شکل گرفته و بر اساس قواعد کسب و کار به کسب درآمد میپردازند. حال که استارتاپهای موفقی مانند تلگرام و اینستاگرام اقتصاد رسانه را به چالش کشیدهاند، بهترین راهکار این است که از همان تفکر استارتاپی برای نجات رسانهها استفاده کنیم.
به گزارش تفاهم آنلاین، میتوان گفت از زمان پیدایش رسانهها اقتصاد رسانه مهمترین چالش پیشروی مدیران رسانه بوده است.
چرا که رویکرد اجتماعی و فرهنگی رسانه این تصور غلط را ایجاد کرده که رسانه باید تحت حمایت دولت باشد؛ در حالی که در دنیای امروز اقتصاد رسانه جایگاه مستقل و راهکارهای مخصوص به خود را دارد.
در این بین، باید دید استارتاپها که در حوزههای گوناگون تحولات شگرفی ایجاد کردند در نهایت اقتصاد رسانه را مغلوب خواهند کرد؟
استارتاپ چیست؟
استارتاپ را میتوانیم باور ذهنی برای ایجاد تغییر، ساختن مسیری تازه یا یافتن راهحلی جدید که تاکنون وجود نداشته توصیف کنیم.
اما استارتاپ لزوماً به معنای تولید یک محصول جدید نیست ممکن است در استارتاپ شما راهحلی تازه با کارایی بیشتر برای یک مشکل قدیمی ارائه کنید.
ایده یک استارتاپ مهمترین بخش آن است. اگر ایده مناسبی داشته باشید در جذب سرمایه و مشتری بسیار موفق خواهید بود.
آیا رسانه نوعی کسب و کار است؟
در پاسخ این سؤال باید گفت هم آری و هم خیر. زیرا در کشور ما اساساً شکلگیری رسانه در قالب رسانههای دولتی بوده است. در واقع دولتها با تأسیس و حمایت از رسانهها از آنها برای اهداف خود استفاده میکردند.
در حالی که در دنیا رسانهها بر اساس نیاز بازار شکل گرفته و مانند هر کسب و کاری برای کسب سود تلاش میکنند.
پس شاید بحث اقتصاد رسانه در کشور ما که اغلب رسانهها دولتی هستند مفهوم چندانی نداشته باشد ولی در میان رسانههای خصوصی و در تمام دنیا، رسانه کسب و کاری است که باید به کسب درآمد بپردازد.
اقتصاد رسانه؛ آنچه بود هست و خواهد شد
در گذشته اقتصاد رسانه از طریق فروش محتوا تأمین میشد. در واقع مخاطب برای دسترسی به محتوای موردنظر خود ناگزیر به پرداخت هزینه بود. اما دنیای امروز با ظهور استارتاپهایی نظیر تلگرام و اینستاگرام کاملاً تغییر کرده است.
حالا همه افراد به فضایی برای تولید محتوا دسترسی دارند پس چرا باید مخاطب برای محتوا هزینه پرداخت کند؟ این همان نقطهای است که استارتاپها به مصاف اقتصاد رسانه آمدند.
حالا دیگر میزان تیراژ نمیتواند معیار مناسبی برای عملکرد رسانه باشد به نظر میرسد اگر رسانهها در رقابت با محتوای رایگان شبکههای مجازی عقب بمانند آینده غمانگیزی در انتظار آنها خواهد بود.
راهکار نجات اقتصاد رسانه چیست؟
بسیاری از کارشناسان معتقدند به جای مرثیهخوانی برای اقتصاد رسانه کافی است از همان ذهنیت استارتاپی استفاده کنیم.
ذهنیت ایجاد نوآوری و کشف راههای تازه برای انجام یک کار قدیمی در این زمینه نیز میتواند کاملاً کارآمد باشد.
اولین نکته این است که رسانهها هرگز نباید امکانات و تکنولوژی روز دنیا را نادیده بگیرند. اقتصاد رسانه در گرو حرکت رو به جلو همگام با فناوری روز دنیاست.
در کنار آن نباید ماهیت و اساس کار رسانه فراموش شود. تجربه نشان داده رسانهها در گذر از تحولات دیگری مانند اختراع تلویزیون نیز فراز و فرودهای زیادی را تجربه کردهاند.
نکته کلیدی این است که جذب مخاطب مهمترین هدف رسانه است که اگر محقق شود اقتصاد رسانه را نیز تأمین خواهد کرد.
حتی همین امروز و با گذر چند سال از عمر شبکههای اجتماعی مخاطب به این باور رسیده که به اخبار و محتوای شبکههای مجازی اطمینانی نیست. زیرا تولیدکننده محتوا در این فضا مسئولیت محتوای خود را نمیپذیرد.
بنابراین اعتبار رسانههای رسمی هنوز برگ برندهای است که میتواند مایه نجات اقتصاد رسانه شود. اگر به این اعتبار، جذابیت و خلاقیتهای دیگری نیز افزوده شود قطعاً جذب مخاطب موفقیتآمیز خواهد بود.