سرمایه‌گذاری خطرپذیر؛ راهکاری برای رشد استارتاپ‌ها
به طور حتم یکی از مشکلات شرکت‌های فناور متشکل از جوانان نخبه و تحصیل‌کرده و محققان دانشگاهی، نبود سرمایه است، به گونه‌ای که این مهم در طول سال‌های اخیر، عامل اصلی درجا زدن بسیاری از این شرکت‌ها عنوان شده است، اما یک استاد دانشگاه، مدل سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) را مدلی مناسب برای رفع این مشکلات می‌داند و می‌گوید: در این روش مخترعان در شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، دیگر نگران وثیقه و ضمانت‌های مرسوم بانک‌ها نخواهند بود و به این شکل دغدغه اصلی مخترعان به عنوان سهامدار استارتاپ‌ها مرتفع می‌شود.
به گزارش تفاهم آنلاین به نقل از ایرنا، حسین سررشته با بیان اینکه در مدل سرمایه‌گذاری خطرپذیر مدت حضور صندوق پژوهش و فناروی در استارتاپ تازه تأسیس شده طولانی نیست، اضافه کرد: صندوق در این روش سهام خود را پس از ارزش‌گذاری، به صاحب اصلی طرح واگذار می‌کند.
به گفته مدیر اعتبارات سابق بانک شهر، در این روش مخترع، کل انرژی و وقت خود را صرف بحث‌های فنی طرح می‌کند و این در کنار مشاوره‌های تخصصی و ابزارهای خدماتی صندوق، عرضه سریع محصول به بازار را به دنبال خواهد داشت.
وی با بیان اینکه بیشترین سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر از سوی گروه‌های سرمایه‌گذاران ثروتمند، بانک‌های سرمایه‌گذاری و سایر موسسات مالی انجام می‌شود، افزود: این نوع تأمین مالی و افزایش سرمایه در بین شرکت‌های جدیدی که از سابقه عملیاتی کمتری برخوردارند و نمی‌توانند سرمایه را به همراه بدهی یا پیشنهاد سهام عرضه کنند، مناسب‌تر است.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: رونق و توسعه فعالیت‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر موتور محرکه و محور اصلی رشد محصولات جدید و نوآوری در عرصه فناوری است. سررشته به مراحل سرمایه‌گذاری خطرپذیر اشاره کرد و گفت: نخستین مرحله از سرمایه‌گذاری خطرپذیر تامین بودجه اولیه به عنوان نخستین و مقدماتی‌ترین مرحله شروع یک کسب‌وکار است.
وی افزود: سرمایه‌ای که در این مرحله جذب می‌شود، بیشتر به منظور تحقیق و توسعه اهداف کسب‌وکار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در واقع در این مرحله استارتاپ‌ها و فعالان یک کسب‌وکار نو در حال پرورش و گسترش یک ایده هستند و هنوز وارد مرحله ساخت یا توزیع محصول نشده‌اند و به طور معمول این بودجه برای افزایش اعضای تیم و انجام تحقیقاتی پیرامون بازاریابی محصول به کار گرفته می‌شود.
سررشته با اشاره به دومین مرحله سرمایه‌گذاری خطرپذیر گفت: در این مرحله، شرکت فناور و استارتاپ، رشد و موفقیت خود را به سرمایه‌گذار به اثبات رسانده و در قبال سرمایه بیشتر، مقداری از سهام خود را به سرمایه‌گذاران واگذار می‌کند.
وی با بیان اینکه سومین مرحله سرمایه‌گذاری خطرپذیر مربوط به شرایطی است که شرکت فناور و استارتاپ رشد بسیار زیادی داشته است، اظهار کرد: در اینجا شرکت، دیگر نوپا نیست و در این گام شرکت به دنبال سرمایه‌گذاران بزرگتر است، به طوری که این سرمایه‌گذاران ممکن است به شکل مشارکتی گام در کسب‌وکار استارتاپ گذاشته یا حتی توسط شرکت‌های بزرگتر خریداری شود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: برای سرمایه‌گذاری خطرپذیر که در ایران رایج است، سه مدل قراردادی شامل قراردادهای سهامی، قراردادهای قرض قابل تبدیل به سهام و قرارداد رویالتی یا حق‌الامتیازی با شرایط خاص خود وجود دارد.
سررشته با اشاره به مدل قراردادهای سهامی در سرمایه‌گذاری خطرپذیر گفت: این قرارداد در سرمایه‌گذاری خطرپذیر بسیار رایج است، به طوری که در آن یک استارتاپ سرمایه‌ای را از شرکت سرمایه‌گذار می‌گیرد و در برابر آن، سهامی را به سرمایه‌گذار واگذار می‌کند.
وی اضافه کرد: در مدل قرارداد قرض قابل تبدیل به سهام نیز وام قابل تبدیل به سهام به عنوان یک بدهی کوتاه مدت به سهام تبدیل می‌شود.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در سرمایه‌گذاری اولیه روی استارتاپ‌ها این بدهی به سهام ممتاز تبدیل می‌شود و سرمایه‌گذار مقداری از سرمایه را به صورت وام به استارتاپ واگذار و به جای اصل و سود سرمایه، بخشی از سهام کسب‌وکار جدید را به صورت سهام ممتاز به دست می‌آورد.
وی با اشاره به مدل قرارداد حق‌الامتیاز یا رویالتی در سرمایه‌گذاری خطرپذیر تصریح کرد: این قرارداد برای استارتاپ‌هایی قابل استفاده است که در زمان کوتاهی محصول آن‌ها به فروش می‌رسد.
سررشته افزود: در این مدل قرارداد، سرمایه‌گذار در قبال سرمایه، سهام دریافت می‌کند و می‌تواند از فروش محصول شرکت برداشت کند و ما به ازای آن، سهام را با قیمتی از پیش تعیین‌شده به استارتاپ یا کسب‌وکار مورد سرمایه‌گذاری برگشت دهد.
