درآمد ۴۶۳۵ میلیاردی مدارس غیردولتی از شهریه‌های دریافتی از مردم!

به گزارش تسنیم؛ در حال حاضر فعالیت “مدارس غیردولتی” بر اساس قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی مصوب دی ماه 1395 انجام می‌شود اما تاکنون گزارشی کامل از نتایج اجرای این قانون به صورت عمومی منتشر نشده است.

شاید بتوان گفت مواد 20 و 29 این قانون از جمله مهم‌ترین اجزای آن هستند که به جهت در بر داشتن منافع عمومی، انتشار گزارش‌های مربوط به آن گام مهمی در شفافیت مورد‌نظر در راهکار 1-20 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش باشد.

ماده 20 و میزان درآمد مدارس غیردولتی از شهریه

در ماده 20 این قانون آمده است: «به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌‌شود سالانه معادل چهار‌ درصد (4%) از شهریه دریافتی توسط مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی را دریافت و به حساب درآمدهای اختصاصی ملی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند؛ وجوه واریزی از این محل مطابق اعتبارات مصوب در قوانین بودجه سنواتی در اختیار سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی قرار می‌گیرد تا برای نظارت در مراکز یاد شده و کیفیت‌بخشی به امور آموزشی و پرورشی غیردولتی مناطق محروم و کم‌برخوردار هزینه شود.»

اعلام درآمد حاصل از این ماده نه‌تنها مورد سؤال اذهان عمومی است بلکه در بخش یازدهم گزارش بررسی لایحه بودجه سال 1399 مرکز پژوهش‌های مجلس مورد سؤال قرار گرفته است؛ در صفحه دوم این گزارش آمده است: «درآمد اختصاصی حاصل از چهار درصد شهریه مدارس غیردولتی موضوع ماده 20 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی مصوب 1395 محل ابهام است.

در قانون بودجه 1398 و لایحه بودجه 1399 ردیف درآمدی با این عنوان دیده نمی‌شود؛ مبلغی که در جدول درآمد اختصاصی سازمان مدارس غیردولتی با عنوان درآمد متفرقه ذکر شده است، 25 میلیارد تومان است؛ با فرض یک میلیون و 200 هزار دانش‌آموز برای مدارس غیردولتی و میانگین شهریه 5 میلیون تومان، درآمد اختصاصی ناشی از این بند قانونی بالغ بر 240 میلیارد تومان می‌شود؛ مقایسه این دو عدد نشان‌دهنده آن است که در حدود یک‌دهم درآمد ناشی از قانون مدارس غیردولتی در بودجه لحاظ شده است؛ به نظر می‌رسد گزارش فوق به مبلغ 25 میلیارد تومان ذکر شده در ردیف 127512 لایحه بودجه سال 1399 اشاره دارد.

بر اساس برآورد گزارش فوق، میزان شهریه دریافتی مدارس غیردولتی در سال 1399، به میزان 6 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که 240 میلیارد تومان آن (4%) متعلق به وزارت آموزش و پرورش است اما در بررسی جداول بودجه لایحه بودجه سال 1399 ردیف دیگری نیز وجود دارد که مرتبط با ماده 20 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی به نظر می‌رسد.

در ردیف 127594 تحت عنوان کیفیت‌بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و توسعه عدالت آموزشی مبلغ 160 میلیارد و 437 میلیون تومان درج شده است. با توجه به متن ماده 20 قانون این احتمال وجود دارد که درآمد حاصل از این ماده به دو بخش نظارت (25 میلیارد تومان) و کیفیت‌بخشی (160 میلیارد و 437 میلیون تومان) تقسیم شده باشد.

بر اساس ردیف‌های مذکور میزان شهریه دریافتی مدارس غیردولتی در سال 1399 حدودا 4635 میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود که چهار درصد آن یعنی 185 میلیارد و 437 میلیون تومان در قالب دو ردیف در لایحه بودجه گنجانده شده است؛ مشخص شدن میزان درآمد حاصل از ماده 20 به تنهایی موجب تحقق راهکار 1-20 سند تحول بنیادین نشده و انتشار گزارش نحوه مصرف آن برای «کیفیت‌بخشی به امور آموزشی و پرورشی در مناطق محروم و کم‌برخوردار» به همان اندازه اهمیت دارد.

راهکار 1-20 سند تحول بنیادین به دنبال «مدیریت بهینه منابع و مصارف و شفاف‌سازی عملکرد مالی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی» است و انتظار می‌رود وزارت آموزش و پرورش گزارش عملکرد ماده 20 قانون فوق‌الذکر را منتشر کند.

ماده 29 و تعهدات مدارس غیردولتی در برابر کمک‌های دولتی

در رسانه‌ها مطالب مختلفی درباره بهره‌مندی برخی مدارس غیردولتی از کمک‌های دولتی منتشر می‌شود اما به ندرت صحبتی از تعهدات این مدارس در قبال دریافت کمک‌های دولتی به میان می‌آید حتی برخی از این مدارس مدعی ثبت‌نام برخی دانش‌آموزان کم‌بضاعت به عنوان فعالیتی خیریه از سوی خود هستند، در حالی که شاید واقعیت به گونه دیگری باشد.

در ماده 29 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی آمده است: «مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی موظفند به ازای کمک‌های دریافتی از دولت، دانش‌آموزانی را که امکان پرداخت شهریه ندارند با معرفی آموزش و پرورش ثبت‌نام کنند؛ در این مورد دانش‌آموزان خانواده فرهنگیان، ایثارگران (شهدا، آزادگان، جانبازان و رزمندگان دارای حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه) و افراد بی‌سرپرست در اولویت هستند.»

در این زمینه نیز باید منتظر اعلام فهرست مدارس بهره‌مند از انواع کمک‌های دولتی و گزارش عملکردشان در خصوص ماده 29 از سوی دولت ماند.