چرا صادرات فرش دستباف کاهش یافت؟
حمید کارگر در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در شرایط فعلی هنر صنعت فرش دستباف ایران حال و روز خوشی ندارد و به ویژه در حوزه صادرات و ارزآوری نه تنها در شرایط بهینه نیست، بلکه در شرایط هشدار قرار دارد.
وی یکی از از مهمترین و اولین صفات فرش دستباف از منظر تولید و تجارت را ارزآوری و صادرات آن دانست و گفت: بنابراین وقتی صادرات فرش دستبافت دچار افت شود به تبع آن تولید و اشتغال در این صنعت هم متأثر می‌شود.
کارگر در ادامه از رکود در افت صادرات فرش در سال ۱۳۹۸ خبر داد و گفت: این در حالی است که طی چند دهه گذشته فرش یکی از اقلام مهم صادرات غیر نفتی ایران بوده و در این زمینه اعداد مقبولی هم تجربه کرده است.
به گفته وی صادرات فرش در هشت ماهه اول سال گذشته کمتر از ۵۰ میلیون دلار بوده که نسبت به متوسط ۵۰۰ میلیون دلاری صادرات فرش در دو دهه گذشته، حدودا یک دهم شده است.
رئیس هیئت مدیره انجمن علمی فرش ایران این عدد را مخاطره‌آمیز توصیف کرد و گفت: از سال ۱۳۹۷ به بعد، با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم ها روند افزایشی صادرات فرش دستباف متوقف و سیر نزولی آن آغاز شد.
به گفته وی صادرات فرش دستباف در سال ۱۳۹۴ حدود ۲۹۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۵ حدود ۳۵۹ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۶ معادل ۴۲۶ میلیون دلار بوده است اما در سال ۱۳۹۷ صادرات فرش دستباف به ۲۳۸ میلیون دلار رسید.
رئیس هیئت مدیره انجمن علمی فرش ایران با اشاره به تاثیر مستقیم کاهش صادرات فرش دستباف و فعالان این حوزه و شاغلان رسته‌های مختلف از جمله طراح، رنگرز، رفوگر و سایر مشاغل مرتبط، بر لزوم اتخاذ تدابیر مناسب برای بهبود وضعیت تولید و صادرات فرش دستباف تاکید کرد.
کاهش صادرات فرش دستباف قابل پیش بینی بود
کارگر با بیان اینکه بخشی از کاهش شدید صادرات فرش دستباف متاثر از تحریم ها بوده که قابل پذیرش است، تصریح کرد: با توجه به اینکه آمریکا به عنوان بزرگترین وارد کننده فرش دستباف درهای کشور خود را به روی ایران بست، افت صادرات فرش طبیعی بوده، اما بخشی از کاهش صادرات هم به دلیل خود تحریمی‌ها و بی تدبیری‌ها اتفاق افتاده است؛ به طوری که به جای حمایت از فعالان این حوزه، آن‌ها دچار تنگنا و سختی شدند وحداقل‌ترین ابزار حمایتی از آن‌ها دریغ شد.
به گفته وی تامین بودجه قالی‌بافان همچنان دچار مشکل بوده و هنوز و تامین نشده است. همچنین بالا بردن تعرفه واردات ابریشم در سال گذشته باعث افزایش قیمت مواد اولیه و به تبع آن قیمت تمام شده فرش دستباف شد که در نتیجه آن بخشی از توان رقابتی فرش دستباف ایرانی هم در بازار داخل و هم در بازار بین‌المللی گرفته شد.
رئیس هیئت مدیره انجمن علمی فرش ایران همچنین با بیان اینکه انواع قوانین و مقررات سختگیرانه و متغیر هم باعث مشکلاتی برای تجار و بازرگانان حوزه فرش دستباف شد، تصریح کرد: قوانین مربوط به بازگشت ارز حاصل از صادرات، مشکلات گمرکی، بالا رفتن هزینه و ریسک صادرات از جمله این آسیب‌ها است.
کارگر با بیان اینکه تنوع زیاد فرش دستباف ایران از دیرباز توانسته پاسخگوی سلایق بسیاری باشد، اظهار کرد: حدود ۸۰ کشور مقصد صادرات فرش دستباف ایرانی هستند. برخی کشورها از جمله آمریکا، برخی کشورهای اروپایی و آسیای شرقی فرش در سبک زندگی آن‌ها وجود دارد، اما برخی کشورها بازارهای جدید صادرات هستند.
به گفته وی به طور سنتی برخی کشورهای اروپایی مثل آلمان، ایتالیا، سوئیس، انگلیس، فرانسه، در قاره آمریکا خود ایالت متحده آمریکا، در شرق آسیا ژاپن و همچنین برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس مشتریان فرش دستباف ایرانی بوده و هستند.
