به گزارش تفاهم، بر اساس این طرح ۱.۵ میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی به این طرح اختصاص یافت و صندوق کارآفرینی امید و سه بانک کشاورزی، توسعه تعاون و پست بانک متعهد شدند با تلفیق منابع داخلی خود و معادل ریالی این رقم را به منظور پرداخت تسهیلات اشتغال به متقاضیان دارای طرح‌های توجیهی اشتغال در مناطق روستایی و عشایری اختصاص دهند.
در روزهای گذشته تعدادی از خبرنگاران به منظور راستی آزمایی اشتغال ایجادشده از محل تسهیلات ارزان قیمت اشتغال در مناطق روستایی و عشایری همراه معاونت توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت کار عازم مشهد مقدس شدند تا از نزدیک در جریان روند اجرای طرح‌های اشتغال روستایی و میزان اشتغالزایی و تسهیلات پرداختی به این طرح‌ها قرار گیرند.
گزارش زیر روایت خبرنگار ایسنا از اشتغالزایی ایجاد شده در مناطق روستایی و عشایری است:
با عبور از گیت خروج، وارد محوطه فرودگاه شدیم. هوای مشهد ابری بود و نسیم خنکی می‌وزید. ذکر السلام علیک یا علی ابن موسی الرضا (ع) را می‌شد زیر زبان بچه‌ها شنید و کمی بعد سوار ماشین‌های کاروان مخصوص بازدید خبرنگاران شدیم که در مقابل ورودی فرودگاه پارک شده بود.
روستای “فرخ آباد” در حاشیه شهر مشهد نخستین مقصد ما برای بازدید روز اول بود و طبق گفته روابط عمومی وزارت کار، قرار بود از نزدیک با نحوه تولید نبات زعفرانی و شکر پنیر آشنا شویم.
قبل از ورود کاورهای کفش یکبار مصرفی را به پا کردیم. وقتی وارد کارگاه شدیم بوی زعفران مشام را می‌نواخت؛ آقای یزدی مقدم، مدیرعامل کارگاه به استقبالمان آمد و درباره روند تولید توضیحاتی ارائه کرد.
وی ظرفیت سالانه این واحد تولیدی را ۱۳۰۰ تن ذکر کرد و گفت: ظرفیت کامل این کارگاه، روزانه ۱۰ تن تولید انواع نبات و یک تن تولید شکر پنیر است و تعهد اشتغال ما ۱۵ نفر نیروی کار بیمه شده است. در حال حاضر از نظر سرمایه در گردش در مضیقه هستیم ولی چنانچه در آینده به ظرفیت کامل برسیم می‌توانیم بیش از ۸۰ نفر را به کار بگیریم.
یزدی مقدم، اولویت به کارگیری نیروهای کار در این کارگاه را مددجویان بهزیستی و زنان سرپرست خانوار اعلام کرد و گفت: اواخر سال ۱۳۹۶ در سامانه کارا ثبت نام کردیم و با دریافت ۹۵۰ میلیون تومان وام با نرخ سود شش درصد از بانک کشاورزی، این مجموعه تولیدی را در تیر سال ۱۳۹۷ کلید زدیم و از مهر سال گذشته رسما آغاز به کار کردیم.
به گفته وی کلیه محصولات این کارگاه تولیدی تاکنون به عمان، تاجیکستان و کشورهای آسیای میانه صادر شده و در برخی هایپرمارکتهای مشهد و تهران نیز عرضه شده است.
عیسی منصوری، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار که بخش اعظمی از تدارک این سفر برای آشنایی خبرنگاران با طرح‌های اشتغال روستایی خراسان رضوی، حاصل اهتمام و تلاش ایشان بود در این بازدید، گفت: برای نظارت بر طرح‌های اشتغال، سامانه‌ای تحت عنوان سامانه ناظر را راه اندازی کرده‌ایم تا از این طریق انحراف از منابع و درصد خطاهای طرح را شناسایی کنیم وکاهش بدهیم.
وی با بیان اینکه برنامه توسعه اشتغال روستایی به کاهش بیکاری و گسترش اشتغال در روستاها کمک می‌کند و مانع مهاجرت از روستاها می‌شود، بر لزوم حمایت از بنگاههای موجود و ایجاد بنگاههای جدید با تکیه بر ظرفیت بنگاههای خرد و کوچک تاکید کرد.
به گفته معاون اشتغال وزیر کار، از انتهای سال ۱۳۹۶ تا کنون حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار فعالان اقتصادی و مناطق روستایی و عشایری گذاشته شده و ۱۲۲ هزار واحد کسب وکار از این منابع استفاده کردند.
منصوری افزود: هدف ما این است که در حوزه‌هایی ورود کنیم که رشد و اشتغال در آنها اتفاق بیفتد و گردشگری، آی تی، صنایع دستی، کشاورزی و فراوری معدنی از جمله این حوزه ها به شمار می‌رود.
وی بهره‌مندی شاغلان طرح اشتغال روستایی از مزایای بیمه را مورد اشاره قرار داد و گفت: ما تاکید داریم که شاغلان طرح اشتغال روستایی و عشایری باید تحت پوشش یک نظام بیمه‌ای اعم از بیمه تامین اجتماعی یا صندوق روستاییان و عشایر باشند. ارزیابی‌ها درسال گذشته نشان داد که ۷۰ درصد افراد علیرغم اشتغال بیمه نبودند و به همین دلیل یک نظام بیمه‌ای طراحی کردیم تا هم افرادی که از قبل شاغل شدند، بیمه شوند و هم کسانی که بعد از این شاغل می‌شوند، بتوانند از مزایای بیمه استفاده کنند.
محمد سنجری، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی نیز در حاشیه این بازدید گفت: خراسان رضوی با داشتن ۶.۵ میلیون نفر جمعیت و ۳۰ شهرستان، ۶۱۵ میلیارد تومان اعتبار ظرف دو سال گذشته در اختیار گرفته که از این میزان ۵۳۳ میلیارد تومان طرح به مرحله عقد قرارداد رسیده و به ۷۵۰۰ طرح در سطح استان تسهیلات پرداخت شده است.
به گفته وی، از محل اختصاص منابع، تاکنون ۱۴ هزار شغل ایجاد شده و اگر به جذب ۱۰۰ درصدی برسد دستکم ایجاد بیش از ۲۰ هزار نفر اشتغال محقق خواهد شد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان خراسان رضوی افزود: علاوه بر منابع اشتغال روستایی، سه طرح ایجاد و توسعه کسب و کار در استان خراسان رضوی از محل اعتبارات ملی آغاز شده است.
کاروان خبرنگاران پس از گشت و گذاری کوتاه در کارگاه تولیدی نبات و شکرپنیر به “مهدی آباد” مشهد رسید و در آنجا از طرح توسعه گلخانه جشن تیرگان بازدید کردیم. به محض ورود عطر گلهای شب‌بو را استشمام کردیم. صاحب گلخانه با روی خوش استقبال و ما را به درون گلخانه دعوت کرد.
بچه‌ها به سرعت مشغول عکاسی شدند. حقیقت این بود که آن فضای چشم نواز و عطر دل انگیز گلهای شب بو هر آدمی را به وجد می‌آورد.
سید حسن جشن تیرگان، صاحب گلخانه توضیح داد که با سهم آورده ۲۰۰ میلیون تومان توانسته از بانک کشاورزی ۳۰۰ میلیون تومان وام با نرخ سود ۶ درصد بگیرد و گلخانه ۷۰۰۰ متری خود را با نشاء کاری، کشت محصولات صیفی و کاشت نشای گل لیسیان و شب بوی شاخه بریده توسعه دهد.
وی حجم تولید این گلخانه را ۲۰ هزار لیسیان توس، ۲۰۰۰ دست شب‌بو، دو میلیون نشاء گوجه و بادمجان و ۳۰ هزار گل آپارتمانی عنوان کرد.
جشن تیرگان گفت پنج کارگر ثابت دارد که برایش کار می‌کنند و همگی بیمه هستند و در زمان نشاء کاری ۱۵ تا ۲۰ کارگر دیگر هم اضافه می‌شوند تا کار گلخانه را پیش ببرند.
صاحب گلخانه از کشت گل راضی بود و می‌گفت که درآمد حاصل از نشاء به بازار بستگی دارد و در مناسبتها و اعیاد بازار فروش گلهای گلخانه پر رونق است. پس از بازدید از گلخانه و گرفتن عکس یادگاری با گلهای چشم نواز و خوش بوی آن عازم کارخانه تولیدی “منسوج نبافته” آقای فلک دین شدیم.
کارخانه فضای وسیعی داشت و به محض ورود، کنجکاوی تیم خبری را برانگیخت به نحوی که خبرنگاران به سرعت سراغ بخشهای مختلف کارخانه رفتند و با دقت و موشکافی مشاهدات خود را یادداشت می‌کردند. در این بین دیوار نوشته‌ها توجه‌ها را به جلب می‌کرد.
محمد مهدی فلک دین ـ مدیرعامل این واحد تولیدی بعد از خوشامدگویی به معرفی کارخانه پرداخت و گفت: این شرکت، تولیدکننده پارچه‌های نبافته مورد مصرف در صنعت کفش و کیف چرم مصنوعی، نساجی، ماسک و فیلترهای صنعتی است. تولید کفی کفش در دو مدل الیافی و اشتروبل و انواع آستری‌های نمدی ساده و پارچه‌های ملت بلون از جمله محصولات این کارخانه است.
او می‌گفت: با وجود آنکه تحریم‌ها روی بیشتر کارخانه‌ها اثر گذاشته ولی آنها را قوی‌تر کرده و باعث شده که محصولات کارخانه بهتر شود و فروش خوبی هم داشته باشد.
مدیرعامل تولیدی منسوج نبافته که این کارخانه را با چنگ و دندان و سختی‌های فراوان نگه داشته می‌گوید کارگران به طور سه شیفت مشغول کار هستند و با تلاش خود کیفیت کار را بالا برده‌اند.
فلک دین برای خبرنگاران توضیح داد که یک وام سرمایه در گردش به مبلغ ۳۵۰ میلیون تومان با نرخ سود ۱۰ درصد برای کارخانه گرفته که بازپرداخت آن ۱.۵ سال بوده است.
پایان بخش این بازدید، عکس یادگاری مدیر کارخانه با خبرنگاران، معاون وزیر کار و مدیرکل اداره کار استان خراسان رضوی بود و ادامه برنامه بازدید به بعد از صرف ناهار و اقامه نماز موکول شد.
بعد از خوردن ناهار راهی یکی از شرکتهای بزرگ خراسان رضوی شدیم که برند معتبری در تولید زعفران کشور به شمار می‌رود.قبل از ورود به دفتر شرکت ابتدا از انبار زعفران شرکت بازدید کردیم. انبار زعفران در حقیقت مکانی برای نگهداری از زعفران کشاورزان بود. بوی خوش زعفران حتی در آن بسته‌بندی‌های نایلونی بزرگ که در ردیف قفسه‌های منظم چیده شده بود به مشام می‌رسید و اگر اجازه می‌دادند تصویری از آن را به ثبت برسانیم، زیبایی این انبار زعفرانی و گران‌قیمت و ارزشمند را که حاصل تلاش و دسترنج کارگران و کشاورزان آن خطه بود، به تصویر می‌کشاندیم.
پس از استقرار در طبقه دوم ساختمان وارد اتاقی شدیم که دفتر کار مدیرعامل بود.این اتاق که با کلکسیونی از انواع محصولات تولیدی شرکت آراسته شده بود در همان نگاه اول توجه ما را به خود جلب کرد.محصولات تولیدی این شرکت هم در نوع خود جالب بود و بسته‌بندی‌های زعفران، زرشک، نقل و نبات، ادویه‌جات، خشکبار، عسل، پودر ژله و چای و دمنوش روی شلف‌های دیوار خودنمایی می‌کرد.
سید احسان مصطفوی ـ کارآفرین برتر و مدیرعامل این واحد بزرگ تولیدی ـ در ابتدا جزییاتی از طرح خرید توافقی زعفران (طرح قرارداد مزرعه) را تشریح کرد و گفت: این شرکت تولیدی در قالب طرح تولید مبتنی بر قرارداد نسبت به خرید محصولات کشاورزان اقدام کرده است.کشاورزانی که در قالب طرح تولید مبتنی بر قرارداد مشارکت می‌کنند ملزم هستند پیاز بالای ۸ گرم استفاده کنند که بهره‌وری را افزایش می‌دهد.در حال حاضر میانگین تولید زعفران در هر هکتار ۳.۸ کیلوگرم است و باید با انتخاب پیاز مناسب و روش کشت، این رقم به ۱۰ کیلوگرم برسد.
وی گفت: هزینه هر کیلو زعفران برای کشاورزی که از زمین استیجاری و چاه آب خریداری شده استفاده می‌کند ۷.۵ میلیون تومان برآورد می‌شود اما اگر کشاورز مالک زمین باشد و بهره وری هم افزایش یابد، درآمد او هم افزایش پیدا می‌کند.
این تولید کننده زعفران با بیان اینکه قیمت زعفران در بورس کالا تعیین می‌شود، افزود: در حال حاضر هر کیلو زعفران در ایران ۱۰ میلیون تومان و در امارات ۱۴ میلیون تومان قیمتگذاری می‌شود که این تفاوت قیمت ناشی از هزینه‌های حمل و صادرات است.
وی پیشنهاد کرد همچنان که در حوزه تولید و صادرات نفت سازمانی به نام اوپک تصمیم‌گیری می‌کند در حوزه مدیریت تولید و صادرات زعفران نیز یک سازمان جهانی با نام “اوسک” تشکیل شود.
رضا تازیکی مدیر طرح ملی تکاپو (توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار) نیز در جمع خبرنگاران گریزی به طرح تولید مبتنی بر قرارداد زد و گفت: اجرای این طرح موجب شده تا محصولات کشاورزان بدون واسطه از سوی شرکت مجری طرح، با قیمتی بیش از نرخ روز بازار خریداری شود و ضمن حذف سودجویان و دلالان و واسطه‌ها، کشاورزان در قبال فروش محصول خود با قیمت مناسب به شرکت تولیدکننده، هزینه فروش محصول را به صورت نقدی از بانک دریافت می‌کنند.
به گفته وی، این طرح طی یکسال گذشته در سه بنگاه اقتصادی تولیدکننده زعفران و رب گوجه فرنگی اجرا شده و تاکنون ۱۰ هزار کشاورز را تحت پوشش قرار داده است.
تازیکی درباره مزیتهای اجرای این طرح نیز توضیح داد:بر اساس این طرح، قراردادها پیش از فصل کشت بین خریدار و تولیدکننده منعقد می‌شود و شرکت تضمین می‌دهد اگر قیمت روز محصول پایین‌تر از نرخ معمول باشد، تولیدکننده آن را با قیمت تضمین شده خریداری کند.با این کار هم انگیزه کشاورزان حفظ می‌شود و هم محصولات آنها با قیمت پایین توسط دلالان خریداری نمی‌شود.
آنطور که مدیرملی طرح تکاپو می‌گوید در حال حاضر ۸۰ درصد صادرات ایران به کشورهای چین، امارات و اسپانیا صورت می‌گیرد این در حالی است که کل تولید زعفران اسپانیا فقط یک تن است و با زعفران وارداتی خود به ۴۰ کشور دنیا صادرات دارد.
با پایان روز خبرنگاران کم کم خود را برای بازگشت به هتل آماده می‌کردند. در حالی که خورشید در دوردستها غروب کرده و از گرمای هوا به تدریج کاسته می‌شد، کاروان خبرنگاران نیز پس از گذراندن یک روز طولانی در سکوت جاده گم شد. نخستین روز از برنامه بازدید دو روزه ما از طرح‌های اشتغال روستاهای خراسان رضوی اگر چه فشرده اما پربار و خاطره‌انگیز بود.
گزارش دومین روز بازدید به زودی منتشر خواهد شد.
