کنترل تورم؛ رؤیایی دست نیافتنی؟
تورم سنگین سالهای اخیر چنان فشاری بر مردم وارد کرده که اغلب آنها کنترل آن را غیرممکن میدانند. در حالی که از لحاظ کارشناسی راهکارهای اقتصادی گوناگونی برای کنترل تورم وجود دارد. کافی است با تکیه بر تجربه سایر کشورها کنترل نقدینگی، خصوصی سازی، نظام مالیاتی و رونق کسب و کارها را جدی بگیریم.
به گزارش تفاهم آنلاین، تورم بالا معضلی است که میتواند اقتصاد یک کشور را به نابودی بکشاند. افزایش مداوم تورم و عدم کنترل آن از یک سو امنیت تجارت را به خطر میاندازد و از سوی دیگر مردم را تحت فشار شدید قرار میدهد.
متأسفانه سیاستهای غلط و تحریمهای ظالمانه آمریکا موجب شده مردم کشور ما کنترل تورم را امری غیرممکن بدانند. در حالی که از لحاظ کارشناسی، کنترل تورم امکانپذیر است ولی نیاز به اصلاحات اساسی در ساختار اقتصادی کشور دارد.
کنترل نقدینگی
عامل اصلی در ایجاد تورم افزایش نقدینگی در جامعه است. مهمترین بازیگر این عرصه نیز نظام بانکی کشور است. بانکها به دلیل قدرت خلق پول میتوانند نقش بسزایی در افزایش نقدینگی در جامعه داشته باشند.
بانک مرکزی به عنوان متولی این عرصه میتواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد. کنترل نرخ سود سپرده بانکی، مدیریت سقف اعتباری بانکها، انتشار اوراق مشارکت بانک مرکزی، تعیین سپرده ویژه بانکها نزد بانک مرکزی و نظارت دقیق بر عملکرد بانکها از اقدامات مؤثر در این زمینه است.
خصوصی سازی واقعی
تا زمانی که دولت تمامی بخشهای اقتصادی را در اختیار دارد فضای بازار، شاهد رقابت سالم نخواهد بود. وجود رانت و فساد سیستماتیک در گستره پهناور دولت قابل کنترل نیست. در حالی که سپردن امور به بخش خصوصی بسیاری از این مشکلات را حل خواهد کرد.
البته به شرطی که این خصوصی سازی حقیقی بوده و به دور از هر گونه رانت اطلاعاتی به افراد شایسته واگذار شود. این امر نه تنها در کنترل تورم بلکه در ایجاد اشتغال نیز اثرات بسیار مثبتی خواهد داشت. خصوصی سازی واقعی حضور بیثمر دولت در حوزه اشتغال را به پایان رسانده و فضای رقابتی سالم در بازار کار ایجاد خواهد کرد.
ساز و کار مالیاتی
کسری بودجه دولت از دیگر عوامل ایجاد تورم است. تأمین این کسری بودجه در شرایط اضطرار نهایتاً از جیب مردم صورت میگیرد. در حالی در اغلب کشورها ساز و کار مالیاتی به گونهای تنظیم شده که دولت درآمد قابل توجهی از مالیات دارد.
ولی در کشور ما به دلیل دولتی بودن اقتصاد، بسیاری از صاحبان ثروت از مالیات معاف هستند. لذا خصوصی سازی واقعی و نظام مالیاتی کارآمد در کنار هم میتوانند نقش مؤثری در کنترل تورم داشته باشند.
رونق کسب و کارها
متأسفانه نظام اداری، قوانین و سیاستهای دولت در کشور ما یکی از بزرگترین موانع راهاندازی و رونق کسب و کارهاست. امروزه در دنیا نقش بنگاههای کوچک و متوسط در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی اثبات شده است.
به همین خاطر تمامی قوانین و سیاستها به گونهای است که زمینه را برای فعالیت و رونق این بنگاهها فراهم میسازد. در حالی که در کشور ما برای راهاندازی کسب و کار مسیر پر پیچ و خمی از بوروکراسی اداری وجود دارد که گویی برای ممانعت از این کار طراحی شده است.
رفع موانع موجود و ایجاد فضای مناسب برای رونق تولید و کارآفرینی در نهایت کنترل تورم را نیز به همراه خواهد داشت.
سخن آخر
تاریخ نشان میدهد بسیاری از کشورها چنین تورم سنگینی را تجربه کرده و با تدبیر از آن نجات یافتند. یادآوری مداوم نمونه ناموفقی مثل کشور ونزوئلا تنها امید مردم را ناامید میسازد.
باید پذیرفت وجود موانعی چون تحریم کار را برای کشور ما سختتر کرده امّا با وحدت ملّی و استفاده از تجارب دیگر کشورها در عرصه اقتصاد هنوز میتوان به آیندهای بهتر امیدوار بود.