چگونه فرهنگ کار را ارتقاء بخشیم ؟
نهادینه شدن فرهنگ کار تحت تاثیر عوامل مهمی است که از این دست می توان به عواملی مانند عوامل جغرافیایی، محیطی، اقتصادی ، اجتماعی و … اشاره کرد .فرهنگ کار در هر جامعه ای نقش کلیدی و مهمی در رشد ساختارهای اقتصادی و اجتماعی آن دارد. بنابراین ضروری است ،کار کردن و به عبارتی فرهنگ کارکردن در تک تک افراد جامعه نهادینه شود تا بتوان به معنای واقعی به رشد و توسعه رسید. کار ؛ بخش اساسی از زندگی در همه کشورهاست.امروزه تمام متخصصان اقتصاد ، واژه كار را عملاً محدود به كار انسان میدانند. چگونگی تولیدات ملی و میزان آن از عصاره فرهنگ كار قلمداد می شود که این امر خود بر رفاه اجتماعی تاثیرگذار بوده و تولید به تنهایی نقش موثری بر فرهنگ کار و روابط اجتماعی دارد.
سرنوشت یک جامعه را فرهنگ آن جامعه رقم خواهد زد. فرهنگ توسعه محور، از ملزومات میل یک جامعه به سوی پیشرفت همه جانبه می باشد و می تواند تاثیر بسزایی بر افکار و عادات جوانان یک کشور داشته باشد. گسترش و تعمیم فرهنگ کار در یک جامعه سبب نظم پذیری جمعی، كار دلسوزانه و باورهای عملی به ارزش كار یدی، سازگار شدن نیروی کار با شرایط اجتماع، جهت دهی قواعد و رفتارهای تولید خواهد شد. البته این امر ، بدون ایجاد بسترهای کار در یک جامعه فاقد مفهوم خواهد بود ، لذا اولین دغدغه دولت باید ایجاد اشتغال و حمایت از کارآفرینان باشد که این خود نیازمند آن است که این امر نهادینه شود تا از این طریق بتوان ، بنیادهای پیشرفت را بنا نهاد.
فرهنگ در میان صاحب نظران ، همواره به عنوان بزرگ ترین پیش نیاز نیل به توسعه همه جانبه مطرح بوده است. فرهنگ توسعه محور، همواره توده های مختلف اجتماعی را به سوی دستیابی به آرمانی بزرگ که همان توسعه همه جانبه کشور است ، راهنمایی و هدایت می کند. عدم وجود فرهنگ قوی کار در کشور ما موجب شده است تا کم کاری در میان جوانان به نوعی عادت تبدیل شود و افراد در بسیاری از موارد به شغلی که پیشه کرده اند ، بها ندهند و اصول مسلم آن کار را رعایت نکنند. لذا وضعیت آن در کشور ما برای توسعه اقتصادی و اجتماعی مطلوب نیست و از این رو بایستی متحول گردد.
درمقایسه با مفاهیمی همچون فرهنگ سازمانی، فرهنگ عمومی و نظایر آن، مفهوم این واژه مهم کمتر تعریف شده است. این در حالی است که در جهان پیشرفته صنعتی با وقوف بیشتر به نقش استراتژیک نیروی انسانی و نگرش های آن به کار و تولید، مفهوم آن از اهمیت فزاینده ای برخوردار شده است. از این رو ، چنانچه در برنامه های توسعه بر مقوله کار و فرهنگ آن بی توجه باشیم ، درواقع به یک رکن عمده در مقوله رشد جامعه بی اعتنا مانده ایم. کار کردن بایستی نهادینه شود تا از این طریق بتوان بنیادهای فرهنگ کار را بنا نهاد و در جهت تقویت آن گام برداشت. کار نقش کلیدی و مهمی در توازن بخشیدن به ساختارهای اقتصادی و اجتماعی جامعه دارد.
یکی از خصوصیت های شاخص و بارز جامعه کنونی ایران به رشد فزاینده ی جوانانی معطوف می شود که از تحصیلات آکادمیک برخوردار هستند و به علت بیکاری بار سنگینی به خود و خانواده ی خویش تحمیل می کنند. باید بپذیریم که فرهنگ کار و تلاش در اغلب جوانان ما بسیار پایین آمده و جوانان ما میل به کار و تلاش ندارند. پشت میزنشینی ؛ آفت کار بسیاری از جوانان شده و از اینرو ، صف اشتغال هر روز طولانی و طولانی تر می شود. بالا رفتن انتظارات و بی رغبتی جوانان به مشاغل یدی از پیامدهای کم رنگ شدن این امر است که به نوعی مشاغل پشت میزنشینی اداری را آنچنان در افکار و اندیشه جوانان و نوجوانان در اولویت قرار گرفته است که رغبت و گرایش بسیاری از آن ها را به فعالیت در مشاغل دیگر به شدت کاهش داده است. خلای نبودن این مقوله، سبب شد تا علی رغم واقعیت های موجود و با همه مشکلاتی که در حوزه اشتغال و فرصت های شغلی وجود دارد، در بسیاری از مشاغلی که مربوط به حوزه ی صنعت و یا زراعت و کشاورزی می باشد با کمبود نیروی انسانی و کار مواجه باشیم.
مهسا صالحی – کارشناس ارشد مدیریت مالی