خانواده یکی از بنیادی ترین نهادهای اجتماعی است که نقش بسزایی در ثبات و پایداری جامعه ایفا می کند. از دیرباز، انسان‌ها برای ایجاد روابطی پایدار و تأمین نیازهای عاطفی و اجتماعی خود به ازدواج روی آورده اند. مازاد بر اینکه خانواده، در سبک زندگی ما ایرانیان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و ارزش‌های اجتماعی و مذهبی ما ایرانیان، پیوسته قداست این نهاد و اهمیت تشکیل و حفظ و استحکام آن را دو صد چندان نموده است.با این حال، چند سالی است که زنگ خطر کاهش نرخ ازدواج به صدا در آمده است.
در جامعه کنونی، مسائلی مانند افزایش طلاق، تغییر در نگرش ها نسبت به ازدواج و افزایش سن ازدواج باعث ایجاد چالش‌های جدی در حوزه اجتماعی شده است. متاسفانه جوانان امروزی به جای ازدواج در سنین پایین، تمایل دارند که تحصیلات و کار خود را در اولویت قرار دهند. این تغییرات سبب تأخیر در تشکیل خانواده و کاهش نرخ ازدواج شده است که البته دولت و سایر نهادهای فرهنگی و حمایتی در این موضوع بی تقصیر نیستند. فارغ از دلایل به تاخیر افتادن این امر مقدس در جامعه ایرانی که نشات گرفته از ده ها عامل مهم و زیر ساختی است، اساسا چرا ازدواج؟
ازدواج نه تنها به عنوان یک قرارداد قانونی و اجتماعی شناخته می‌شود، بلکه به عنوان یک پیوند عمیق عاطفی و انسانی نیز عمل می‌کند. ازدواج به عنوان شروع یک ساختار اجتماعی مهم ، تأثیرات بسیاری بر روی زندگی فردی و اجتماعی افراد دارد. ازدواج می تواند به تقویت روابط خانوادگی کمک کند و حمایت عاطفی و اقتصادی را برای زوجین فراهم آورد. این حمایت‌ها به ویژه در زمان‌های بحران و چالش‌های زندگی بسیار حیاتی هستند. افراد متأهل معمولاً از یکدیگر در زمینه های مالی، عاطفی و روانی حمایت می کنند که این امر به کاهش فشارهای روانی و افزایش کیفیت زندگی کمک می کند. در واقع، وجود یک شریک زندگی می تواند به افراد احساس امنیت و آرامش بیشتری ببخشد و در نتیجه، آن‌ها را قادر سازد تا با چالش‌های زندگی بهتر مقابله کنند.
از سوی دیگر، ازدواج باعث ایجاد ثبات در ساختار خانواده می‌شود. خانواده ها به‌عنوان واحدهای بنیادی جامعه، نقش حیاتی در انتقال ارزش ها، فرهنگ و سنت ها به نسل‌های آینده دارند. ازدواج بادوام و درست می تواند به ایجاد یک محیط خانوادگی پایدار و حمایت کننده منجر شود که در آن کودکان رشد کنند و به طور سالم تربیت شوند. این محیط خانوادگی نه تنها به رشد عاطفی و اجتماعی کودکان کمک می‌کند، بلکه آن‌ها را به عنوان اعضای مؤثر جامعه آماده می‌سازد. از دیدگاه اقتصادی نیز ازدواج می تواند به ثبات جامعه کمک کند. زوجین معمولاً با هم به جمع آوری منابع مالی و سرمایه گذاری در آینده می پردازند. این همکاری اقتصادی می تواند به ایجاد ثروت و بهبود شرایط اقتصادی خانواده‌ها منجر شود. در جوامع با نرخ بالای ازدواج ، معمولاً شاهد افزایش سرمایه گذاری در آموزش، بهداشت و سایر نیازهای اجتماعی هستیم. این عوامل به نوبه خود موجب رشد و توسعه پایدار جامعه می شوند.
علاوه بر این، ازدواج می تواند به کاهش نرخ جرم و جنایت در جامعه کمک کند. پژوهش‌ها نشان داده اند که افرادی که در خانواده‌های پایدار و متعهد بزرگ شده اند، احتمالاً کمتر درگیر رفتارهای پرخطر و جرم می‌شوند. این امر به ویژه در مورد کودکان و نوجوانانی که در خانواده‌های متأهل و با ثبات بزرگ می شوند، صدق می‌کند. بنابراین، ازدواج می تواند به‌عنوان یک عامل پیشگیرانه در کاهش مشکلات اجتماعی عمل کند. از دیگر جنبه های مثبت ازدواج، می توان به توسعه روابط اجتماعی اشاره کرد. بنابراین، برای حفظ و تقویت نهاد ازدواج و تأثیرات مثبت آن بر ثبات جامعه، نیاز به برنامه ریزی و حمایت اجتماعی وجود دارد. آموزش های پیش از ازدواج، مشاوره های خانوادگی ، ایجاد بستری مناسب برای تشکیل خانواده می تواند به زوجین کمک کند تا روابط سالم تری را برقرار کنند. همچنین، ایجاد سیاست‌هایی که به خانواده‌ها کمک کند تا با چالش‌های مالی و اجتماعی مواجه شوند، می‌تواند به تقویت نهاد خانواده و ازدواج کمک کند.
با وجود چالش‌هایی که ممکن است در دنیای معاصر با آن مواجه شویم، توجه به اهمیت ازدواج و خانواده می تواند به بهبود کیفیت زندگی و تقویت بنیان های اجتماعی ما منجر شود. در نتیجه ، ترویج ازدواج موفق و پایدار به عنوان یک اولویت اجتماعی، می تواند راه حل‌های مؤثری برای چالش‌های موجود ارائه دهد و به ثبات و پیشرفت جامعه کمک کند.
