پلاستیک‌ های یکبار مصرف و آلودگی محیط زیست

استفاده از پلاستیک‌ های یکبار مصرف به یکی از چالش‌ های بزرگ محیط زیستی جهان تبدیل شده است. این پلاستیک‌ ها عمدتاً از منابع غیرقابل تجدید و باعث تولید زباله‌های بیشتر و آلودگی محیطی می‌شوند، همچنین تاثیرات منفی برای جانوران، اکوسیستم‌ها و سلامت انسان‌ها دارند. به همین دلیل، کشورهای توسعه یافته تلاش‌های فراوانی برای کاهش مصرف پلاستیک‌ های یکبار مصرف انجام داده‌اند.
یکی از راه‌های مهم برای کاهش مصرف پلاستیک‌های یکبار مصرف، تنظیم قوانین و مقررات محدود کننده است. در کشورهای توسعه یافته، قوانینی در خصوص محدودیت استفاده از پلاستیک‌ های یکبار مصرف در برخی صنایع و فعالیت‌ها وجود دارد. به عنوان مثال، ممکن است مصرف پلاستیک‌های یکبار مصرف در رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها محدود شده باشد. این قوانین می‌توانند شامل ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یک بار مصرف، محدودیت استفاده از لیوان‌ ها و ظروف یکبار مصرف در رستوران‌ها و قوانین محدودیت تولید و استفاده از بطری‌ ها و جعبه‌ های پلاستیکی باشد. این قوانین می‌توانند باعث ایجاد تغییرات ساختاری در استفاده از پلاستیک‌های یکبار مصرف شوند و به تشویق فعالیت‌های دوستدار محیط زیست مانند بازیافت و استفاده از جایگزین‌های قابل بازیافت کمک کنند.
افزایش آگاهی عمومی درباره تاثیرات منفی استفاده از پلاستیک‌های یکبار مصرف و آموزش در مورد راهکارهای جایگزین می‌تواند به کاهش مصرف آنها کمک کند. در کشورهای توسعه یافته، برنامه‌ها و کمپین‌ های آگاهی ‌زایی مختلف برگزار می‌شوند تا استفاده از پلاستیک‌ های یکبار مصرف به یکی از چالش‌های بزرگ محیط زیستی جهان تبدیل شده است.
این برنامه‌ها از طریق رسانه‌ها، تبلیغات ، وب‌ سایت‌ها، رویدادهای عمومی و آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها آگاهی ‌بخشی می‌کنند. به این ترتیب، افراد آگاهی بیشتری درباره تاثیرات منفی پلاستیک‌های یکبار مصرف به دست می‌آورند و بهترین روش‌ها برای کاهش مصرف آنها را یاد می‌گیرند. دولت‌ها و سازمان‌های مربوطه در کشورهای توسعه یافته برنامه ‌ها و تسهیلات تشویقی ایجاد کرده‌اند تا استفاده از جایگزین ‌های قابل بازیافت و بی‌ضرر به جای پلاستیک‌ های یکبار مصرف را ترویج دهند. برخی از این تسهیلات شامل تخفیف ‌ها و تسهیلات مالی برای تولید کنندگان جایگزین‌های قابل بازیافت، تسهیلات تولید و بازیافت پلاستیک‌ها و تشویق به استفاده از مواد قابل تجدیدپذیر می‌باشد.
این تدابیر اقتصادی تولید و استفاده از جایگزین‌های قابل بازیافت را جذاب‌تر می‌کند و انگیزه اقتصادی را برای تولید کنندگان و مصرف‌ کنندگان فراهم می‌سازد. کشورهای توسعه یافته سرمایه‌ گذاری در زیرساخت‌ های بازیافت و دوره زمانی پیشرفته را افزایش داده ‌اند. این موارد شامل ایجاد سامانه‌های جمع‌ آوری و بازیافت پلاستیک‌ های یکبار مصرف ، تسهیلات بازیافت پلاستیک‌ها و توسعه فناوری‌های جدید برای بازیافت پلاستیک‌ها می‌شود. با ایجاد زیرساخت‌های قوی و کارآمد، امکان بازیافت پلاستیک‌ها به مقدار بیشتری وجود دارد و تولیدکنندگان به راحتی می‌توانند از مواد بازیافتی استفاده کنند.

در این راستا دولت‌ها و سازمان‌ های مربوطه در کشورهای توسعه یافته با بخش خصوصی در جهت کاهش مصرف پلاستیک ‌های یکبار مصرف همکاری می‌کنند. این همکاری شامل تشویق شرکت‌ها به استفاده از بسته‌ بندی‌ها و محصولات قابل بازیافت، توسعه فناوری‌های جدید و نوآوری در زمینه جایگزین‌های قابل بازیافت و بی‌ضرر می باشد. مجموع مشوق ها و قوانین بازدارنده در کشورهای توسعه یافته به قدری سریع و محکم است که استفاده از پلاستیک های یک بار مصرف را به طرز چشمگیری کاهش داده و این در حالی است که کمترین نظارتی بر حوزه تولید و مصرف پلاستیک های یک بار مصرف در کشور ما وجود ندارد. و این یک خسران بزرگ است که در آینده ای نه چندان دور گریبان محیط زیست و البته سلامت میلیون ها ایرانی را خواهد گرفت.

ف را به طرز چشمگیری کاهش داده و این در حالی است که کمترین نظارتی بر حوزه تولید و مصرف پلاستیک های یک بار مصرف در کشور ما وجود ندارد. و این یک خسران بزرگ است که در آینده ای نه چندان دور گریبان محیط زیست و البته سلامت میلیون ها ایرانی را خواهد گرفت.