تجارت گل در جهان یک صنعت بسیار پویا و گسترده است که در آن گل به عنوان محصولات تجاری تولید ، صادرات و واردات مورد استفاده قرار می گیرند. صنعت گل، شامل کاشت، برداشت، بسته بندی، حمل و نقل و فروش گل ها به صورت تازه و یا به صورت گل های خشک شده می شود.
صنعت گل و گیاهان تزئینی یکی از صنایع پر سود در تمامی کشورهای جهان از جمله کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. این صنعت بسیار پویا و در حال رشد ، در دهه‌های اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. بطوریکه در حال حاضر گردش مالی این صنعت در دنیا بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار است.تجارت ميلياردی گل در حالي صورت مي گيرد که بخش اندکي از اين درآمد عايد توليد کنندگان مي شود و بيشتر سهم درآمد بازار گل روانه جيب واسطه ها مي شود.
تولید گل در کشورهای مختلف جهان انجام می شود. برخی از کشورها معروف به تولید خاصی از گل هستند. مثلاً کلمبیا، اکوادور و کنیا در تولید گل‌های رز معروف هستند. هلند نیز به عنوان یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان گل های گلخانه‌ای شناخته می‌شود.طبق آمار منتشر شده، ارزش صادرات شاخه گل ، حدود ۸/۸ میلیارد دلار برآورد شده که ۵۰% از این مقدار، معادل با ۴/۴ میلیارد دلار، سهم کشور هلند بوده است.
گل ها به صورت تازه و یا خشک شده به کشورهای دیگر صادر می‌شوند. هلند نیز به عنوان یکی از بزرگ ترین کشورهای صادرکننده گل در جهان شناخته می‌شود. بازارهای عمده تجارت گل در جهان شامل بازارهای عمده داخلی کشورها و بازارهای بین المللی هستند. در بازارهای عمده داخلی، گل ها به عنوان محصولات تزئینی، هدیه ای و یا برای استفاده در رویدادها و مناسبت ها فروخته می‌شوند.
عمده مشتریان گل شاخه‌ای ایران کشورهای همسایه هستند. همچنین گرجستان، روسیه و بلاروس محل ترانزیت گل‌های ایران است. در واقع بخشی از گل‌ها در این کشورها به فروش می‌رسد و بخش دیگری مجدداً بسته بندی شده و با نام‌های جدید به کشورهای دیگر صادر خواهند شد. این نکته به دلیل ضعف ایران در ایجاد پایانه های صادراتی و عدم بسته بندی مناسب این محصول است.بازارهای بین المللی نیز شامل حضور در نمایشگاه ها، حمل و نقل هوایی و دریایی، و فروش اینترنتی می‌شود.
به گفته مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران ، ایران در جایگاه هفدهم تولید گل و گیاه قرار دارد ، اما در حوزه صادرات در رتبه ۱۱۰ قرار گرفته است . این در شرایطی است که ۱۵ تا ۲۰ هزار تولید کننده با ایجاد بیش از ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در این حوزه فعالیت دارند.
بر اساس آمارهای اعلام شده ، سرانه مصرف گل در اروپا برای هر نفر سالانه ۲۰۰ شاخه است. اما طبق آمار اتحادیه گل و گیاه، این سرانه در ایران بین ۵ تا ۱۰ شاخه در سال می‌باشد.با توجه به نبود شرایط مناسب برای صادرات از جمله نوسانات ارزی ، بالا بودن هزینه تمام شده و عدم استفاده از بسته بندی مناسب، سالانه تعداد زیادی شاخه گل در کشور از بین می‌رود.
به گفته کارشناسان این حوزه با استفاده از ظرفیت‌های کشور و روش‌های کارآمد می‌توان درآمد حاصل از صادرات شاخه گل را به ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار رساند. در این راستا همچنین باید در نظر داشته باشیم که قیمت ۳۰ تا ۴۰ شاخه رز صادراتی برابر با قیمت یک بشکه نفت می‌باشد.
زنجیره تأمین گل شامل فرآوری، حمل و نقل، توزیع و فروش گل ها است. پس از برداشت، گل‌ها به کارخانه‌ها و واحدهای فرآوری منتقل می‌شوند تا بسته بندی، سوراخ کردن ساقه، حفظ تازگی و تهیه گل‌های خشک شده انجام شود. سپس گل‌ها به صورت تازه یا خشک شده برای حمل و نقل به بازارها و فروشگاه‌ها ارسال می‌شوند. تجارت گل در جهان با پیچیدگی هایی مواجه است. عواملی مانند تغییرات فصلی، اقتصاد جهانی، تغییرات قیمت، شرایط آب و هوایی و محدودیت‌های قانونی می‌توانند بر بازار تأثیر بگذارند. علاوه بر این، رقابت شدید در صنعت گل نیز وجود دارد و تولیدکنندگان، صادرکنندگان و عرضه‌کنندگان سعی در بهبود کیفیت، کاهش هزینه‌ها و جذب مشتریان دارند.
صنعت گل نیز پیشرفت‌های فناوری را تجربه کرده است. فناوری‌هایی مانند گلخانه‌های پیشرفته، کنترل محیطی، روش‌های نوین آبیاری، و فرآیندهای فرآوری مدرن برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تجارت گل نیز در حال حاضر با چالش های مربوط به پایداری محیط زیست مواجه است. مصرف آب، استفاده از کودها و آفت کش‌ها، بسته بندی پلاستیکی و پسماندهای تولید شده از محصولات گل از جمله مواردی هستند که برای کاهش تأثیرات منفی بر محیط زیست باید مورد توجه قرار گیرند. تقاضا برای گل‌ها در جهان بسیار گسترده است. گل‌ها به عنوان هدایای تازه، تزئینی در مناسبت ها، طراحی باغ ها و محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شوند. همچنین، برخی گل‌ها در صنایعی مانند آرایشی و داروسازی نیز استفاده می‌شوند.
روند بازار تجارت گل نیز تحت تأثیر عوامل مختلف قرار می‌گیرد. تغییرات در سلیقه مشتریان، روند رشد جمعیت، تأثیر فصل‌ها و مناسبت‌ها، تغییرات اقتصادی و عوامل فرهنگی می‌توانند بازار آن را تحت تأثیر قرار دهند.
