قالیباف: آمریکا در رأس نظام‌های سیاسی قانون‌شکن قرار دارد

ه گزارش گروه پارلمانی خبرگزاری تسنیم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در دومین روز پنجمین کنفرانس جهانی رؤسای مجالس اتحادیه بین‌المجالس (IPU) که از طریق ویدیو کنفرانس عصر امروز (پنج شنبه، 30 مرداد99) برگزار شد، به نکات مهمی از جمله «رهبری پارلمانی برای چندجانبه‌گرایی مؤثرتر با هدف ارمغان صلح و توسعه پایدار برای مردم و سیاره زمین» اشاره کرد.

متن سخرانی رئیس مجلس در این نشست به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

در آغاز سخن مایلم مراتب خرسندی خویش را از مشارکت در پنجمین کنفرانس جهانی روسای مجالس ابراز نمایم، همچنین از اتحادیه بین‌المجالس جهانی، پارلمان اتریش و سازمان ملل متحد برای برگزاری این نشست قدردانی می‌کنم. امیدوارم نتایج نشست، گامی مؤثّربرای همفکری و تقویت هرچه بیشترهمکاری میان پارلمان‌ها، و “همبستگی جهانی” برای همه ملت‌ها “صلح و توسعه پایدار” در راستای تحقق “چندجانبه‌گرایی” جهان باشد.

برگزاری کنفرانس جهانی رؤسای مجالس، در شرایط درگیری ملت‌ها با همه‌گیری ویروس کرونا، تأکیدی مجدد بر اراده قوی پارلمان‌ها به عنوان پژواک صدای ملت‌ها، در اهمیت همکاری چندجانبه است. بدون تردید، ویروس کرونا و همه‌گیری کووید-19 ، مانند مسئله تروریسم، پدیده مهاجرت، موادمخدر و فقر، تبعات فراگیر و جهانی دارد.

از سوی دیگر تحولات جهانی نشان می‌دهد، بشریت در یک دوره گذار قرار گرفته است. دوره‌ای که نمی‌توان برای پایان آن، تاریخ مشخصی پیش‌بینی کرد. به نظر می‌رسد سازوکارهای سنتی حاکم بر نظام بین‌الملل و حفظ و تقویت سازوکارهای چندجانبه و سازمان‌یافته با تأکید بر اصل انصاف، عدالت، رعایت حقوق همه انسان‌ها، یک ضرورت حیاتی برای بشر امروز است.

امروزه دستیابی به چندجانبه‌گرایی مؤثر و واقعی با چالش و فشارهای متعددی از جمله تفّکرات ناسیونالیستی، سیاست یکجانبه‌گرایانه، تروریسم اقتصادی، نقض سیستماتیک حقوق بشر و پاکسازی‌های قومی به ویژه در مناطقی از جهان مانند سرزمین فلسطین اشغالی روبروست که باید روش‌های جدید و مناسبی برای آن یافت.

قسمت عمده‌ای از این چالش‌ها ناشی از اقدامات یکجانبه‌گرایانه و توسعه‌طلبانه‌ای است که دولتمردان آمریکا در دوره‌های مختلف تاریخی، اعمال نموده‌اند. حاکمان آمریکا، به جای پیوستن به پویش جهانی برای تشکیل جبهه متحد، علیه ویروس خطرناک کرونا، مشغول فرافکنی هستند و با سوء‌استفاده از شرایط همه‌گیری کووید-19 و بی‌اعتنایی به مرگ و رنج میلیون‌ها انسان مبتلا، صرفاً برای کسب منافع فوری خود تلاش می‌کنند. تمامی این اقدامات به ماهیت چندجانبه‌گرایی و توسعه فراگیر، آسیب جدی وارد می‌کند.

مواجهه جهانی با همه‌گیری کووید-19 نیز نشان داد که بشریت، امروز در یک شرایط متناقضی قرار دارد: چالش ویروس کرونا، جهانی است، اما پاسخ‌ها و اقدامات به این چالش‌های جهانی، پراکنده و غیرمتمرکز است.

از سوی دیگر، برخی کشورها، به توافقنامه‌ها و قوانینی که خود امضاء کرده و یا در تشکیل آنها، نقش اصلی را داشتند، عمل نمی‌کنند و به بنیان چندجانبه‌گرایی که همانا هدف متعالی آن، حاکمیت قانون است، حتی در این شرایط خاص نیز احترام نمی‌گذارند. امروز، آمریکا در رأس نظام‌های سیاسی قانون‌شکن قرار دارد.

معتقدم یکی از چالش‌های جهانی امروز ما، بازتعریف و بازسازی چندجانبه‌گرایی ناقص گذشته و بازاندیشی آن است. همه‌گیری ویروس کرونا و تبعات اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، چنین چالشی را شدت بخشیده است. بر این اساس وقت آن فرارسیده است که ما به عنوان روسای مجالس و پژواک صدای واقعی مردم:

1- چندجانبه‌گرایی واقعی را تبدیل به یک مطالبه عمومی در سطح جهانی کنیم؛ تا زمانی که این امر محقق نشود، سخن گفتن از دموکراسی و توسعه برای سیاره زمین بیهوده است.

2- باید ضمن بازتعریف چندجانبه‌گرایی، اقدامات چندجانبه را تعریف عملیاتی نموده و آن را در عمل به نمایش درآوریم. البته باید درنظر داشت که توجه بر چندجانبه‌گرایی در شرایط حسّاس امروزی، قدم مهمی است؛ اما گرفتار شدن در چارچوب گفتاردرمانی درباره چندجانبه‌گرایی و چالش‌های آن، موجب نابرابری بیشتر در توسعه و در نتیجه، ناامیدی بسیاری از مردم جهان شده است. پس باید در عمل ثابت کرد که ایده‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌ها در راستای تقویت چندجانبه‌گرایی واقعی و سودمند برای کمک به حل مشکلات ملت‌هاست.

3- در حال حاضر، این اعتقاد بیشتر تقویت شده که سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد، یا نتوانسته‌اند به وظایف ذاتی خود در برقراری صلح، امنیت و تحقق توسعه پایدار عمل کنند، یا اینکه هویت و فلسفه عملکردی آنها تحت تأثیر اقدامات یکجانبه‌گرایانه و سلطه‌جویانه برخی کشورها قرار گرفته است.

در همین نشست‌های مشترک بین‌المللی است که IPU و سازمان ملل به‌طور مشترک باید تلاش کنند تا اعتماد از دست رفته، دوباره حاصل شود. بایستی نتایج ملموس چندجانبه‌گرایی و همچنین اصلاحات ساختاری سازمان ملل برای عملکرد بهتر و اثرگذارتر، در یک کمیته مشترک بین IPU و سازمان ملل مورد بررسی جدّی قرار گیرد و نتایج آن در اختیار رؤسای کشورها و رؤسای پارلمان‌های جهان قرار گیرد.

4- باید با هرگونه طرح، اقدام و سیاست یکجانبه‌گرایانه و غیرقانونی در سطوح مختلف مخالفت کنیم و در پارلمان‌هایمان، قوانینی را در مخالفت با اقدامات مزبور تصویب کنیم. از دولت‌هایمان بخواهیم که در مناسبات خود در عرصه بین‌المللی، این موضوع را به طور جدّی مدنظر قرار دهند.

5- تجربه مدیریت و مواجهه با کرونا ویروس نشان داد که در سطح ملی و بین‌المللی نیاز به چندجانبه‌گرایی واقعی، فراگیر و سودمند برای کمک به ملت‌های جهان وجود دارد. این امر مستلزم ارائه مفهومی گسترده از چندجانبه‌گرایی با مشارکت مؤثر دانشگاهیان، رسانه‌ها، مؤسسات غیردولتی، مراکز فرهنگی دارای اصالت، بخش تجارت و اقتصاد، جوامع محلی و بسیاری از کنشگران غیردولتی در کنار کنشگران دولتی است که در این زمینه، نقش مجالس ملی و ایالتی- ملی، بسیار مهم و اساسی است.

در پایان مایلم اعلام کنم، در دنیای امروز، چندجانبه‌گرایی و همبستگی جهانی، یک گزینه نیست؛ بلکه مهم‌ترین راه بُرون‌رفت از چالش‌های جهانی، رسیدن به توسعه، صلح و امنیت پایدار و عادلانه برای نسل‌های آینده بشریت است.

مجلس شورای اسلامی با اعتقاد به آثار مثبت چندجانبه‌گرایی واقعی و مؤثر و همبستگی جهانی در قبال چالش‌ها، متعهد به همکاری قوی و اثرگذار پارلمانی با پارلمان‌های جهان می‌باشد.

از توجه شما سپاسگزارم