عوامل ورود تایرهای تاریخ گذشته وارداتی به بازار چیست؟
سعید تقوایی در گفتگو با خبرنگار خبرخودرو اظهار داشت: در تایرهای وارداتی یک کد به نام DOT وجود دارد که تاریخ تولید تمامی تایرها در آن قسمت حک شده است. ضمن اینکه بین تایر تاریخ مصرف گذشته و تایری که بر اساس قوانین ما دو سال از درج تاریخ تولید آن بر اساس کد DOT گذشته تفاوت وجود دارد. با توجه به اینکه عمر مفید یک لاستیک 6-5 سال است تایری که 6 سال از عمرش گذشته باشد تاریخ مصرف گذشته است و حتی اگر در این مدت از تایر استفاده نشده باشد نیز باید اسکراپ شود. اما اگر از تاریخ تولید تایر دو سال گذشته باشد، تاریخ مصرف گذشته نیست بلکه طبق قانون، واردات این نوع لاستیک ها به کشور ممنوع است و به عنوان تایر مرجوعی تلقی خواهد شد.
وی ادامه داد: شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران بر اساس توافقاتی که با سازمان ملی استاندارد در مورد تایرهای وارداتی داشته مقرر شده تا هنگام واردات تایر حتما تاریخ تولید تایر بر اساس کد DOT آن مورد بررسی قرار بگیرد و از تاریخ تولید آن حداکثر دوسال گذشته باشد. زیرا از زمان واردات تایر تا هنگامی که به دست مصرف کننده نهایی برسد زمان طولانی سپری خواهد شد. بنابراین فاصله زمانی بین تاریخ تولید تایر تا زمان مصرف آن از اهمیت بسیاری برخوردار است.
مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران افزود: همان طور که گفته شد عمر مفید یک لاستیک 6-5 سال است و در این فاصله تایر دچار تخریب هایی می شود که الزاما به حرکت خودرو مربوط نمی شود و حتی اگر تایر یک بار هم مورد استفاده قرار نگرفته باشد پس از 6 سال قابلیت مصرف ندارد. نظارت بر تمامی این موارد را از سازمان ملی استاندارد و گمرک جمهوری اسلامی ایران خواستار شدیم. همچنین بررسی تاریخ تولید تایرهای وارداتی در آزمایشگاه مرجع شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران در اولویت قرار دارد و اگر از تاریخ تولید آن ها بیش از دو سال گذشته باشد قابلیت آزمون ندارند.
تقوایی در ادامه به علل ورود تایرهای تاریخ گذشته به بازار اشاره کرد و گفت: ورود این نوع تایرها به بازار می تواند ناشی از سه عامل باشد. احتمال می رود هنگام واردات این دسته تایرها بر اساس کد DOT تاریخ دو سال منقضی نشده باشد اما به دلیل مشکلات اسناد و مدارک وارد کننده و یا به هر دلیلی دیگر این زمان به سر برسد. طبیعتا این تایرها باید عودت داده شوند اما اگر به هر دلیلی ترخیص شوند، در اختیار اداره کالاهای تملیکی قرار می گیرند و در مزایده به فروش می رسند که این امر نیز اقدام صحیحی نبوده زیرا در نهایت به دست مصرف کننده خواهد رسید. بنابراین وظایف گمرک جمهوری اسلامی ایران ایجاب می کند که به هیچ عنوان مجوز ترخیص تایرهایی که دو سال از تاریخ تولید آن ها گذشته را صادر نکنند.
وی افزود: احتمال دیگری که مطرح است، ورود قاچاقی این نوع تایرها به کشور است. به عبارت دیگر این تایرها با قیمت بسیار نازلی و صرفا با هدف کسب سود از طریق کشورهای حوزه خلیج فارس خریداری می شوند و بدون مجوز گمرک و نظارت سازمان ملی استاندارد وارد بازار می شوند و بدین ترتیب مشکلات بسیاری را برای ناوگان حمل و نقل کشور به وجود می آورند.
مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران احتمال سوم را چانه زنی برخی ارگان ها برای ترخیص این نوع تایرها از گمرک دانست و خاطر نشان کرد: احتمال سوم بسیار خطرناک است چرا که تایر کاملا قانونی و از طریق مرز وارد شده و از طریق تلاش های یک ارگان خاص مجوز ترخیص پیدا کرده است. لذا وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد، گمرک و افرادی که در حوزه واردات تایر نظارت دارند می بایست با این دسته مقابله کنند.
تقوایی تصریح کرد: قاچاق پدیده ای شوم و غیر قابل انکار است اما با نظارت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و تلاش های ارگان های مربوطه باید به شدت جلوی قاچاق تایرهای وارداتی گرفته شود بنابراین اگر مجموعه های نظارتی مانند سازمان ملی استاندارد، شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و گمرگ جمهوری اسلامی ایران قوانین را به درستی اجرا کنند و بر واردات تایر نظارت کافی داشته باشند می توان از سودجویی افراد فرصت طلب در واردات تایرهای DOT گذشته و تاریخ مصرف گذشته جلوگیری کرد.
وی یادآور شد: در یک محدوده زمانی به دلیل تنظیم بازار تایر با مکاتباتی که با سازمان ملی استاندارد شده بود، مقرر شد که محدودیت DOT حذف شود اما با مخالفت های انجمن صنفی صنعت تایر، انجمن وارد کنندگان تایر و شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران این امر محقق نشد و به روال قانونی قبل بازگشت.
مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک ایران در خصوص موانع ارزی دولت برای واردات تایر اظهار داشت: با توجه به اینکه مسؤلین حاکمیتی قصد دارند کالا به میزان کافی، با کیفیت بالا و با اولویت تولید داخل در اختیار مردم قرار گیرد تا از قوانین کسب و کار نیز حمایت شود، هر گونه عاملی که موجب بر هم خوردگی این معادلات شود مشکلاتی را به وجود خواهد آورد. به عنوان مثال سال گذشته بالغ بر 200 هزار تن تایر باری و اتوبوسی وارد کشور شد در صورتی که نیاز کشور به واردات تایرهای باری و اتوبوسی بالغ بر 50 هزار تن بود و حدود 4 برابر بیش از نیاز کشور واردات انجام شد و این موضوع تاثیرات خود را تا سال ها بر عرضه و تقاضای تایرهای سنگین خواهد گذاشت و اصلاح آن زمان خواهد برد.
تقوایی در پایان تشریح کرد: علاوه بر نیازهای مصرف کننده باید به بدنه تولید داخل توجه ویژه کرد زیرا تولید نیز بخشی از مردم خواهد بود که در قسمت های تولیدی به کار گرفته می شوند. قطعا وزارت صمت باید تناسب عرضه و تقاضا را با تکیه بر تولید داخل در نظر بگیرد که حتما همین طور است.