صادرات هدفمند؛ حلقه مفقوده صادرات محصولات کشاورزی

به گزارش تفاهم آنلاین، اگر صادرات تنها معادل دسترسی و ورود به بازارهای جهانی تعریف شود برای توسعه اقتصادی کشور حاصلی نخواهد داشت. آنچه ماندگاری در بازارهای جهانی و رشد اقتصادی کشور را به همراه دارد، صادرات هدفمند است.

برای رهایی از محدودیت بازارهای داخلی و استفاده از امکانات بازارهای خارجی در حمایت از تولید داخلی، صادرات هدفمند بهترین گزینه است. صادرات هدفمند علاوه بر کسب درآمد ارزی موجب توسعه تولید داخلی نیز خواهد شد.

شرایط فعلی صادرات محصولات کشاورزی

در حال حاضر تولید محصولات کشاورزی در کشور ما معیشت محور است. به عبارت دیگر محصولات مورد نیاز داخلی در اولویت تولید قرار دارد. آنچه صادر می‌شود در واقع عمدتاً مازاد بازار داخلی است.

یعنی هیچ تولیدکننده‌ای با هدف تأمین نیاز بازارهای خارجی تولید نمی‌کند. در نتیجه محصولاتی که برای صادرات انتخاب می‌شوند ضایعات فراوانی دارند. حساسیت و آسیب‌پذیری محصولات کشاورزی و عدم تکمیل زنجیره تولید در کشور ما نیز سبب شده صادرات محصولات کشاورزی ریسک بسیار بالایی داشته باشد.

عدم اشراف صادرکنندگان به قوانین و ملزومات صادرات محصولات کشاورزی نیز موجب ضررهای هنگفت سرمایه‌گذاران در این عرصه شده است. تصور کنید صادر کننده پیش از کسب اطلاعات لازم، اقدام به خرید محصولات نماید ولی پس از دریافت محصول دریابد که این محصول قابلیت صادرات را ندارد.

در نتیجه به خاطر عمر محدود محصولات کشاورزی سرمایه خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل علیرغم ظرفیت‌های بسیار این حوزه، بسیاری از سرمایه‌گذاران از ورود به عرصه صادرات محصولات کشاورزی خودداری می‌کنند.

آینده درخشان صادرات هدفمند

اگر به راستی بر ارزش و اهمیت صادرات واقف باشیم باید صادرات هدفمند را در دستور کار قرار دهیم. در شرایطی که توسعه صادرات غیرنفتی برای کشور ضرورت دارد حیطه ارزشمند محصولات کشاورزی نباید مورد غفلت قرار گیرد.

اما مسئله اینجاست که صادرات محصولات کشاورزی برخلاف دیگر محصولات نیاز به آشنایی کامل با استانداردهای کشور مقصد دارد. صادرات هدفمند دقیقاً به این معناست که فرایند صادرات محصولات کشاورزی از همان ابتدا و از مرحله تولید مدیریت شود.

یعنی کشاورز از همان ابتدا محصولی را به منظور صادرات و مطابق با استانداردهای بازارهای خارجی تولید کند. اگر این محصول مصرف داخلی هم داشته باشد احتمالاً تنها کمی اصلاحات برای تولید محصول صادراتی کفایت می‌کند.

ولی در صادرات هدفمند، حتی می‌توان منابع طبیعی کشور را برای تولید محصولی به کار گرفت که مصرف داخلی ندارد ولی نیاز یک بازار خارجی است. در این شرایط برای تأمین نیاز یک بازار خارجی ابتدا باید کلیه استانداردها و قوانین مربوطه مورد ارزیابی قرار گرفته و تمام فرایند تولید و عرضه محصول مطابق آن برنامه‌ریزی شود.

در عرصه صادرات محصولات کشاورزی، سلامت و ایمنی محصولات اهمیت بسیار زیادی دارد تا جایی که استفاده از برخی سموم آفت‌کش یا وجود دیگر آلاینده‌ها به سادگی می‌تواند مانع صادرات محصول شود.

نکته مهم این است که در عرصه صادرات رقابت بسیار تنگاتنگی برقرار است. به همین خاطر با کوچکترین اشتباه در این حوزه، سهم ما توسط دیگر رقبا تصرف می‌شود.

لذا استراتژی صادرات هدفمند باید در بالاترین رده‌ اجرایی شود. ساختار اجرایی کشور باید به گونه‌ای طراحی شود که افراد، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران را برای صادرات موفق هدایت کند.

در شرایط فعلی که کسب درآمد ارزی برای کشور ما حیاتی است بدون شک حمایت از صادرات غیرنفتی راهکاری است که آینده درخشانی را در پی خواهد داشت.