سهم ۱.۷ درصدی ایران در ترانزیت ریلی

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور گفت: در کشور بیشتر از ۱۰ درصد حمل و نقل ریلی نداریم و در ترانزیت هم این عدد ۱.۷ درصد است.

به گزارش خبرنگار تفاهم آنلاین ، خیرالله خادمی در نشست تخصصی چالش های توسعه حمل ونقل ریلی نقش آن بر رشد متوازن اقتصاد ملی، با بیان اینکه یکی از عوامل اصلی رشد اقتصادی هر کشور تعریف زیرساخت های آن است، گفت: در هیچ کشوری رشد اقتصادی بدون تعریف زیرساخت ها وجود ندارد. کشور ما هم از این قانون سراسری مستثنی نیست؛ اما کشور ما از موقعیت جغرافیایی خاصی برخوردار است. وی ادامه داد: ما به عنوان پل ارتباطاتی بین شرق و غرب دنیا عمل کرده و بخشی از توسعه اقتصادی اجتماعی کشور از این موقعیت جغرافیای بوده است. زمانی هر کشوری برای برقراری تجارت از ایران عبور می کرد. در سفر به روسیه، نقشه ای از صد سال پیش به من نشان داده شد که نشان می داد ما از دیرباز مسیر ارتباطاتی بودیم. برای حفظ این نقش باید زیرساخت های حمل ونقلی را بهبود ببخشید. مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور با بیان اینکه زیرساخت بهینه حمل و نقل در خشکی ریل است، گفت: در کشور ما بیش از ۱۰ درصد حمل و نقل ریلی نداریم و در ترانزیت هم این عدد کمتر است.

در حال حاضر تنها ۵۰ میلیون تن بار از طریق ریل عبور می کند. در حوزه ترانزیت هم سهم ما ۱.۷ درصد بوده است. این یعنی یا زیرساخت ما بهینه نیست یا به خوبی از  آن استفاده نمی کنیم. معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در شرایط حاضر تناسبی بین تقاضا و ناوگان نداریم، گفت: جایی که بار داریم، ریل نداریم و جایی که ریل داریم، یا واگن و ناوگان نداریم یا در آن مسیر تعریف نکردیم. نتیجه این کار در بخش مهندسی نشان می دهد که تناسبی در این زمینه وجود ندارد. دلیل هم این است که یارانه ای به اسم نفت از جیب مردم می دهیم. اگر این یارانه قطع شود، بسیاری از شرایط حمل و نقلی ایران به هم می خورد. خادمی با بیان اینکه منافع اقتصادی و ضرر اقتصادی این آمار حمل ونقلی باید مشخص شود، گفت: زمانی تا ۴۰ درصد درآمد کشور صرف هزینه های عمرانی می شد، اما اکنون این عدد بسیار کاهش یافته، این یعنی منابع ما بسیار کم است. سال ۱۳۸۵، ۱۰ پروژه ریلی داشتیم اما امروز ۳۷ پروژه عمرانی داریم که برای تکمیل آنها به ۱۰۰۰ همت به قیمت امروز نیاز داریم، درحالی که عدد عمرانی ما یک همت است و همه هم در اولویت است.

وی ادامه داد: چالش دوم این است که در بحث داخلی، یک جا ۷۰ میلیون تن ظرفیت بندری داریم و ظرفیت ریل ما سه میلیون تن است، یعنی زیرساخت نداریم و باید زیرساخت ایجاد کنیم. در بخش برون مرزی برای حفظ موقعیت جغرافیایی، حداقل ۱۵ میلیون تن ظرفیت داریم که به ریل منتقل نمی شود و ممکن است به زیرساخت و ناوگان هم مرتبط نباشد. مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور  خاطرنشان کرد: زمانی ما توان مهندسی کمی داشتیم و باید از خارج از کشور نیرو می کردیم، اما امروز به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در سال توان اجرایی در داخل کشور داریم و منابع در اختیار ما ۲۰ هزار میلیارد است و یک پنجم توان مهندسی را استفاده می کنیم. اگر قرار باشد به توسعه اقتصادی مصوب در برنامه های توسعه برسیم، باید زیرساخت ها را از ناوگان و ریل توسعه دهیم.

وجود ٧٠ هزار پروژه نیمه تمام استانی

همچنین اقبال شاکری- عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این نشست تاکید کرد: مسئولان امور اداره و تعیین تکلیف ٧٠ هزار پروژه نیمه‌تمام استانی را به مسئولان استان‌ها بسپارند، تا با توجه به شناخت از پروژه و امکانات موجود آنها را سر و سامان دهند. شاکری با بیان اینکه ایران دارای موقعیت لجستیک در سطح منطقه و بین‌الملل است و باید در شکل‌گیری نظم جهانی نقش خود را  به موقع ایفا کند، گفت: حمل و نقل یکی از محورهای مهم و اساسی توسعه پایدار و متوازن بوده و ارتباط تنگاتنگی با حوزه‌های اقتصاد، امنیت و عدالت اجتماعی، محیط زیست، سلامت و کیفیت زندگی، مصرف انرژی و حتی حوزه‌های سیاسی و بین‌المللی دارد.

به گفته این عضو کمیسیون عمران مجلس، رهبری هم همواره در سیاست‌های کلان ابلاغی، بر اهمیت موقعیت‌ ترانزیتی‌ کشور‌، به ویژه توسعه‌ و اصلاح‌ شبکه حمل‌ و نقل‌ و دستیابی‌ به‌ سهم‌ بیشتر از بازار حمل‌ و نقل‌ بین‌المللی تاکید داشته‌اند و این عرصه را یکی از موتورهای پیشران کشور معرفی کردند. وی ادامه داد: کریدور شمال به جنوب ایران (اتصال آسیای میانه و هند، قفقاز، روسیه، دریای سیاه و اروپا)، کریدور تراسیکا (اتصال قفقاز، دریای سیاه، دریای خزر و آسیای میانه، اروپا و آسیای میانه)، کریدور شرق به غرب یا همان جاده قدیم ابریشم (اتصال چین و آسیای میانه، ایران، قفقاز، آسیای غربی و حوزه دریای مدیترانه)، کریدور جنوبی آسیا (اتصال آسیای جنوب شرقی، هند، ایران، ترکیه، عراق، اروپا و دریای مدیترانه) و  کریدور جنوبی آلتید (اتصال مرز شمالی ایران و کشور ترکمنستان به ترکیه، بلغارستان و اروپا)، حاکی از این موقعیت شگرف ایران است.

شاکری با بیان اینکه تلاش‌هایی هدفمند انجام شد از جمله عضویت در پیمان شانگهای برای تکمیل کریدورهای ریلی استراتژیک شرقی غربی که در سطح منطقه با تاثیرات جهانی است، اظهار داشت: همچنین امضای اخیر قرارداد ساخت راه آهن رشت – آستارا با نظارت روسای جمهور ایران و روسیه، خبر خوشی در راستای تکمیل کریدور بین‌المللی حمل و نقل شمال – جنوب به عنوان رقیب تجاری برای کانال سوئز است و اجازه می‌دهد حمل و نقل از بمبئی به جای ۶٠ روز طی ١۴ روز به سن پطرزبورگ برسد. وی افزود: کریدور شمال – جنوب به طور یکپارچه کشورهای مناطق شرقی و جنوبی جهان را چین، هند و حتی ژاپن را با همتایان خود در نیمکره غربی و شمالی دربرمی‌گیرد، به هم متصل می‌کند.

این نماینده مجلس با بیان اینکه دولت در حوزه حمل و نقل ریلی در سه زمینه تکلیف قانونی دارد، تصریح کرد: اول اینکه تأمین ناوگان از دو طریق بازسازی لکوموتیوهای متوقف از طریق مشارکت عمومی خصوصی و تسهیل واردات لکوموتیو با سن کمتر از ١۵ سال با در نظر گرفتن ظرفیت ساخت داخل و تکلیف دوم تأمین جبران زیان مسافر ریلی که تماما صرف نوسازی ناوگان و رفع گلوگاه‌های ظرفیتی شبکه موجود می‌شود از محل اعتبارات تخصیص‌یافته است.  شاکری اضافه کرد: تکلیف سوم دولت برنامه‌ای شدن حرکت قطارهای باری و اعطای مجوز تشکیل و سیر قطار به بخش غیردولتی در مصوبات بودجه ١۴٠٣ بوده که برنامه بازسازی حداقل ۵۰ لوکوموتیو متوقف با عمر ۲۵ سال، تامین حداقل ۲۰۰ لوکوموتیو اعم از نو و کارکرده، ۳۰۰ واگن مسافری اعم از نو و کارکرده، ٢٠ هزار کشنده اعم از نو و کارکرده و حداقل ١٠ هزار اتوبوس و مینی بوس در سال ١۴٠٣ را با مشارکت بخش خصوصی و استفاده از  اعتبارات در نظر گرفته شده است.