در دنیای امروز که گذار به انرژی‌های پاک به یک اولویت راهبردی برای کشورها تبدیل شده، چین با افتتاح یکی از عظیم‌ترین پروژه‌های تاریخ انرژی خورشیدی، بار دیگر نگاه‌ها را به سمت خود جلب کرد. نیروگاه جدید این کشور در منطقه سین‌کیانگ با ظرفیت ۳٫۵ گیگاوات، اکنون عنوان بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی جهان را در اختیار دارد. طرحی که نه‌تنها از منظر فنی و مقیاس، بلکه از نظر اثرگذاری اقتصادی و زیست‌محیطی، نقطه عطفی در مسیر جهانی انرژی تجدیدپذیر محسوب می‌شود.

اما این دستاورد تنها متعلق به چین نیست؛ بلکه چراغی است برای همه کشورهایی که در مسیر توسعه پایدار و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی گام برمی‌دارند. از جمله ایران که ظرفیت‌های کم‌نظیری در تابش خورشیدی و منابع زمین دارد.

از شن‌های داغ تا برق پایدار؛ جزئیات فنی بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی جهان

این پروژه در وسعتی بیش از ۵۰ کیلومتر مربع احداث شده و سالانه بیش از ۶ میلیارد کیلووات‌ساعت برق تولید می‌کند؛ برقی که به‌تنهایی توانایی تأمین انرژی بیش از ۲ میلیون خانوار را دارد. پنل‌های فتوولتائیک مورد استفاده از نسل جدید سلول‌های با راندمان بالا هستند که حتی در شرایط دمایی سخت نیز بازده قابل قبولی دارند.

برای مدیریت توان تولیدی، سامانه‌ی  BESS (باتری ذخیره‌سازی انرژی) در کنار نیروگاه نصب شده تا تعادل شبکه در ساعات غیرآفتابی حفظ شود. همچنین سیستم SCADA پیشرفته، عملکرد هر پنل را در لحظه پایش می‌کند و الگوریتم‌های هوش مصنوعی وظیفه تشخیص خرابی، غبار و افت ولتاژ را برعهده دارند.

تأثیر اقتصادی و زیست‌محیطی؛ اعدادی که سخن می‌گویند

بر اساس گزارش‌های رسمی، این پروژه سالانه بیش از ۵ میلیون تُن CO₂  از انتشار گازهای گلخانه‌ای جلوگیری می‌کند. رقمی که معادل کاشت ۴۰ میلیون درخت است. در کنار این، ایجاد هزاران شغل در فاز ساخت و بهره‌برداری، یکی از اهداف محوری پروژه بوده است.

اما شاید جذاب‌ترین بخش ماجرا، مدت بازگشت سرمایه باشد. طبق برآوردها، هزینه ساخت این نیروگاه حدود ۳ میلیارد دلار بوده و با فروش تضمینی برق به مدت ۲۵ سال، بازگشت سرمایه در کمتر از ۴ سال پیش‌بینی می‌شود.

رقابت جهانی؛ از ابوظبی تا هند و فراتر از آن

پیش از پروژه سین‌کیانگ، رکورد جهانی در اختیار Bhadla Solar Park در هند بود که با ظرفیت ۲٫۲ گیگاوات فعالیت می‌کرد. همچنین در ابوظبی پروژه‌ی عظیم Noor Abu Dhabi با توان ۱٫۱ گیگاوات به‌عنوان یکی از پیشگامان خاورمیانه شناخته می‌شد.

اکنون اما کشورها رقابت تازه‌ای آغاز کرده‌اند؛ پروژه ۵٫۲ گیگاواتی ابوظبی که در مرحله ساخت قرار دارد، می‌تواند تا چند سال آینده عنوان بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی جهان را از چین بگیرد. رقابتی سالم اما الهام‌بخش در مسیر جهانی انرژی پاک…

ایران؛ آماده برای گام بزرگ بعدی

ایران با میانگین تابش سالیانه بیش از ۲۸۰ روز آفتابی در سال، یکی از مستعدترین کشورها برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی است.
اما سهم فعلی انرژی خورشیدی در سبد تولید برق کشور هنوز ناچیز است. تجربه چین نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی دقیق، تأمین مالی ترکیبی و جذب سرمایه‌گذار خارجی، می‌توان پروژه‌هایی در مقیاس گیگاوات را به واقعیت تبدیل کرد.

سایت ایرانرژی به عنوان یکی از منابع تحلیلی مستقل در حوزه انرژی ایران، در مقاله‌ای تحت عنوان «بزرگ‌ترین نیروگاه انرژی خورشیدی ایران»، به میزان تولید نیروگاه های بزرگ انرژی خورشیدی در ایران پرداخته است.

آینده از آنِ خورشید است

اکنون که جهان به سمت کربن صفر حرکت می‌کند، توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در مقیاس بزرگ نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است.
با ترکیب فناوری، سرمایه‌گذاری هوشمند و اراده سیاسی، کشورها می‌توانند سهم خود را از این آینده روشن به‌دست آورند و شاید روزی «بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی جهان» در ایران ساخته شود.