روستاها ؛ مهد فعالیت های کارآفرینی
روستاها از جهات مختلف دارای زوایای پنهان و مزایای بیشماری از نظر تولید و کارآفرینی هستند.شهرهای بزرگ مرکز ثقل امکانات هستند. کافی است اراده کنید و با تولید هر محصولی بازاری یزرگ را در اختیار داشته باشید. از اینرو بسیاری از افراد کارآفرینی در شهرهای بزرگ را به مراتب سود آورتر و پر رونق تر از کارآفرینی در سایر شهرستان ها و یا روستا ها می دانند. از یک نگاه می توان کارآفرینی در کلان شهرها را شامل مزیت هایی دانست که کارآفرینی در روستا ها فاقد آن باشند.
بسیاری از کشورهای توسعه یافته دریافته اند که روستاها و شهرهای کوچک ، مهد فعالیت های کارآفرینی اند و از این طریق ، رشد و توسعه از منظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه تر است. از اینرو یکی از گزینه های مطلوب برای جوانان و سرمایه گذاران شهری ، کارآفرینی در روستاهای نزدیک محل سکونت است که از مزیت های بی شماری برخوردار است.
گام اول کاهش هزینه هاست. در روستاها و شهرهای کوچک همه چیز از زمین و تاسیس کارخانه گرفته تا انواع و اقسام امکانات و اجناس ارزان ترند. قدر مسلم ، هزینه های اجتناب ناپذیر و سرسام آور در شهرهای بزرگ چون اجاره بالا، قیمت بالای خرید زمین، عدم دسترسی به فضای کافی، سختگیری نهادهای ارائه دهنده مجوز، اخذ مالیات، هزینه‌های بالای تامین نیروی انسانی و… می تواند مانع بزرگی برای شروع یک کسب و کار نوپا باشد، که البته گپ میان این هزینه ها در شهرهای بزرگ تا در یک شهرستان و یا یک روستا به مراتب کمتر می باشد.
دقیقا همین موضوع می تواند انگیزه ای قوی برای سرمایه گذاری در روستاها و یا شهرستان ها باشد و در نقطه ی مقابل سرمایه گذاری در شهرهای بزرگ را دشوارتر و پرهزینه تر نماید. البته عموما قوانین حمایتی برای کسب و کارهایی که در روستاها سرمایه گذاری و واحدهای تولیدی خود را راه اندازی می کنند به مراتب بیشتر است. مشوق ها و حمایت نهادهای مختلفی همچون صندوق کارآفرینی امید، بنیاد برکت، معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری، جهاد کشاورزی و… بخشی از این بسته های حمایتی هستند. البته شاید در عمل گرفتن تنها یک بسته ی حمایتی از این نهادها گذر از هفت خوان رستم باشد، اما این حمایت ها ، قطع به یقین در شهرهای بزرگ کمتر خواهد بود. نیروی کار فراوان و البته مقرون به صرفه شاید یکی دیگر از فاکتورهای وسوسه کننده است. اگر در یک شهربزرگ بیش از نیمی از حقوق دریافتی افراد صرف هزینه ی حمل و نقل می شود، در روستا ها عموما همه ی مکان ها در دسترس و در نتیجه هزینه ها به شکل قابل قبولی سرشکن خواهد شد.
تجربه ی موفقیت چین در کارآفرینی روستایی ، نماد موفقی از توسعه ی کسب و کارهای نوپا و فعالیت های کارآفرینانه در روستاهاست. چین که اکنون یکی از قدرت های اقتصادی جهان است در روزهایی نه چندان دور شاهد فقر و محرومیت در روستاهای خود بود. ولی با انجام اصلاحات مناسب به خوبی توانست علاوه بر توسعه روستایی از بخش کشاورزی برای توسعه اقتصادی خود هم از پتانسیل های بی نظیر روستاها بهره مند شود. دولت چین با بازی کردن نقش حامی و پشتیبان تلاش کرد با تکیه بر اصول کارآفرینی روستایی، روستائیان را در راه اندازی کسب و کارشان یاری نماید.
چینی ها علاوه بر اجاره ی زمین های کشاورزی و ایجاد تعاونی ها به منظور پشتیبانی، سعی کرد با راه اندازی شرکت‌های کوچک تولیدی و صنعتی در روستاها موجب جذب سرمایه گذاران خصوصی و ایجاد اشتغال در روستاها شود. راه اندازی کارخانجات تولیدی و کسب و کارهایی با رویکرد کارآفرینانه در روستاها از طرفی کاهش هزینه ی تامین مواد اولیه و نیروی انسانی را در برداشت و از سوی دیگر با ایجاد اشتغال در روستاها از معضلاتی چون مهاجرت جوانان روستایی و شهرهای کم جمعیت به شهرهای بزرگ جلوگیری به عمل آورد و این چنین رشد اقتصادی را تجربه کرد.
دولت و دست اندرکاران این حوزه باید با یک نگاه جدی و تصویب قوانین حمایت کننده همراه با ضمانت اجرایی ، کار و اشتغال را در روستاها گسترش دهند و آن ها را به بستری مناسب برای فعالیت های کارآفرینانه تبدیل نمایند.
دکتر حوریه یحیایی
