راهکارهای حمایت از بیکاران ناشی از کرونا

به گزارش تفاهم آنلاین، علی حیدری در وبینار “کرونا، بیکاری و راهکارهای حمایتی” که با همکاری مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری و موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی برگزار شد، ضمن مروری بر وضعیت سیاست‌های کلی اشتغال، تعریف بیکاری و اسباب و علل آن اظهار کرد: سازمان تامین اجتماعی در ارتباط با بیکاران ناشی از کرونا اقداماتی را انجام داده است.

وی افزود: به عنوان مثال سازمان، غرامت دستمزد ایام بیماری را بابت ابتلا و قرنطینه کرونا پرداخت می‌کند و به بیمه‎شدگان موصوف به نیابت از کارفرما حقوق می‌دهد و عملاً مانع از اخراج کارگر به سبب قرنطینه یا درمان بیماری کرونا می‌شود.

همچنین سازمان به مشمولین صندوق بیمه بیکاری بابت تسهیل فرآیندهای احراز شرایط و غیرحضوری کردن خدمات، مقرری پرداخت می‌کند.

نایب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی با بیان اینکه سازمان تامین اجتماعی برای مقرری‌بگیران بیمه بیکاری که به ۵۵ سالگی می‌رسند، پرداخت مقرری را تا زمان احراز بازنشستگی ادامه می‌دهد، گفت: همچنین سازمان تسهیلات لازم را به کارفرمایان برای حفظ اشتغال موجود در شرایط کرونا (با امهال و استمهال و تقسیط بدهیهای معوق) ارائه می‌کند.

علاوه بر این سازمان در زمینه اعطای کمک‌های اعطایی بابت پرداخت مقرری بیمه بیکاری به افرادی که عضو صندوق بیمه بیکاری نیستند با وزارت رفاه و وزارت اقتصاد و… همکاری کرده است.

ساختار و سازوکار کلی نحوه اداره صندوق بیمه بیکاری

وی ضمن تبیین ساختار و سازوکار کلی نحوه اداره صندوق بیمه بیکاری گفت: سازمان تامین اجتماعی، کارگزار اداره امور صندوق بیمه بیکاری از منظر محاسبه و تحصیل حق بیمه‌های مربوطه از کارفرمایان بصورت ماهانه و برقراری و پرداخت مقرری بیمه بیکاری برای واجدین شرایط که از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی می‌شوند، است.

نایب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی ادامه داد: وزارت تعاون و هیات‌های تشخیص و حل اختلاف موضوع قانون کار، مرجع تعیین دایره شمول قانون بیمه بیکاری و نیز بررسی و احراز شرایط برقراری مقرری بیمه بیکاری به متقاضیان و… هستند. وزارت تعاون از منظر مشاوره و کاریابی و مراکز تابعه مربوطه، متولی ایجاد فرصت‌های شغلی و نیز در اولویت قرار دادن مقرری‌بگیران برای فرصت‌های شغلی جدید است.

حیدری با اشاره به عملکرد کلی صندوق بیمه بیکاری گفت: کسری صندوق بیمه بیکاری در طی سال ۱۳۹۸ نسبت به مجموع فعالیت ۳۲ سال قبل آن، به رقم قابل توجهی رسیده است و این مبالغ از حساب سازمان تامین‎اجتماعی به صندوق مزبور تزریق شده است و باید در حداقل زمان ممکن جایگزین و جبران شود.

وی، ۱۱ راهکار و پیشنهاد کلی در این زمینه ارائه کرد و گفت: شکل دهی سامانه، پایگاه اطلاعات و پنجره واحد رفاه و تامین اجتماعی و شناسنامه یا پرونده الکترونیک رفاه و تامین اجتماعی مبتنی بر خانوار (سرپرست و اعضاء)، شکل‌دهی سامانه ملی اشتغال و کسب‌وکار (LMIS) با پایه‌ریزی اطلاعات ثبتی و عملیاتی در جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری برای اشتغال و بیکاری، شکل دهی نظام درآمد-هزینه خانوار (سرپرست و اعضاء) و انجام آزمون وسع و استحقاق‎سنجی و نیازسنجی و تعیین جامعه هدف (افراد و خانوارها) و بسته خدمات مورد نیاز (توانبخشی و توانمندسازی، حمایت و مساعدت اجتماعی، مشاوره و مددکاری و بازاجتماعی شدن) از این جمله است.

نایب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی افزود: همچنین شکل دهی نظام چندلایه تامین اجتماعی همراه با لایه بندی خدمات (امدادی، حمایتی و بیمه‎ای) و سطح بندی خدمات بیمه‌ای (پایه، مازاد و مکمل) و جانمایی خانوارها (سرپرست و اعضاء) در این نظام و تعیین میزان سهم‎الشرکه دولت برای حمایت، مساعدت و یارانه بیمه‎ای برمبنای عدالت راهکار دیگر است.

وی، استقرار کامل اصول فراگیری پوشش‌ها، جامعیت خدمات و کفایت مزایا، با رعایت عدالت در دسترسی به خدمات و عدالت در بهره‌مندی از منابع عمومی را یک پیشنهاد دیگر دانست و گفت: وضع مالیات اجتماعی بر فعالیت‌های آسیب رسان، اشتغال ملی نظیر قاچاق (فروش کالاهای قاچاق توقیفی یا اعمال مالیات در فرایند توزیع)، واردات کالاهای دارای تولید داخلی مکفی و…، شکل دهی پیوستار جامع اشتغال، مهارت‌افزایی و کارآفرینی و ایجاد یک شبکه جامع تنظیم روابط کار، مشاوره و کاریابی، مهارت‌افزایی و آموزش فنی‌وحرفه ای و توانمندسازی و کارگستری از دیگر راهکارها هستند.

حیدری ادامه داد: استقرار نظام دستمزد منطقه ای براساس متغیرهای اقتصادی، جمعیتی و…، ایجاد مشوق‌های لازم برای مهاجرت معکوس از پایتخت و مراکز استان‌ها به شهرها از شهرها به روستاها و تغییر رویکرد نظام آموزش از سطوح ابتدایی تا عالی و تمرکز بر دانش، مهارت، فن، حرفه و هنر بجای تمرکز بر حفظیات و مدرک‌گرایی و روزآمدسازی و متناسب‌سازی نظام آموزش عالی بر مبنای نیازهای بازار کار از جمله راهکارهای پیشنهادی در این زمینه هستند.

راهکارها و پیشنهادات حمایتی برای بیکاران ناشی از کرونا

وی همچنین راهکارها و پیشنهادات مربوط به بیکاران ناشی از کرونا در سه بخش ارائه داد و گفت: در بخش نخست که نحوه ارائه خدمات بیمه‎ای و حمایتی است راهکارهایی چون تامین کسری منابع صندوق بیمه بیکاری، تقویت منابع صندوق بیمه بیکاری، اعطای مقرری بیکاری ناشی از کرونا از طریق سازوکار خزانه با استحقاق‌سنجی و احراز شرایط، اعطای کمک هزینه معیشت به بیکاران از طریق سازوکار هدفمندسازی یارانه‌ها (استحقاق سنجی و احراز شرایط) و اعطای سبد تامین کالاهای اساسی و سبد غذایی به دهک‌های پایین براساس سازوکار هدفمندسازی یارانه‌ها پیشنهاد می‌شود.

حیدری ادامه داد: در بخش دوم که نحوه تامین مالی است واگذاری سهام و دارایی‌های دولت، صندوق توسعه ملی، واگذاری سهام و دارایی‌های بنیادها و نهادهای حمایتی، وضع مالیات اجتماعی بر تراکنش‎های گمرکی، بانکی و اینترنتی و جابجایی اعتبارات بودجه ای مربوط به فعالیت‌هایی که در اثر کرونا امکان اجرا نیافتند به عنوان راهکار مدنظر است.

نایب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی افزود: در بخش سوم یا نحوه تنظیم گری و قاعده‌گذاری نیز ثبت اطلاعات در سامانه ملی اشتغال و کسب‌وکار(LMIS)، بررسی اطلاعات متقاضیان در پایگاه اطلاعات رفاهی ایرانیان، انجام آزمون وسع و استحقاق‌سنجی، تجمیع کلیه حمایت‌ها و مساعدت‌ها، یارانه‎ها و مزایای دریافتی خانوار(سرپرست و اعضا)، تعیین مابه‌التفاوت کل دریافتی با کف حمایتی موردنظر و تعیین بسته خدمات، جامعه هدف و سازوکار پرداخت کمک یا ارائه خدمت به عنوان راهکار مدنظر است.

به گفته وی، سازمان تامین اجتماعی پیش‌نویس بخشی از این موارد را در قالب لایحه دوفوریتی تنظیم و تقدیم کرده که اگر در مراحل تصویب قرار بگیرد، آمادگی کمک را در این زمینه دارد.