دلالی ؛ آفت رشد و توسعه
دلالی متاسفانه در سال های اخیر به نوعی بجای توسعه ، فرهنگ کار و کارآفرینی، در جامعه و اقتصاد ایران به شکل های مختلف رونق و رواج پیدا نموده است و این خود عاملی ضد تولید و توسعه اقتصادی بشمار می رود.تولید ثروت و اشتغال زایی بایستی از مسیر کارآفرینی و تولید،رشد و نمو نماید اما باید اعتراف نماییم که فعالیت های واسطه ایی و به نوعی دلالی ، گوی سبقت را از تولید و کارآفرینی ربوده است.
دلالی ؛ آفت رشد و توسعه
شرایط اقتصادی حال حاضر ایران و نوسانات نرخ طلا و ارز، افت شدید بورس، افزایش افسار گیسخته ی قیمت مسکن همه و همه دست به دست همه داده اند که دلالی را تبدیل به یکی از بی در و پیکرترین راه ها برای کسب درآمد در جامعه نمایند. درآمدی که معاف از هرگونه مالیاتی است و درعرصه های مختلف ،خون افراد جامعه بالاخص تولید کنندگان و کارآفرینان را در شیشه ریخته است. در چنین جامعه ای حرف از تولید، کار و کارآفرینی و البته تقویت صنعت ،منطقی به نظر نمی رسد. نقش دلالان در اقتصاد ایران با ورود عدهای سود جو به شبکه معیوب و نامتوازن تولید تا عرضه رقم می خورد که براحتی با استفاده از خلاءهای قانونی و ضعف های نظارتی، جیبی بزرگ برای پول مردم می دوزند. ورود آن ها به اکثر بازارها از صنعت تا کشاورزی گرفته نه تنها سبب طولانی تر شدن زنجیره ی تولید می شود، بلکه باعث چند برابر شدن قیمت کالا ها در دست مصرف کننده خواهند شد.
رشد دلالی به جای کارآفرینی
رشد دلالی به جای کارآفرینی در جامعه ی ایران، امری بدیهی است. چرا که متاسفانه حمایت های لازم در جهات مختلف از کارآفرینان به عمل نمی آید و آنچه تعیین کننده ی و گرداننده اصلی اقتصاد است، چیزی جز دلالی و واسطه گری و رانت خواری نمیباشد و این گونه کسب وکارها در فضای ناسالم اقتصادی به سود های کلان دست یافته و انگیزه های تلاش و خدمت برای کارآفرینان را به قصد خدمت و توسعه و نوآوری در نطفه، خفه می کنند. موانع موجود در کشور، باعث خروج کارآفرینان با انگیزه و کاهش فعالیت هایشان خواهد شد. وقتی که هنوز ایمان و اعتقاد قلبی به اینکه گره اشتغال کشور از مسیر کارآفرینی حل می شود، بوجود نیامده و دراکثر موارد به کارآفرینی به عنوان امری زینت المجلس در برنامه ریزیهای مسئولین قرار دارد، قطع به یقین دلالی و دلالان از ارج و قرب بیشتری برخوردار خواهند شد.
دلالان ؛یکه تار بازار و اقتصاد ایران
دلالانی که بازار را تسخیر کرده اند. یک دست شان در محصولات کشاورزی است و به نازل ترین قیمت محصولات را از باغدار می خرند و به بالاترین قیمت به دست مصرف کننده می رسانند. برای خانه های مناطق مختلف پایتخت قیمت تعیین می کنند و البته کسی هم جلودارشان نیست. روز دیگر تبدیل به جمشید بسم ا… بازار سکه می شوند. خلاصه اینکه دلالان ؛ یکه تار بازار و اقتصاد ایران شده اند و در این مبارزه ی نابرابر دیگر توانی برای تولید کننده و کارآفرینان باقی نمی ماند. کارآفرینی که با وجود تمام مشکلات و موانع پیش رویشان باید با دلالان بازار هم مقابله نمایند. دلالانی که یک روز قیمت سیمان را به آسمان می برند و روز دیگر با قیمت مرغ و ماهی بازی می کنند. اقتصادی که دست مایه ی دلالان باشد، بیمار است و دیگر مجالی برای فعالیت های کارآفرینانه باقی نمی ماند.
موارد مذکور تنها بخشی از حوزه های ورودی این فعالیت های سوداگرانه است. دست های نامرئی دلالان در واردات و صادرات هم بیداد می کند، که قطع یقین باید توسط نهادهای نظارتی شناسایی و قطع شود. در تمام معضلاتی چون پایین بودن تولید، بیکاری، تورم بالا، بهره وری پایین و کیفیت نامطلوب ،رد پایی از دلالان به چشم می خورد.
افزایش دلالی و شرایط ناپایدار اقتصادی
البته دراین بین ،رشد نقدینگی و متاسفانه شرایط ناپایدار اقتصادی حاکم برکشور، درکنار سیاست گذاری های اشتباه مسئولین در دوران و زمان های مختلف ،عرصه و زمینه افزایش دلالی و واسطهگری را در بازارهای گوناگون همانگونه که اشاره شد، فراهم کرده است.بنابراین باید تاکید کرد، لازمه دستیابی به جهش تولید ، رشد و توسعه باید در سیاست های اصلی و اقتصادی کشور، تغییرات اساسی بوجود آید و سیاست دولت به جای حمایت و پاداش دهی به بخش های دلالی و واسطه گری به نوعی به حمایت همه جانبه از تولید گردد تا چشم اندازهای مثبت در جهت جهش تولید اتفاق بیفتد.در این راستا،مبارزه با دلالی و توسعه ی کارآفرینی در ایران نیازمند یک عزم ملی است و به عنوان یک مقوله ی فرا بخشی، بایستی در تمام ارگان ها، سازمان ها، نهادهای عمومی و دولتی با دقت و مساعدت هر چه تمام تر مورد توجه قرار گیرد.
سیده مینا دیوبند – سردبیر روزنامه تفاهم