آسفالت نامناسب در جاده‌های کشور
وضعیت نامناسب آسفالت کشور ، به یکی از معضلات مردم تبدیل شده و همواره نارضایتی و گلایه آنان به دنبال داشته است.کمتر کسی است که در جاده ها و خیابان های ایران رانندگی کرده باشد و صدایش از چاله و چوله های خیابان ها و سایر دست اندازها جاده ها در نیامده باشد. البته موضوع بحث ، تنها رسیدگی شهرداری و یا ارگان های مربوطه برای ترمیم این چاله ها و دست اندازها نیست. بلکه موضوع کیفیت پایین این آسفالت هاست. یعنی در تمام شهرهای دنیا نیاز به ترمیم آسفالت هر یکی دو سال و یا بعضا در مواردی زودتر است؟ یا فقط به علت کیفیت پایین آسفالت مورد استفاده در کشور ما با این معضل روبرو هستیم؟!!
این کیفیت پایین گاها تا بدانجا می باشد که هنگام عبور از خیابان هایی که به تازگی آسفالت‌شده است، دانه های آسفالت به لاستیک خودروتان چسبیده و براحتی از سطح خیابان جدا می شود. حتی در خیابان هایی که به تازگی آسفالت شده اند، بلافاصله پس از انجام عملیات روکش ، نامنظم بودن و عدم یکپارچگی آسفالت بسیار مشهود است. در جاده های بین شهری و استانی هم کافی است در فصول سرد سال با یک برف سطحی و عملیات نمک پاشی، عمر آسفالت ها به سر رسد و با چاله های بعضا خطر آفرین در هنگام رانندگی روبرو شویم.
سئوال پیش رو این است. معضلاتی از این قبیل در حوزه ی آسفالت تنها در کشور ما مشهود است و یا در سایر کشورها هم امری معمول می باشد. مشکل از مواد اولیه ی آسفالت هاست؟ یا پیمانکاران نکات فنی کار را نمی دانند و یا خدای نکرده آب در کار می بندند؟ متاسفانه آمارها هم نتایج مایوس کننده ای را نشان می دهد. عمر آسفالت در کشورهای توسعه یافته دوازده تا سیزده سال تخمین زده شده است، در حالیکه عمر آسفالت در کشور ما کمتر از سه سال!!! یعنی چیزی حدود یک چهارم!!! بماند که اکنون در دنیا به دنبال استفاده از آخرین تکنولوژی ها در آسفالت خیابان ها و جاده های بین شهری هستند تا بتوانند عملیات های کاربردی را در بالا بردن کیفیت و بهینه سازی آسفالت ها داشته باشند. بطور مثال استفاده از تکنولوژی نانو و استفاده از آسفالت های خود ترمیم شونده که اکنون در چند شهر پیشرفته ی جهان در حال اجراست. کپسول های نانوی حاوی آسفالت که در صورت وجود هر گونه خراش و شکستگی در سطح آسفالت بوسیله ی عوامل بیرونی، بصورت خودکار باز شده و به ترمیم آسفالت ها بپردازد.
علت این مشکل در کشور را می توان از دریچه های مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار داد. از وجود نظام ناسالم و البته ناکارآمد پیمانکاری که منجر به کیفیت پایین آسفالت های تولیدی و روکش های آسفالت ها می شود تا رعایت نشدن نکات فنی تعیین کننده در کیفیت تولید آسفالت و روکش کردن آن ها که در نهایت منجر به وضعیتی خواهد شد که این روزها با آن مواجهیم. وجود مناقصه هایی که پیمانکاران برای برنده شدن در آن کمترین بودجه را در نظر گرفته و همین می شود که خشت اول گر نهد معمار کج، تا ثریا می رود دیوار کج ! رعایت نشدن نکات فنی هم در آسفالت های کوچه و خیابان که امری عادی و مبتلابه است. وقتی آسفالت ها در سردترین فصول سال ترمیم می شوند و عملیات آسفالت ریزی زیر باران و برف در حال انجام است ، خود شروع قصه ای از این ماجرای تلخ است. البته در بسیاری از موارد هم آسفالت ها به دلیل عدم زیر سازی ها مناسب دچار مشکلات عدیده ای می شوند که این روزها با آن روبروایم. همچنین باید اذعان داشت که نبود نيروی انساني ماهر در این حوزه نیز خود مزید بر علت است.
در هر صورت ، همه ی ما شاهد آنیم که همه ساله شهرداری ها با صرف بودجه های بالا در راستای ترمیم و روکش آسفالت ها در کوچه ها و خیابان ها مشغولند. امید است با رعایت نکات فنی وضعیت این آسفالت با وجود این هزینه های هنگفت نیز ارتقا یابد تا نه تنها شاهد نارضایتی شهروندان نباشیم، بلکه شاهد صرفه جویی اقتصادی و عدم موازی کاری های اینچنینی در حوزه ی شهرداری و سازمان های مربوطه باشیم.
اکبرزاده – کارشناس اجتماعی
