چرا دولت در کنترل بازار خودرو موفق نیست؟

به گزارش تفاهم آنلاین، بازار خودرو کشور ما مملو از تناقضاتی است که کنترل و پیش‌بینی آینده آن را برای همه غیر ممکن ساخته است. از یک سو مردم و کارشناسان از کیفیت پایین و قیمت‌های گزاف و بی‌قاعده شکایت دارند.

از سوی دیگر همان تولیدات با همان قیمت‌های گزاف به طرفه‌العینی در طرح‌های پیش‌فروش خودرو به فروش می‌رسند. بدیهی است هر تولیدکننده و فروشنده‌ای که به فروش کالای خود اطمینان داشته باشد دلیلی برای ارتقای کیفیت و کاهش قیمت نمی‌بیند.

تراز عرضه و تقاضا معیاری اصولی در هر کسب و کاری است. تا زمانی که تقاضا برای خودرو با هر کیفیت و قیمتی وجود دارد عرضه آن نیز با همین شرایط ادامه خواهد داشت.

خریداران خودرو چه کسانی هستند؟

در شرایط فعلی یکی از معضلات شهرهای بزرگ، ماشین‌های تک سرنشین و ترافیک و آلودگی حاصل از آن است. پس ظاهرا اغلب خانواده‌هایی با درآمد متوسط و بالا حداقل یک ماشین در اختیار دارند. پس عمده خریداران خودرو مصرف‌کنندگان نهایی آن نیستند.

در حقیقت این آشفته بازار حاصل ورود دلالانی است که خودرو را نه برای مصرف که برای فروش به قیمت بیشتر از کارخانه خریداری می‌کنند. شرایط و محدودیت‌های دولت برای ثبت‌نام خودرو نیز ظاهراً نتوانست مانع حضور دلالان در بازار شود.

زیرا به قول معروف آنها گرگ باران دیده هستند و به طرق مختلف از جمله فریب افراد ساده‌لوح و استفاده از مدارک شناسایی ایشان برای ثبت‌نام خودرو باز همان روند سابق را تکرار کردند.

البته در این میان هستند افرادی از مردم عادی که به این موضوع به عنوان عاملی برای کسب درآمد و نوعی سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند. تنها زمانی که این افراد از نقش مؤثر خود بر افزایش قیمت این محصولات بی‌کیفیت آگاه شوند می‌توان به تغییر شرایط امیدوار بود.

برنامه دولت برای کنترل بازار خودرو

– طرح‌های فروش و قرعه‌کشی

در ابتدا دولت با ارائه طرح‌های فروش ویژه و پیش‌فروش با شرایط خاص وعده کنترل بازار را داد. با وجود شرایط و محدودیت‌های فراوان، تعداد بالای متقاضیان و نهایتاً قرعه‌کشی در میان متقاضیان باز هم این روند تأثیری بر کنترل بازار نداشت.

با افزایش قیمت‌‌ها افرادی که در قرعه‌کشی برنده شدند باید مابه‌التفاوت قیمت را نیز پرداخت می‌کردند.

– طرح مالیات بر خودروهای صفر

طرح جدید دیگری که دولت به مجلس ارائه کرده است استفاده از ابزار مالیات برای کنترل بازار است. در این طرح مابه‌التفاوت قیمت کارخانه تا بازار مشمول مالیات پلکانی خواهد شد.

مطابق این طرح اگر خریدار، مصرف کننده نهایی باشد از مالیات معاف خواهد بود. اگر نه در صورت فروش خودرو در سه ماهه اول 75 درصد مبلغ مابه‌التفاوت مشمول مالیات می‌شود پس از آن نیز هر ماه 8 درصد از آن کاسته می‌شود.

آیا راهی برای کنترل بازار خودرو نیست؟

بسیاری از کارشناسان بازار معتقدند هر گونه دخالت دولت در بازار شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. اعمال قوانین جدید هرچند هم سخت‌گیرانه نمی‌تواند مانعی برای دور زدن قانون ایجاد نماید.

آنها معتقدند اولین و مهمترین دلیل آشفتگی بازار به همان اصل اساسی اقتصاد یعنی عرضه و تقاضا باز می‌گردد. به عبارت ساده‌تر با افزایش تولید و عرضه، میزان تقاضا به خودی خود کاهش یافته و دست دلالان و سودجویان کوتاه می‌شود.