معرفی بهترین انواع ورق صنعتی و کاربردهای هر یک

ورق‌های‌ صنعتی که در میان فعالان این حوزه و صنعتگران بیشتر با نام “ورق فولادی” شناخته می‌شوند، به عنوان مواد پایه محصولات و سازه‌های تولیدی، کاربردهای زیادی دارند. صنایع خودروسازی، لوازم خانگی و ساختمان‌سازی چند نمونه ساده از مشتریان بالقوه این ورق‌ها محسوب می‌شود که امروزه تحت نام‌های مختلفی در بازار خرید و استفاده می‌شوند. در ادامه این مطلب با تشریح انواع و ویژگی‌های ورق‌های صنعتی به کاربردهای این محصولات خواهیم پرداخت.

ورق صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

ورق‌ صنعتی یا همان ورق فولادی شامل دسته‌بندی‌های مختلفی شده و در بیشتر موارد به شکل میلگرد، پروفیل، شمش و … تولید و عرضه می‌شود. همان‌طور که گفته شد دسته‌بندی این ورق‌ها رابطه زیادی با آلیاژ و روش تولید آن‌ها دارد و می توان از ورق‌های روغنی و گالوانیزه به عنوان محصولات پرکاربرد در میان ورق‌های صنعتی نام برد. به طور کلی تولید هر کدام از این ورق‌ها برای اهداف خاصی انجام می‌گیرد و به همین دلیل هر ورق ویژگی و مشخصات فیزیکی خاص خود را دارد. ویژگی‌هایی که در ادامه بیشتر با آن‌ها آشنا خواهید شد.

آشنایی با انواع ورق صنعتی

ورق های صنعتی بر اساس روش ساخت به دو دسته ورق نورد گرم و سرد تقسیم می‌شوند. وقتی از نورد صحبت می‌کنیم منظور فرآیندی است که ضخامت ورق را برای شکل‌پذیری و کیفیت بهتر کاهش داده است. اطلاع از این موضوع برای مصرف‌کنندگان مشخص می‌کند که به طور مثال ورق چقدر انعطاف‌پذیری دارد و بیشتر برای چه مصارفی مناسب است.

کاربردها و موارد استفاده از ورق نورد سرد

ورق‌هایی که به روش نورد سرد فرم گرفته و آماده قالب‌گیری، برش و یا خم‌کاری می‌شوند، ابتدا در محیطی سربسته با دمای بسیار قرار می‌گیرند و سپس از چند مرحله غلتک‌ برای فشرده‌سازی و کاهش ضخامت عبور می‌کنند. فرآیندی که نتیجه آن سختی بیشتر ورق هاست. از مهم‌ترین مواد و محصولات تولیدی با روش نورد سرد می‌توان به تسمه‌های فولادی و میلگردها اشاره کرد. عموما این پروسه (نورد با روش سرد) در ابتدای خط عملیات انجام می‌گیرد تا محصولات تولید شده دارای سطحی صاف، صیقلی و کشیده باشند. مبلمان و کمدهای فلزی، تجهيزات ساختماني و بدنه لوازم خانگی نظیر یخچال، ماشین لباسشویی و اجاق گاز از جمله محصولات تولیدی به روش نورد سرد هستند.

انواع ورق صنعتی نورد سرد

ورق روغنی

ویژگی اصلی ورق‌های روغنی کشش و استحکام بالاست که به دلیل مقاوم‌سازی لایه سطحی این محصولات در نورد سرد، ایجاد می‌شود. این ورق‌ها به دلیل داشتن ظاهر صیقلی و درخشان در بدنه اجاق گاز و لوازم خانگی کاربرد زیادی دارند و از معروف‌ترین مدل‌های آن‌ها در بازار (با توجه به نوع آلیاژ) می‌توان به ورق‌های ST12 (معمولی)، ST13 (ورق روغنی نیمه کشش) و ST14 (ورق روغنی فوق کشش) اشاره کرد که در رادیاتورسازی و ساخت مخازن فلزی مصرف زیادی دارند.

ورق گالوانیزه

ورق‌ گالوانیزه با غوطه‌ور شدن در حوضچه مذاب تهیه شده و با تشکیل لایه‌ای از فلز در سطح خارجی آن،‌ شاهد ضربه‌پذیری بالای این محصول هستیم. ورق گالوانیزه امروزه به صورت گسترده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و در پوشش بدنه وسایل آشپزخانه، سقف‌های شیروانی و پانل‌های سقفی کاربرد زیادی دارد.

ورق رنگی

ورق رنگی با لایه‌ای از رنگ یا پلاستیک به صورت کلاف پوشش داده می‌شود که این رنگ عموما از جنس پلیمر است. مزایای استفاده از ورق رنگی با نورد سرد شامل مقاومت در برابر سایش، عدم تغییر شکل و رنگ در شرایط جوی نامناسب می‌شود. این محصول وزن سبکی هم دارد و به همین علت در صنعت خودروسازی و تولید مصالح ساختمانی شاهد مصرف بالایی از آن هستیم. این محصول، یکی از پرکاربردترین و رایج ترین انواع ورق های ساختمانی است که در موارد بسیاری استفاده می شود.

کاربردها و موارد استفاده از ورق نورد گرم

برای نورد گرم ورق فولادی یا ورق سیاه، ابتدا ورق در دمای بسیار بالا پرس می‌شود. ورق‌های تولیدی با این روش عموما دارای سطحی ناصاف و پوسته‌پوسته‌ای هستند که نشانگر خنک شدن ناگهانی محیط و پرداخت نشدن سطح ورق است. در برخی موارد شاهد استفاده از پرداخت خشن هم برای شکل‌دهی بهتر ورق نورد گرم هستیم که برای این کار ورق بعد عبور از میان غلتک‌ها، به تدریج به ابعاد و ضخامت مورد نظر نزدیک می‌شود.

علت استفاده از واژه نورد خشن، سرعت بالای غلتک‌ها و وجود حرارت زیاد در محیط است. در پروسه تولید به روش نورد گرم، لبه و گوشه‌های ورق حالت پخ‌دار پیدا می‌کند و کمی گرد بنظر می‌رسند. در انتها از طریق سمباده زنی و یا PJD شستشو با اسید، می‌توان درصدی از ناهمواری موجود روی ورق را از میان برداشت.

انواع ورق صنعتی نورد گرم

ورق ST37

ورق ST37 ظاهر نسبتا مات و سیاه‌رنگی داشته و وزن آن نسبت به سایر ورق‌های فولاد کمی بالاتر است. برای انعطاف‌پذیری بیشتر این ورق بعد از نرم شدن سطح بیرونی آن داخل کوره، از میان چند غلتک عبور داده می‌شود. این محصول گزینه محبوبی برای پروژه‌های ساختمان‌سازی است. چرا که در عین شکل‌پذیری و انعطاف بالا، مقاومت خوبی هم دارد.

ورق ST52

ورق ST52 در برابر تنش های کششی و برشی مقاوم بوده و از استحکام بالاتری نسبت به سایر ورق‌های تولیدشده به روش نورد گرم برخوردار است. به همین جهت در شاسی ماشین‌های سنگین، دیواره قطعات صنعتی و مخزن ها شاهد استفاده از این ورق هستیم. ST52 همچنین قابلیت چکش خواری بالایی داشته و همین عامل باعث شده تا امروزه به عنوان استحکام‌دهنده برخی قطعات خودرو مانند محافظ شاسی کاربرد داشته باشد.

اصلی‌ترین کاربردهای ورق‌های صنعتی

• تولید پوشش برای قطعات خودرو
• تولید قطعات راه‌ آهن مانند ریل و …
• تولید درب‌ و قفسه‌ فلزی
• تولید انواع لوله فلزی
• ساختمان‌سازی و ساخت‌وساز
• ساخت تجهیزات کشاورزی

ورق‌های صنعتی با توجه به نوع آلیاژ و فرآیند تولیدی که طی می‌کنند، در دسته‌بندی های مختلفی قرار می‌گیرند که در این مقاله به چند نمونه از این محصولات و کاربردهای آن‌ها اشاره شد. به طور مثال ورق‌های تولید شده با روش نورد سرد دارای سطح کشیده و یک‌دستی هستند و اصطلاحا سختی بالایی دارند. در مقابل ورق‌های نورد گرم داخل کوره حرارت می‌بینند و در برابر خوردگی و سایش عملکرد مناسبی دارند. همچنین به دلیل قرار گرفتن در معرض دماهای بالا ظاهر این ورق‌ها مایل به رنگ تیره شده و به همین دلیل به آن‌ها ورق سیاه هم گفته می‌شود.