خطرات دریا در کمین مسافران !
دریا یکی از جاذبه های بسیار جذاب برای مسافران شمال کشور است . ناگفته نماند ، زمانی این سفر دلنشین و بدور از خطرات احتمالی خواهد بود که نکات ایمنی که معمولا برای گردشگری دریایی و شنا گوشزد می شود ، توجه کافی نمایند.در این بین ، شنا کردن در سواحل زیبای خزر از خاطره هایی هست که برای مسافران به یادگار می ماند.
شنا در دریا هرگز مشابه شنا در استخر نیست. همانگونه که در بالا نیز اشاره شد ، اغلب خانواده هایی که به استان های شمالی کشور سفر می کنند، شوق دیدن دریا و شنا در آب های خروشان خزر را دارند. اما متاسفانه آمارها نشان می دهد ، سالانه تعداد قابل توجهی از گردشگران به دلیل عدم آگاهی از مخاطرات دریایی و یا آشنا نبودن با اصول شنا ، طعمه ی دریا می شوند. تا جایی که به اعتقاد کارشناسان مرگ ومیر ناشی از شنا در دریای خزر قابل مقایسه با تلفات ناشی از زلزله های متوسط در ایران است. شنا در دریا علاوه بر دانستن فنون شنا و مهارت های بالا، شناخت کافی از ویژگی های امواج دریا را می طلبد. به یاد داشته باشید که بسیاری از قربانیان غرق شدگی، با فنون شنا آشنا بوده اند، پس توانایی خود را در شناکردن، بیش از حد در نظر نگیرید.
به عقیده ی مسئولان و کارشناسان، عوامل متعددی در وقوع این حوادث تلخ و ناگوار در دریای خزر دخیل بوده که از مهم ترین آن ها سهل انگاری خانواده ها، رعایت نکردن نکات ایمنی ناشی از نا آگاهی، ضعف مدیریت و نظارت و کمبود امکانات و تجهیزات امدادی است. شنا در دریا ، علاوه بر دانستن فن شنا و داشتن مهارت زیاد، باید ویژگی های آب دریا را هم شناخت. آب شور دریا در برخورد با چشم، با ایجاد سوزش تمرکز شناگر را از بین برده و او را در یافتن مسیر ساحل ناتوان می کند و حتی در صورت ورود به نای و ریه ی فرد ، با ایجاد سرفه های شدید عملا شنا کردن را غیرممکن ساخته و شناگر را کاملا مستاصل خواهد کرد. امواج خروشان دریا و مزید بر آن گل آلود بودن آب های ساحلی دریای خزر فرد را با خود به این سو و آن سو برده و تمام توان و انرژی او را می گیرد و نشان می دهد که دریا ، هرگز محل امنی برای شنا کردن نیست.
اما با توجه به تمامی عوامل مذکور ، جریان های شکافنده یا جریان های تند برگشتی یکی از مهم ترین و اصلی ترین دلایل غرق شدن شناگران در دریای خزر است. جریان های ساحلی ، خطرناک ترین و خاموش ترین قاتلان دریای خزر هستند، به طوری که هشتاد درصد عملیات های کمکی نجات غریق ها مربوط به همین پدیده است. زمانی که امواج به ساحل می رسد بعد از مدتی در فاصله ی نزدیک به ساحل می شکند و این عمل بر اساس موقعیت و شکل بستر و زاویه ی برخورد موج، برای ورود به ناحیه ی ساحلی، جریان های موازی و عمود بر ساحل را تشکیل می دهند. این جریان های شکافنده با ساز و کارهای متفاوت در محدوده ی آب های کم عمق ساحلی بوجود می آید و مانند کانال خروشان با سرعت بالا عمل می کند و اگر قهرمان شنای المپیک هم بخواهد بر خلاف این جریان که حدود دو متر بر ثانیه سرعت دارد حرکت کند، غرق خواهد شد.
از اینرو افرادی که تصمیم می گیرند در سواحل دریای خزر وارد آب های نیمه عمیق با عمقی بیش از یک و نیم متر شوند نه فقط باید شنا را بخوبی بدانند، بلکه علاوه بر توان فیزیکی بالا، باید به این جریان های شکافنده توجه خاصی داشته باشند. زیرا اگر کسی در این جریان ها قرار گیرد، صرفنظر از اینکه چقدر توان جسمی بالایی دارد و چه اندازه به شنا مسلط هست، عملا برگشت به طرف ساحل را غیرممکن می سازد. همین امر سبب گشته تا تعدادی از محلی های خطه ی شمالی نیز در آمار تلفات دریای خزر دیده شوند.
بالا آمدن آب دریای خزر در سال های اخیر ، سبب گشته که بسیاری از ساختمان ها و تاسیسات ساحلی، چاه های آب و فاضلاب آن ها در زیر آب های ساحلی مدفون شده باشند. از اینرو گردشگران حتما باید شنا را در محل ها و مناطق پاکسازی شده که غریق نجات نیز حضور دارد ، انجام داده و باور داشته باشند که بسیاری از مناطق ممنوعه ی شنا ، با توجه به خطرات ساحل آن ناحیه و متعاقب مرگ و میرهایی که داشته است، به این نام شناخته می شوند. اگر قصد شنا دارید و به شنا کردن در آب دریا علاقه مندید در مناطق پاکسازی شده و در حضور نجات غریق تن به آب بزنید. توصیه های افراد نجات غریق را جدی بگیرید. آن ها بارها و بارها شاهد تلخ شدن سفرهای شیرین مسافران تابستانی خطه ی شمال بوده اند.
خوشدل – کارشناس اجتماعی
