حوزه ی کشاورزی ایران، محیط بکری برای کارآفرینی

ایجاد انواع گل خانه ها و پرورش گل های تزئینی و سایر اقلام کشاورزی از موارد تاثیر گزار کارآفرین در رشد این بخش می باشد. تنها حوزه ی گیاهان دارویی می تواند نه تنها در اقتصاد کشاورزی، بلکه در یک نگاه کلی تر در کل اقتصاد کشور تاثیر گذار باشد.  برای میل به این هدف، کشاورزان با استفاده بهینه از فرصت ها و شناخت بازار مصرف و در پی آن انتخاب استراتژی مناسب می توانند، در این عرصه موفق عمل کنند.

اما آنچه اکنون با آن مواجه هستیم، متاسفانه علی رغم اینکه حوزه ی کشاورزی یکی از کاربردی ترین و مهم ترین بخش‌های تاثیر گذار در اقتصاد است، آمارها از بیکاری بالای مهندسان کشاورزی حکایت می کند و با وجود گسترش روز افزون دانشکده های کشاورزی در کشور، هنوز کشاورزی ایران از توسعه ی شایسته ی خود بازمانده است. از آنجایی که عده ی کثیری از جمعیت کشور در بخش کشاورزی فعالیت دارند، لزوم توجه ویژه و ایجاد راهکارهای مناسب برای گسترش کیفی و کمی این امر از اهمیت ویژه ای برخوردار است.  شاغلین حوزه کشاورزی را می توان به دو گروه کلی تقسیم نمود. گروه اول روستاییان عزیزی می باشند که چرخه اقتصادی زندگی و درآمد شان از این فعالیت تامین می‌گردد. آن ها سال هاست که در این حرفه مشغولند. اشتغال در این بخش همچون میراثی برای آنهاست و زمین های کشاورزی از نسلی به نسل دیگر به آنها ارث رسیده است.

دسته دوم افرادی هستند تحصیلات آکادمیک خود را در دانشگاه ها و در مقاطع مختلف ادامه داده و در غالب کارشناسان و متخصصان این وادی شناخته می شوند. زمانی عقیده بر این بود که گسترش دانشکده های کشاورزی و تربیت نیروی تحصیلکرده منجر به توسعه ی کشاورزی خواهد و لذا در این راستا قدم های زیادی برای تربیت نیروی انسانی ماهر برداشته شد. تا جایی که امروزه در کشور در زمینه نیروی تحصیلکرده ی کشاورزی، البته به لحاظ کمی، کمبودی وجود ندارد. اما واقعیت امر این است که وجود سیل عظیمی از فارغ التحصیلان در زمینه کشاورزی، که فاقد قابلیت ها ومهارت‌های عملی لازم هستند، تاثیری چندانی در رشد و پیشرفت این شاخه نداشته است. پر واضح است، مادامی که که مهندسین این حوزه به سمت تولید نروند و همچنان چشم به ساختمان شیشه ای وزارت جهاد کشاورزی و بخش دولتی بدوزند، نمی توانند مهندسین باتجربه و البته موفقی در این حوزه باشند. بنابراین تلفیقی از این دو گروه و بهره برداری از تجربه گروه اول و تخصص گروه دوم باعث خلق ایده های نو  به چالش انداختن راهکارهای قدیم کشاورز و تولید محصول می گردد. ایجاد بستری مناسب برای رشد هر چه بیشتر بخش کشاورزی و گسترش آن در امر صادرات و جلوگیری از واردات بسیاری از اقلام غذایی از جمله مواردی هستند که باید مورد توجه دولت مردان و متولیان این امر قرار گیرد.

از اینرو در طی سال های اخیر توجه به بحث کارآفرین در امر کشاورزی مصداق دریچه ای از امید به روی مشتاقان و فعالان این حوزه بوده است. بی تردید وجود تنوع آب و هوایی و وجود زمین های حاصل خیز، نیروی کار متخصص با فکر نو و ایده های خلاق می تواند، شرایط اشتغال افراد زیادی را در این شاخه فراهم نماید. توسعه کارآفرین در کشاورزی نیاز به آموزش و ترغیب افراد فارغ التحصیل دارد. پایین بودن سرانه اشتغال در بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش ها از سایر مزیت های این بخش به شمار می رود. کارآفرینی در حوزه ی کشاورزی می تواند صرف نظر از این که یک منبع درآمد و اشتغال برای کشاورزان به حساب آید، افزایش رفاه انسانی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها و برقراری سازگاری بین فعالیت و فضای زندگی در نواحی روستایی را نیز در بر خواهد داشت. البته برای تحقق این مهم ایجاد تسهیلات لازم در مناطق روستایی و محروم و تحقق عدالت اجتماعی امری است که باعث رونق هر چه بیشتر کشاورزی خواهد گردید. اهمیت تجارت الکترونیک در بخش کشاورزی و معرفی بسیاری از محصولات تولید شده توسط روستاییان و ارسال بی واسطه آن ها به قلب شهر های بزرگ این روزها بسیار مورد توجه قرا گرفته، چرا که محدودیت مسافت و یا نداشتن هزینه برای انتقال و یا بازار یابی و فروش محصولات کشاورزی از جمله عواملی هستند که باعث داغ شدن بازار دلالان این بخش و سرد شدن سفره کشاورز زحمت کش بوده است.

مصطفی یحیایی