استارت آپ های پلتفرمی

آن ها توانسته اند زندگی روزمره و جهان اطراف ما را تغییر دهند. بسیاری از استارت آپ های  جوان با تنظیم عملکرد خود بر روی محوریت خاص، آینده خود را مانند شرکت هایی مثل فیسبوک، آمازون، ebay، اوبر و … تصور می کنند. البته اگر به رشد و گسترش دامنه‌ ی نفوذ آن ها در بازارهای گوناگون و توانایی آن ها در جلب مشتریان چنین پلتفرم هایی نگاه کنیم متوجه می‌شویم که این هدف خیلی هم غیر قابل تحقق نیست. اما به وجود آوردن یک استارتاپ موفق پلتفرم محور آنقدر ها که طرفدار دارد، کار ساده ای بنظر نمی رسد.

تقریبا دیگر هیچ جنبه ای از زندگی ما وجود ندارد که به شدت تحت تاثیر ترکیب قدرتمند تکنولوژی و اینترنت قرار نگرفته باشد. از خرید و فروش های روزانه گرفته تا سفررفتن و حتی پیدا‌کردن شغل جدید، همه‌ و همه از طریق لمس کوتاه صفحۀ گوشی‌های هوشمند امکان‌ پذیر شده است. در کشور نیز شرکت‌هایی توانمندی مانند اسنپ، دیجی‌کالا و… از آن جایی که سازنده ی پلتفرم هایی هستند که به مردم فرصت می‌دهد با هم آشنا شوند، ارتباط بگیرند و منابع خود را به اشتراک بگذارند و موانع بین خود را از بین ببرند. از اینرو به بیان ساده تر، مدل کسب و کار پلتفرم به مدلی گفته می شود که ارزشی برای تسهیل مبادلات بین دو یا چند گروه مرتبط که معمولا مشتری ها و سرویس دهنده ها هستند، ایجاد می شود.

از اینرو این روزها بسیاری از استارت آپ ها شور و هیجان خاصی برای راه اندازی کسب و کارشان آن هم از نوع پلتفرمی دارند. گویا واژه ی پلتفرم بستر جذاب ‌تری نسبت به محصول یا سرویس مشخصی دارد، که تا این حد محبوب کارآفرین هاست. کارآفرینان جوان البته باید به این موضوع اشراف داشته باشند، پلتفرم مدلی از کسب ‌وکار است و نه نوعی تکنولوژی. چرا که بسیاری از کارآفرینان آن را به‌ اشتباه با اپلیکیشن یا سایت در نظر می گیرند، ولی پلتفرم، نرم‌افزار نیست. مدل کسب ‌و‌کار استارتاپ‌ها می‌تواند مستقیم باشد یا پلتفرمی .

سرمایه گذاران عاشق پلتفرم ها هستند. کسب و کار های پلتفرمی موفق زیر ساخت های بسیار قوی ارتباطی دارند که از آنها برای غلبه بر صنایع استفاده می کنند. پلتفرم ها می توانند زیر شاخه های متعددی از نظر ارزش تبادل شده در بر گیرند. از بازارهای خدماتی همچون اسنپ و تپسی گرفته یا تبادل محصولات فیزیکی چون دیجی کالا تا پلتفرم های ارتباطی همچون آی گپ و بله. پلتفرم های محتوایی هم که معاملۀ اصلی در آن بر پیداکردن و تعامل با مدیا تمرکز دارد، همچون آپارات و تماشا نیز از محبوبیت بسیاری برخوردار است. اگر شما هم علاقه مند به استارت آپ های پلتفرمی هستید و تاسیس کسب و کاری را با این سبک و سیاق را در ذهن می پرورانید، باید چندین نکته را مورد توجه قرار دهید. در گام اول باید واقف بر موضوع باشید و چیزی بسازید که قبلاً وجود نداشته و در عین حال راهکار چشمگیر و بزرگ باشد. باید بیاندیشید که پلتفرم شما چه مشکلی را از بین خواهد برد، چه هستند؟ و چه رفاهی را می تواند برای جامعه ایجاد نماید. آن‌ قدر درگیر توانایی‌ ها و قابلیت‌ هایتان نباشید. فقط با راهکارهای درست باید مطمئن شوید که به مرور زمان، کاربرانتان چند برابر می‌شوند.

در بیزنس‌ های پلتفرمی، همه چیز شفاف است. از نحوه ی ارتباط گیری تا قیمت گذاری ها. قیمت‌گذاری های تمام استارت آپ های پلتفرمی موفق شفاف است. استارت آپ های پلتفرمی عموما از تخفیف ها و حراج های مناسبتی بیشترین بهره را می برند و این را راهکار بی نظیری برای جلب هر چه بیشتر مشتری می دانند. سال هاست که پلتفرم ها بر اقتصاد جهان تسلط دارند. مدل کسب و کار پلتفرمی پدیده ی جدیدی نیست. در واقع آن ها به قدمت تمدن بشری هستند. شما به عنوان صاحب یک استارت آپ پلتفرمی باید بدانید که هر کسب‌ وکاری برای حل مشکل مشتری ساخته شده است. حل مشکل مشتری باعث خلق ارزش و جذب مشتریان وفادار به محصول و خدمات یا برند شما خواهد شد.
مهندس مصطفی یحیایی