بازار مسکن ایران در سال های اخیر، بالا و پایین های زیادی را تجربه کرده است. در این راستا، تشدید تحریم‌های قدرت های غربی علیه ایران و البته تداوم یافتن برخی مشکلات ساختاری و سومدیریت ها در عرصه اقتصاد ایران، سبب شده اند تا بازار مسکن کشورمان از نظر قیمتی، افزایش قابل توجهی را تجربه کند و در نتیجه آن شاهد هستیم که اکنون قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به عنوان پایتخت کشورمان، به بیش از 86 مییلون تومان رسیده است.
در این چهارچوب، به تازگی شاهد استقرار کابینه دولت چهاردهم نیز بوده ایم و به همین دلیل، تحلیل و تفسیرهای مختلفی درباره نوع رویکرد و سیاست های دولت چهاردهم در حوزه مسکن، ارائه شده و می شود. در این میان، یکی از سوالاتی که البته طی سال های اخیر بارها و بارها از سوی افکار عمومی کشورمان پرسیده شده این است که آینده بازار مسکن ایران چگونه خواهد بود؟ برای پاسخ به این پرسش توجه به چند نکته ضروری است.
اول اینکه اخیرا شاهد بوده ایم که فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه سازان کشور در موضع گیری گفته است که کف هزینه ساخت مسکن به ازای هر مترمربع در کشورمان به عدد 18 مییلون تومان رسیده است. البته این هزینه بدون در نظر گرفتن زمین و مجوز‌ها و فرآیند‌ها و هزینه‌های ریسک است. او به این مساله هم اشاره کرد که در تهران به عنوان پایتخت کشورمان، دیگر زمینی پایین‌تر از هر قیمت مترمربع 50 میلیون تومان وجود ندارد.
وقتی این اظهارات را در کنار انتشار آمارهای اخیر درباره کاهش صدور پروانه ساخت ساختمان در کلانشهری نظیر تهران در قیاس با سال گذشته قرار می دهیم، این نکته آشکار می شود که هزینه های ساخت برای انبوسازان و البته شهروندان کشورمان به شدت افزایش یافته است.
این موضوعات، نشانه های خوبی برای بازار مسکن نیستند. زیرا عملا این نکته را تایید می کنند که بخش عرضه مسکن، علی رغم افزایشِ قابل توجه بخش تقاضا، همچنان با چالش ها و دست اندازهای جدی دست و پنجه نرم می کند و قادر به فائق آمدن بر آن ها و ثبت رشد نیست.
در حقیقت، وقتی عدم توازن عرضه و تقاضا و سنگین شدن کفه تقاضا را شاهد باشیم، کاملا طبیعی است که قیمت مسکن افزایشی شود. در این میان، اهمیت این معادلات در تهران بیشتر از دیگر نقاط ایران است زیرا بازار مسکن دیگر مناطق ایران، تا حد زیادی از قیمت مسکن در پایتخت تاثیر می گیرد.
نکته دوم اینکه بازار مسکن نیز همچون دیگر بازارهای کشورمان، تا حد زیادی متاثر از فضای کلی حاکم بر اقتصاد کشورمان است. از این رو، تا متغیرها و شاخص های کلیدی در اقتصاد ایران نظیر نرخ تورم، وضعیت بهتری در قیاس با وضعیت موجود پیدا نکنند، اینکه شاهد باشیم بازار مسکن از تورم کلی حاکم بر اقتصاد ایران اثر بگیرد، کاملا طبیعی است و چندان نباید از آن تعجب کرد. موضوعی که بروندادی جز تداوم افزایش قمیت مسکن را به ذهن متبادر نمی کند. از این رو، با تداوم روند فعلی، باید اذعان کنیم که باز هم شاهد افزایش قیمت در بازار مسکن خواهیم بود مگر اینکه ریل و روندها در این بازار و فضای کلی اقتصاد ایران تغییر کنند و ایجاد کننده تغییرات مبارکی شوند.
