دیدار با انجمن دانشجویان ایرانی مقیم روسیه

تفاهم آنلاین_ در تاریخ 2 فوریه 2021 برابر 14 بهمن ماه 99 با دبیر انجمن دانشجویان ایرانی مقیم روسیه جلسه ای را برگزار و همچنین در تاریخ 27 فوریه 2021 برابر 9 اسفند 1399 در محل انجمن واقع در مسکو بصورت حضوری و ویدئو کنفرانس با اعضای هیئت مدیره و نمایندگان انجمن در سایر استان‌های روسیه، در خصوص ظرفیت‌های دانشجویان و بکارگیری آن در راستای توسعه عملکرد صادرات و گردشگری گفتگو داشتم.

موضوع جلسه: بررسی راههای بهرمندی از ظرفیت‌های منابع انسانی جوانان دانشجویی کشورمان در عرصه اقدامات شتابدهنده توسعه عملکرد صادرات و پیوند صنعتی و علمی و گردشگری

بالغ بر 4000 دانشجو ایرانی در اقصی نقاط روسیه در رشته‌های مختلف در حال تحصیل هستند. براساس سوابق موجود بسیاری از دانشجویان ایرانی پس از اتمام تحصیل در روسیه به کار اقتصادی مشغول می‌باشند و باید گفت هم اکنون بخش بزرگی از صادرات کشورمان به روسیه را همان دانشجویان قدیمی و تجار امروزی بعهده دارند .

بدون تردید بعلت عدم توجه و اقدامات هدایتی و حمایتی توسط دولت از این ظرفیت ارزشمند بخوبی بهره مند نشدیم . شاید در برخی مواقع بعلت عدم نقش آفرینی سازمانی همچون “سازمان توسعه و تجارت” در سازماندهی و طراحی راهبردی جهت استفاده از این ظرفیت ، اقتصاد کشور دچار زیانهایی نیز شده است. با مشاهدات و بررسی انجام شده ، همه کشورهای جهان از ظرفیت‌های منابع انسانی جوان خود در کشور روسیه که به تحصیل مشغول بوده به نحو شایسته ای از آن استفاده کرده و بهره مند هستند . متاسفانه سازمان توسعه تجارت کشور تاکنون نتوانسته از این ظرفیت گرانبها و ارزشمند به نفع توسعه منافع ملی کشور استفاده کند.

ظرفیت‌های دانشجویان ایرانی در بزرگترین بازار هدف کشور روسیه 

ساختار اقتصادی روسیه که متاثر از جریان سازمانی قبل و بعداز فروپاشی بوده و در هر استان روسیه نیز هم اکنون دارای ظرفیت‌ها و فرصت‌های خاصی می‌باشد و می‌توان گفت در طی دو دهه اخیر توسط نسل جوان با ورود تکنولوژی در عرصه‌های مختلف شاهد تغییر و تحول ، رشد و توسعه اقتصادی در عرصه‌های صنعتی و کشاورزی در این کشور هستیم.

این تغییر و تحول اقتصادی  بر پایه راهبرد توسعه تولید و کاهش وابستگی و توسعه صادرات و ترانزیت تنظیم و اجرایی می‌گردد . جمهوری اسلامی ایران بدلیل  داشتن  موقعیت خاص ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی در همسایگی این کشور به شرط داشتن هوشمندی و شناختن فرصت‌های بازار آن می‌تواند از فرصت‌های موجود نیز در جهت منافع ملی کشور بهرمند شود و بهرمندی از فرصت‌ها نیز نیازمند به داشتن برنامه و راهبرد استفاده از ظرفیت‌های موجود در داخل و خارج از کشور بوده و ظرفیت‌های دانشجویان ایرانی مقیم روسیه یکی از آن ظرفیتهای مهم و شتابدهنده در توسعه عملکرد صادرات و مبادلات تجاری با روسیه خواهد بود، که به اختصار به آن اشاره می‌کنم:

راه اندازی تجارت الکترونیک در بازار هدف روسیه

امروز ضرورت راه اندازی تجارت الکترونیک برای هر کشور هدف با زبان همان کشور یکی از الزامات تجارت است . در روسیه از سال 2013 فعالیت تجارت الکترونیک و فروشگاههای مجازی راه اندازی شد. تجارت الکترونیک در روسیه تا سال 2019 رشد سعودی فروش را تجربه کرد و پس از وقوع  شیوع ویروس کووید 19 همگان شاهد بودیم که همه مردم براحتی با خرید‌های انلاین عادت و وابسته شدند. لذا راه اندازی و ایجاد تجارت الکترونیک ، گردآوری فروشگاههای اینستاگرامی در خوشه‌های مختلف و برقراری جلسات و دیدارهایی با مدیران این فروشگاههای مجازی در بازار هدف با راهبرد جلب مشارکت آنها می‌تواند نقش بسیار مهم شتابدهنده ای در عرصه توسعه عملکرد صادرات و تامین نیازمندیهای کشورمان را داشته باشد.

لذا ظرفیت دانشجویان کشورمان در روسیه که با فرهنگ و زبان و قوانین کشور هدف آشنایی دارند خود یک مزیت بزرگ برای کشورمان بوده که باید این ظرفیت در جهت اهداف راهبردی اقتصادی کشور هدایت و مدیریت شود) در نتیجه با استفاده از این ظرفیت مهم منابع ارزشمند منابع انسانی جوان ، راه اندازی تجارت الکترونیک و مجازی با کمک و مشارکت جوانان ایرانی مقیم در روسیه به سرعت قابل اجرایی و عملی می‌باشد.

توسعه روابط فرهنگی و گردشگری

دو کشور ایران و روسیه دارای ظرفیت‌های فراوان گردشگری و فرهنگی هستند که تاکنون از این ظرفیت‌ها بخوبی استفاده نشده است و همچنین روسیه کشوری هست که از تمام نقاط مختلف کشورهای دنیا دارای دانشجو می‌باشد. گفته شد بالغ بر 4000 دانشجو ایرانی در روسیه مشغول هستند و بدون تردید هر دانشجوی ایرانی در دانشگاه محل تحصیل خود با چندین دانشجوی خارجی دوست و همکلاس و یا هم خوابگاهی هستند. با توجه به فرهنگ غنی ایرانی دانشجویان ما می‌توانند همزمان در چندین دانشجوی خارجی اثر گذار بوده و با برقراری نمایشگاههای فرهنگی و هنرهای ایرانی در دانشگاهها که شدیدا توسط روسای دانشگاههای روسیه مورد حمایت قرار می‌گیرد را برگزار نمایند و اگر هر دانشجوی ایرانی در سال اول فقط موفق شود یک دانشجوی خارجی همکلاسی خود را به ایران دعوت تا از جاذبه‌های گردشگری ایران بازدید کنند یعنی موفق شدیم 4000 دانشجوی خارجی را به ایران دعوت و برای چند روز میزبان این گردشگران جوان باشیم.

در اینصورت قطعا در طی سالهای آینده شاهد رشد گردشگران دانشجویان خارجی از ملیت‌های مختلف از کشور روسیه به ایران خواهیم بود . این دانشجویان به نوعی سفیران اجتماعی کشورشان به حساب می‌آیند و در دراز مدت خواهیم دید توسط همین گردشگران جوان دانشجویی تصویر جدیدی از کشور عزیزمان ایران ساخته خواهد شد و سالهای آینده میزبان گردشگران فراوانی از کشورهای جهان خواهیم بود. در این بخش باید دولت و وزارت گردشگری و سازمانهای ذیربط و شرکت‌های هوایی و هتل‌ها و امثالهم ملاحظات ویژه و سوبسید و تخفیفات قابل توجه ای را حداقل برای یک دوره 5 ساله قائل شوند تا با کمک دانشجویان شاهد توسعه صنعت گردشگری کشور شویم.

توسعه پیوند صنعتی از طریق پیوند و همکاری پارکهای علم و فن آوری و دانش بنیان دو کشور

طی سالهای اخیر در کشورمان در پی تلاش‌های فراوان پارکهای علم و فن آوری و استارت آپ‌ها ، شاهد خلقیات و اختراعات فراوانی توسط فعالان دانش بنیانی بودیم و خوشبختانه هر روز شاهد رشد بیشتری در این بخش نیز هستیم . ضرورت دارد امروز برای صادرات ،  واردات و تولید مشترک محصولات دانش بنیانی پیوند بین واحد‌های پارک و علم و فن آوری دو کشور تلاش نمائیم . از آنجائیکه بسیاری از گروه‌های دانش بنیانی جوان و مرتبط با دانشگاهها می‌باشند قطعا دانشجویان ایرانی مقیم  روسیه می‌توانند در ایجاد کارگروه‌ها و یا کمیته‌های مشترک پارک و علم و فن آوری بین دو کشور ایران – روسیه نقش مهمی را ایفاء نمایند . لذا باید از ظرفیت‌های دانشجویی کشورمان در این عرصه بهره برد.

راه اندازی خوشه خدمات در حوزه (خدمات حقوقی _ خدمات فنی بازاریابی)

خدمات حقوقی

یکی از چالشهای بزرگ تجار عدم آشنایی با قوانین و مقررات حقوقی در کشورهای هدف است و لذا  بسیاری از تجار از روش‌های نادرست و یا سنتی استفاده کرده که متاسفانه شاهد چالش‌ها و درگیری‌های مالی و نهایت مالباختگی تجار ایرانی در کشور هدف هستیم . بسیاری از دانشجویان کشورمان در حوزه‌های حقوق بین المل در روسیه مشغول به تحصیل هستند. هم اکنون می‌توان مدل و راهبردی را در این بخش با کمک انجمن دانشجویان ایرانی مقیم روسیه طراحی و با هدایت و نظارت رایزن بازرگانی و رایزن اقتصادی سفارت آن راهبردها را عملیاتی کرد و به شرکت‌ها و تجار ایرانی در قبل و حین و بعد از تنظیم قرارداد‌های تجاری خدمات ارائه کرد.

خدمات فنی بازاریابی

قبل از صادرات کالا و خدمات به بازار هدف روسیه باید با توجه به مقررات این کشور الزاماتی ازجمله استانداردهای انطباقی محصول و تا مراحل معرفی و تبلیغ و شناساندن محصول به مشتریان و مصرف کنندگان رعایت شود. لذا دانشجویان مشغول به تحصیل رشته‌های بازاریابی در این بخش می‌توانند موثر باشند . با برنامه ریزی و هدایت و” حمایت از انجمن دانشجویان ایرانی مقیم روسیه ” قادر خواهیم بود چالش‌های حقوقی تجار را به حداقل رسانده و در منطبق کردن محصول با استانداردهای کشورهدف و تامین انتظارات سلیقه مشتریان توسط تولیدکنندگان و تامین کنندگان کالاهای ایرانی کمک کنیم.

پیشنهاد می‌کنم دولت و سازمانهای دولتی به این ظرفیت ارزشمند منابع انسانی جوان کشورمان توجه کرده و تدوین  برنامه ریزی و اعمال مدیریت و هدایت و حمایت ، ضمن کمک به اقدامات شتابدهنده توسعه عملکرد صادرت  ، می‌تواند بستر کسب درآمد حین تحصیل را برای دانشجویان فراهم و قدری از بار مالی سنگین هزینه تحصیل دانشجویان را از دوش خانواده‌های آنان کاهش و از خروج ارز کشور نیز جلوگیری نماید. در پایان اعلام می‌دارم دو ظرفیت ارزشمند منابع انسانی، 1-  تجار خوشنام و باتجربه  ایرانی فعال در بازار هدف روسیه 2_ دانشجویان ایرانی در روسیه می‌تواند در توسعه عملکرد صادرات، توسعه پیوند صنعتی و توسعه گردشگری و فرهنگی و اجتماعی موثر واقع شوند که متاسفانه دولت در آن غفلت فراوانی داشته است.

سید جلیل جلالی فر
فعال اقتصادی و عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک ایران – روسیه